*Bu bir moda yazısı değildir. Başlık özellikle seçildi. Anlam bakımından iki kelime ayrı ayrı kullanılırsa problem değil fakat birlikte kullanılınca inanılmaz bir tamlama oluyor. Rüküş ise kraliçe değildir yok kraliçe ise rüküş değildir. Katil amca gibi. Gündemimiz oldu. Amca ise katil değildir. Katil ise amca değildir. Cahil profesör gibi. Cahilse profesör değildir, profesör ise cahil değildir. Bu gibi örnekler çokça var. Gündem bana bize bağlı değilmiş gibi her hafta saçma ve mantıklı olaylar oluyor.

Bu gündemlerden en etkili olması gerekeni ilerleyen dönemde nasıl etkileri olacağını öngörüyle seçip anlatmalıyım.

**Teknoloji gibi iş hayatı da insansız olma yolunda olsa da insan hala en önemli unsur. Büyük bilgi devri tamamlanmaya başladı. Kriptolama işlemi de 2025 gibi bitecek. Bundan sonrası saf olan insan ile bütün dataların olduğu yazılımla mücadeleye kalacak. Saf insan olma yolunda neler yapılabilir. İnsan olma kavramı özellikle bizim ülkemizde algıyla yanlış yapabilen, etik değeri olmayan, her türlü suçun bir bedeli ödeyeceğini zanneden beşer gibi anlatılıyor. Gündemde olması gereken kalkınma adına bireysel yapılanlar hariç toplu olarak kamunun yaptığı ciddi bir kalkınma planımız yok. Başıboş hayvan konusu bir ara gündemde idi. Şimdilerde belediyeler çalışıyor. Kalkınma için en önemli unsur adalettir. Dışarıda veya içeride adalet var denilirse her şey beşer olan insan için saflık derecesini artırır. Daha biz bize anlaşamıyorken bütün bilgileri bilen yapay olanla nasıl mücadele edeceğiz. Son çıkan telefonlar öncekiler gibi akıllı gözükmüyor gerçekten yapay zekâyla birleşerek akıllı oldular.

***Sürdürülebilir kalkınma, insanların gelecek nesillerin kendi ihtiyaçlarını karşılama yetilerinden feragat etmeden yaşamaları ve ihtiyaçlarını karşılama gerektiği fikridir.

Yoksulluk kavramının ortadan kaldırılmasını, doğal kaynaklardan elde edilen faydanın eşit dağıtılmasını sağlamak, nüfus kontrolü ve çevre dostu teknolojilerin gelişim süreçlerini sürdürülebilir kalkınma fikridir. Özellikle sürdürülebilir kalkınma, toplumu uzun vadede yaşatmak için bir araya getirmenin yoludur. Bu, çevrenin ve doğal kaynakların korunması veya sosyal ve ekonomik eşitlik gibi hem mevcut hem de gelecekteki zorunlulukları hesaba katmak anlamına gelir. Sürdürülebilir kalkınmanın önemi her geçen gün artmaktadır. Bu fikir sayesinde doğal kaynaklar korunarak gelecek nesillerin ihtiyaçları karşılanmış olur. Buna bağlı olarak doğal çevrenin korunması ile birlikte bu kalkınma modeli sürdürülebilir bir hale gelmektedir. Ülkeler, sürdürülebilir kalkınma için küresel hedefler belirleyerek bu modeli daha yaygınlaştırmak amacıyla bir dizi proje ve adımlar atmaktadırlar. Ekonomik sürdürülebilirlik sayesinde ürün ve hizmet tüketiminin yanı sıra refah düzeyinin de artması amaçlanır. Amaç her alanda alınan verimi ve sürdürülebilirliği en üst düzeye çıkarmaktır. Bu sebepten sürdürülebilir kalkınmanın boyutları dünya çapına yayılmaktadır.

Sürdürülebilir kalkınma amaçları 2030 sonuna kadar Birleşmiş Milletlere üye olan ülkeler tarafından ulaşılması amaçlanan hedeflerin kapsayan evrensel bir eylem çağrısıdır.

****Sonuç olarak, sürdürülebilir kalkınma projeleri hem Türkiye hem de dünya genelinde birçok kamu kuruluşları ve sivil toplum örgütleri tarafından hayata geçirilmektedir. Son 3 yılda ortak olarak kabul edilen Binyıl Bildirisi ve tüm dünya genelinde yayınlanan ve ortak bir karar ile kabul edilen bildiriler ile küresel ölçekte ortak bir karar alınıp harekete geçilmiştir. Türkiye de ise sürdürülebilir kalkınmayı desteklemek adına bir dizi proje hayata geçirilmiştir. Bunların bir kısmı Akdeniz bölgesindeki yüksek koruma değeri taşıyan ormanlık alanların korunmasına yönelik bir projedir. Bu ormanlık alanlardaki endemik bitki türü ve canlı türünün korunması ileriki nesillerin yaşamını olumsuz yönde etkilememesi adına yapılmış çalışmadır. Bu çalışma sayesinde Şanlıurfa ve sosyal ekonomik gelişim bakımından geride kalmış şehirlerin organik tarım yapan kesiminin yaşadığı problemleri çözmeyi amaçlamaktadır. Diğer çalışma ise Doğu Anadolu bölgesindeki riskli alanlarda bulunan mayınların temizlenmesi ve olası güvenlik problemlerinin meydana gelmesini engellemek amacıyla tasarlanmıştır. Bu proje sayesinde tehlike arz eden alanlar temizlenerek insan sosyal faaliyetlerinde kullanabileceği yerlere dönüştürülmüştür. Bu sayede ekonomik bir gelişme olmasıyla birlikte sosyal uyum güçlendirilmiştir. Özetle sürdürülebilir kalkınma sosyal yaşantıyı, ekonomik iyileştirmeyi, eşitliği, sağlıklı yaşamı, sürekli üretimi ve doğal kaynakların tüketimini kontrol etmeyi ve bu sayılan şartları iyi hale getirmeyi amaçlar. Bu konulara uzaklığımız bizim gündemde ne kadar takılı olduğumuzun işaretidir. Kim rüküş kim kraliçe çok önemli değil yani. Aklı öldürürsen ahlak da ölür, akıl ve ahlak öldüğünde millet bölünür, kadıyı satın aldığın gün adalet ölür, adaleti öldürdüğün gün devlette ölür.