Yasaklama yönlendir
Teknolojinin tamamen hayatımızın içine girdiği giyim, mutfak malzemesi, gıda gibi alışverişlerimizi bile internet üzerinden yaptığımız bu dönemde, evde kalan dışarıda yeteri kadar oyun oynayamayan çocuklarımızın hayatına da maalesef internetten oynanan dijital oyunlar girdi. Mavi Balina, Momo gibi zararlı oyunları duyan çoğu anne baba bütün bilgisayar oyunlarının zararlı olduğunu düşünse de çocuklarına engel olamıyor. Engel olmaya çalışmak yerine çağımızın kaçınılmaz bir unsuru olan bu oyunları araştırıp bilgi sahibi olmak, çocuğumuzun yaşına uygun oyunları oynamasına izin vermek hem çocuk hem de anne baba için çok daha yararlı. Çünkü engellemeye çalışmak ya da tamamen yasaklamak çocuğunuzla çatışmaktan başka bir işe yaramaz. Belki buna inanması zor ama uzmanlara göre artık çocuklar bu dijital oyunlar sayesinde sosyalleşiyor.
Kontrolsüz kullanıldığında, dijital oyunların çocuğun algılamasını olumsuz etkilediği, asosyalleştirdiği, konuşma ihtiyacını azalttığı yönünde görüşler var. Şiddet ve diğer birtakım olumsuz öğelere rastlanabilmesi nedeniyle çocukların oynayacakları oyunların ebeveynler tarafından çok dikkatle seçilmesi gerekiyor. Ebeveynler tarafından araştırılarak seçilen, içerik bakımından eğitici oyunlara yönlendirme ve süre kontrolü yapıldığında, sanılanın aksine bu oyunlar çocuğumuzun beyin gelişimine bile katkı sağlayabiliyor.
Çevrimiçi oyunlar üzerinde arkadaşlarla sosyalleşmek özellikle pandemi döneminde çocukların günlük hayatının önemli bir parçası haline geldi. Uzmanlar, sosyalleşme ve arkadaşlıkları canlı tutma amacıyla çevrimiçi oyunlardan yararlanılmasını öneriyor.
Konuyla ilgili en son yapılan araştırmalara baktığımızda ilkokul çağından tutun da üniversiteye kadar her yaştan çocuk bu oyunları oynuyor. Çünkü oynamayan çocuklar arkadaşları arasında kendini eksik ve yalnız hissediyor. Oyunlardan konuşulduğunda o oyunu bilmemek çocuğu rahatsız ediyor. Böylece merak edip o da oynuyor. Tıpkı bizim çocukluğumuzdaki diziler ya da maçlar gibi. Eğer herkesin konuştuğu diziyi izlemediysek hiç sesimiz çıkmazdı.
Tabi sadece oyunlar değil bazı uygulamalar da çocuklar arasında çok popüler.
Çocuklar arasında son dönemde en çok kullanılan uygulamalara baktığımızda sırasıyla Youtube, WhatsApp ve TikTok yer alıyor. Oynanan dijital oyunlara baktığımızda yine sırasıyla Brawl Stars, Roblox, Among Us ve Minecraft gibi popüler oyunlar başı çekiyor.
Çağımızın yadsınamaz gerçeği olan bu oyunlara izin verelim tabi ama sınırsız değil. Çocukların sürekli teknolojiye yönelmemesi için ebeveynler olarak yapmamaız gereken bazı şeyler var.
Çocuklarınızla düzenli olarak konuşun. Onlara internette kendilerini nasıl koruyacaklarını anlatın. Hangi sitelerin onlara uygun olmadığı konusunda anlaşın ve bunların nedenlerini anlatın. İnternette kendilerini üzen bir olayla karşılaştıklarında güvendikleri bir yetişkine anlatabileceklerini bilmeleri gerekir. Çocuğunuzun gerçekte tanımadığı kimseyle internet üzerinden arkadaş olmaması, kişi listelerine bilinmeyen numaralar eklememesi gerektiğini kesin bir dille ifade edin. İnternetteki kişiler her zaman gerçekten kim oldukları ve ne istedikleri konusunda dürüst olmayabilir. Güvenlik ayarlarını etkinleştirin. Çocukların uygunsuz içerikler izlememesi için otomatik oynatma gibi ayarlar devre dışı bırakılmalı ve ebeveyn kontrolleri kurulmalıdır.
Sessize alma, engelleme ve rapor etme özelliklerinden yararlanın. Böylece onları zararlı çoğu içerikten korumuş olursunuz. Tanımadığınız insanlara telefon numarası ve adres gibi kişisel bilgilerinizi asla vermeyin. Oyunları mutlaka araştırın!
Her geçen gün onlarca yeni oyunun piyasaya sürüldüğü eğlence dünyasında; çocuklar için zararlı içerik barındıran tüm oyunları listelemek mümkün değil. İnternet üzerinden pek çok kişiyi birbiriyle buluşturan çok oyunculu oyunların ise içerikten bağımsız olarak riskleri bulunuyor. Çocuklarla sosyal etkileşim kuran ve onlarla her gün saatlerce sohbet eden kişilerin kim olduklarını bu oyunlar üzerinden tespit etmek mümkün değil. Bu kişiler gerçekte kötü niyetli birer yetişkin olabilir. Oyun oynarken yapılan sohbet sırasında elde edecekleri bilgiler ise gerçek hayatta çocukların dünyasına dâhil olmalarına zemin hazırlayabilir.Tüm uyarılar, uyaranlar çocuklar için oyunun cazibesi yanında etkisiz kalabiliyor. Unutmayın, çocuğunuzu ebeveyn olarak en iyi siz zararlı içerik ve oyunlardan koruyabilirsiniz. Oyun seçiminizde yaşına uygun, reklam içermeyen, kişisel bilgilere erişim izni istemeyen yararlı ve eğlenceli oyunları oynatabilirsiniz. Oyun açıklamalarını ve istenen izinleri mutlaka dikkatlice okumanız gerekir.
Yani çağımızda tüm anne babalar iyi birer dijital okuryazar olmak zorunda.
