Esra Akyol
Esra Akyol Türkök ve kemik iliği nakli

Türkök ve kemik iliği nakli

Bir insanı görmeden sevebilir misiniz? Amansız bir hastalığa yakalanmışken yeniden hayata tutunmanıza vesile olmuşsa evet sevebilirsiniz. Kan hastalıkları ile savaşan hastalar için hayati öneme sahip olan fakat diğer İnsanların çok fazla bilgi sahibi olmadığı kök hücre bağışından bahsediyoruz.

Lösemi, lenfoma, kemik iliği yetmezliği gibi kan hastalıklarıyla savaşan binlerce insanın ilacı Türkiye'de ya da dünyanın herhangi bir yerınde hiç tanımadıkları bir insanın damarlarında dolaşıyor. Sadece sizin kanınızdan alınan kök hücre hiç tanımadığınız bir hastayı iyileştirebilir ve onun hayatını kurtarabilir. Türkiye'de Kızılay ve Türkök ( Türkiye Kök Hücre Koordinasyon Merkezi) işbirliğiyle yürütülen kök hücre nakli hastalara uygun kemik iliğini bularak; hem hastanın hem de bağışçının sağlığını koruyarak naklin gerçekleşmesini sağlıyor.

Kök hücre bağışı yaparak ihtiyaç sahibi birinin sağlığını düzelterek hayatına dokunmak isteyen pek çok kişi, kök hücre bağışının nasıl yapıldığını merak ediyor. Peki, kök hücre bağışı nasıl yapılır?

Kök hücre bağışı yapabilmeniz için 18-50 yaş aralığında olmanız gerekiyor. Öte yandan, Hepatit B, Hepatit C ve Sifiliz ( frengi) hastalığı geçirmemiş olmak ve kanser ve HIV tanısı almamak gerekiyor. İşte, kök hücre bağışı hakkında merak edilenler...

Başvuru sonrası bir bilgilendirme görüşmesi yapılır. Eğer bağışı kabul ederseniz, Gönüllü Kök Hücre Bağışçısı Bilgilendirme ve Onam Formunu doldurup imzalayarak bu bağışı resmi olarak onaylamanız sizden istenir. Ardından kan grubunuzun belirlenmesi, enfeksiyon hastalıkları açısından test edilmesi (HIV, Hepatit ve Sifiliz) ve doku tipleme testlerinin yapılabilmesi için 3 tüp kan örneği alınır.

Testler sonucunda herhangi bir enfeksiyon tespit edilir ise bağışçı olamazsınız ve bu konuda bilgilendirilirsiniz. Eğer enfeksiyon hastalıkları açısından test sonucunuz negatif ise kan örneğiniz HLA (insan lökosit antijeni) doku tipinizin belirlenmesi için TÜRKÖK Doku Tiplendirme Laboratuvarı’na gönderilir ve test sonuçları Kemik İliği Bankası’na aktarılır. Periferik kök hücre veya kemik iliği nakli bekleyen hastalar için bağışçı adayı olmak istiyorsanız ülkemizde ve dünyada nakil olmayı bekleyen herhangi bir hasta için sizin verileriniz de değerlendirmeye alınacaktır.

Çok değil 4-5 yıl öncesine kadar uygun ilik bulunamadığı için hayatını kaybedenlerin sayısı oldukça fazlaydı. Ama 2015'ten sonra Türkiye Ulusal Kemik İliği Bankası Türkök kurulduktan sonra bu sayı oldukça azaldı. Bugün Türkök'e kayıtlı 600 bine yakın bağışçı var. Günde ortalama 4-5 bin hastaya nakil yapılıyor. Hatta Türkiye kök hücre naklinde dünyada ilk 10' a yükselmiş durumda.

Bu süreçte zaman çok önemli. Çünkü kemik iliğine ihtiyacı olan hastaların çoğu kanserli hastalar ve zamanla yarışıyorlar. Türkök kurulmadan önce kemik iliği yurt dışından getiriliyordu ve bu da çok zaman alıyordu. Ancak Türkök kurulduktan sonra eskiden 6 ay olan bu süreç şimdi 3 aya hatta acil durumlarda 3 haftaya kadar düştü.

Dünyanın sekizinci büyük kemik iliği bankası olan Türkök hastalar ile bağışçıları buluşturarak hayatları kurtarmaya devam ediyor.

Önceki ve Sonraki Yazılar
Esra Akyol Arşivi