Necmettin Şimşek
Necmettin Şimşek Ayak İzi

Ayak İzi

*Sonunda parmak izi tartışmalarını bitirdik. İmza yerine geçen parmak izinden sonra önümüzdeki 10 yıl karbon ayak izi en çok tartışılacak konu. Daha çok üretmek için daha hızlı üretmek için teknoloji derken değerleri artık ayak izi ile ölçeceğiz. Kim daha yeşil diye yeşilin tonları hayatımızın tam ortasında olacak.

**Nedir bu karbon izi. Nasıl etkileyecek hayatımızı. Karbon ayak izi, bir ürün veya hizmetin üretimi, kullanımı ve ömrünün sonundan kaynaklanan toplam sera gazı emisyonu miktarıdır. İnsanlar tarafından en yaygın olarak yayılan gaz olan karbondioksiti ve atmosferde ısıyı yakalayarak küresel ısınmaya neden olan metan, azot oksit ve florlu gazlar da dâhil olmak üzere hepsini içerir. Genellikle, bir insanın karbon ayak izinin büyük kısmı ulaşım, barınma ve yiyeceklerden oluşur. Karbondioksit hem güneşten hem de Dünyadan yayılan ısıyı hapseder ve bu ısıyı atmosfere bırakır. Benzin kullanıp, ormanları kestikçe, yüksek yoğunlukta sera gazı, özellikle de karbondioksit, gezegenin ortalama yüzey sıcaklığını dayanılmaz seviyelere yükseltmekle tehdit ediyor ve yaşamı tehdit eden etkiye neden oluyor. Atmosferdeki karbondioksit seviyeleri 18. yüzyılın ortalarından bu yana %40'tan fazla arttı ve klimatologlar mevcut seviyelerin yaklaşık 14 milyon yılda olduğu kadar yüksek olduğunu tahmin ediyor. Karbondioksit seviyeleri yükselmeye devam ettikçe ve daha fazla sıcaklık artışını körükledikçe, artan okyanus asitlenmesi, yükselen deniz seviyeleri, daha sık ve yoğun fırtınalar, kitlesel türlerin yok olması, gıda kıtlığı ve daha büyük ekonomik eşitsizlik dâhil olmak üzere etkileri dünya çapında hissedilecektir.

***Küresel sıcaklık artışını 2˚C veya altında tutmak için, dünyadaki herkesin 2050 yılına kadar yıllık ortalama 1,87 ton karbon ayak izine ihtiyaç duyacağını belirlendi. ABD'de kişi başı karbon ayak izi 18,3'ton. Çin'in kişi başına karbon ayak izi 8,2 tondur. Hepimizin 1.87 tona ulaşmak için bir yolu var. Bunlar;

Çoğunlukla meyve, sebze, tahıl ve fasulye yemek gelir. Mevsiminde olan organik ve yerel yiyecekleri seçmek. Mümkünse gıda maddelerini toplu olarak satın almak.

Yemekleri yeniden kullanarak yiyecek israfınızı azaltmak. Yemek atıklarınızı gübreleme için kullanmak. Modayı takip etmemek. Eski veya geri dönüştürülmüş giysiler satın almak. Giysilerinizi soğuk suda yıkamak. Az şey satın almak. Alışveriş yaparken yeniden kullanılabilir çanta kullanmak. Ambalajı fazla olan ürünlerden kaçınmak. Yeni bir bilgisayar için masaüstü yerine dizüstü bilgisayarı tercih etmek.

Beyaz eşya, aydınlatma ve elektronik için enerji verimli olmak. Çevreye duyarlı şirketleri desteklemek. Akkor ampulleri enerjilerinin %90'ını ısı olarak harcayan ışık yayan diyotlara LED'ler ile değiştirmek. Odadan çıkarken ışıkları kapatmak ve elektronik cihazlarınızı kullanmadığımız zamanlarda fişten çekmek. Gideceğimiz yere yürümek, toplu taşıma kullanmak, bisiklet kullanmak. Trafikte gereksiz frenleme ve hızlanmalardan kaçınmak. Lastikleri uygun şekilde şişirmek. Yeni bir araba için tercihimizi elektrikli bir araç satın almak için kullanmak. Uçak yolculuğunda ekonomi sınıfı tercih etmek. Business sınıfı, ekonomiden neredeyse 3 kat daha fazla emisyondan sorumludur.

****Sonuç olarak; Zararlı olan ürün reklamlarındaki gibi sağlıklı şeyleri tercih etmek gerekiyor. İklim değişikliği diye başlayan değişim karbon ayak izi ile devam edecek. Belediyeler, hükümetler bu değişime ayak uydurmaya başladı. Teknoloji şirketleri yememizi, seyahat etmemizi, çalışma hayatımızı değiştirmeye başladı. Kişisel olarak ne üretiyoruz, ne kadar tüketiyoruz bakmaz isek Çin, Hindistan ve Amerika gibi ülkelerin üretiminden dolayı oluşan kirli hava, ülkemizi tehdit edecek. Yeşil bir doğa ile buna engel olmalıyız.

Önceki ve Sonraki Yazılar
Necmettin Şimşek Arşivi