Prof. Dr. Ramazan Altıntaş
Prof. Dr. Ramazan Altıntaş Gazze’de Ateşkes Umudu

Gazze’de Ateşkes Umudu

İsrail basınında Gazze’de ateşkesin sağlanması ile ilgili yapılan çalışmalar hakkında bilgi veriliyor. Bu haberlerden birisi Mısır çıkışlı bir haberdir. Gazze’de ateşkesin eli kulağında olduğu bildiriliyor. Bu habere göre Hamas, ilk aşamada "insani" kategoriye giren kaçırılanların serbest bırakılması karşılığında, 20 yıldan fazla hapis cezasına çarptırılan 250 Filistinli mahkûmun ve müebbet mahkûmların serbest bırakılmasını ayrıca İsrail zindanlarında haksız yere tutuklanan kadınların, hastaların, yaşlıların ve küçüklerin de özgür bırakmasını istiyor. Bu konularda taraflar arasında mutabakata varıldığı bildiriliyor. Buna karşılık Siyonist İsrail, kaçırılan 34 kişinin yer aldığı listede yer alan 11 gencin ilk etapta serbest bırakılmasını öneriyor. Hamas ise bu teklifin, ek değerlendirilmeye alınabileceğini belirtiyor. Eğer Siyonist İsrail’in bir oyalama taktiği değilse kısa zamanda ateşkes anlaşmasının yapılacağından söz ediliyor.

Mısır basınına konuşan ve barış görüşmelerinde yer alan bazı yetkililer ise, taraflar arasındaki müzakerelerin aynı zamanda Refah kapısının açılması, İsrail ordusunun Netzer koridorundan ve Philadelphia ekseninden kademeli olarak çekilmesi de dahil olmak üzere anlaşmayla ilgili diğer konuların da ele aldığını söylediler. Bu anlaşma metninde özellikle yerinden edilen Gazze’lilerin kuzey Gazze Şeridi'ne koşulsuz geri dönüşü de yer aldı. Geçtiğimiz Perşembe günü Mısır el-Ra’d kanalı, diğer konuların yanı sıra anlaşmanın uygulanmasının uluslararası denetiminin de ele alındığı müzakerelerin son aşamalara gelindiğini bildirdi. Daha önce tartışılan konularda son zamanlarda hızlı gelişmeler yaşandığını da ekledi. Bu konular arasında Gazze’ye, Filistinlileri korumak için bir barış gücünün de yerleştirilmesi var.

Öte yandan İsrail’in Haaretz gazetesine konuşan Filistinli bir kaynak , İsrail'in anlaşma kapsamında ömür boyu hapis cezasına çarptırılan yaklaşık 200 mahkûmu serbest bırakmayı kabul ettiğini, ancak tarafların kimlikleri konusunda hâlâ anlaşamadıklarını söyledi. Çünkü İsrail, serbest bırakılacak mahkûmların Gazze ve Batı Şeria'nın yanı sıra Türkiye ve Katar'a gönderilmesi gerektiği konusunda ısrar ediyor. Kaynağa göre İsrail ile Hamas arasında varılan mutabakatta, Şalit anlaşmasıyla serbest bırakılan ve tekrar tutuklanan ve Hamas'ın sınır dışı edilmemesini talep ettiği mahkûmlar hariç tutuluyor. Aynı zamanda dün gece bir hükümet yetkilisi, serbest bırakılması beklenen mahkûmlardan birinin üst düzey El Fetih yetkilisi Mervan Barguti olduğunu ifade etti. Barguti, İkinci İntifada sırasında İsrail'e yönelik saldırılara karışmaktan dolayı ömür boyu hapis cezasına çarptırılmış bir Filistinlidir. Uzun yıllardır İsrail zindanlarında tutuklu olarak bulunduruluyor.

Hamas, ateşkes anlaşması konusunda temkinli hareket ediyor. Haklı olarak garanti istiyor. Özellikle İsrail'in aşamalı bir anlaşmaya varacağından ve yalnızca ilk aşamayı uygulamaya çalışacağından çekiniyor ve bu nedenle anlaşmanın tüm aşamalarının uygulanmasına ilişkin garanti talep ediyor. Her ne kadar Başbakan Binyamin Netanyahu bu hafta sonu American Wall Street Journal'a Hamas'la savaşı sona erdirecek bir rehine anlaşmasını kabul etmeyeceğini söyledi ise de bu demeç pazarlıkları kendi lehine çevirme operasyonudur. Sürekli Netanyahu, “Hamas'ı ortadan kaldırmadan savaşı bitirmeyi kabul etmeyeceğini, onları Gazze'de iktidarda bırakmayacağını” söylese de eninde sonunda kabul etmek zorunda kalacaktır. Çünkü Hamas’ı bitirmesi zordur. 7 Ekim 2023 tarihinde başlayan Aksa Tufanı hareketi ile bütün Filistinliler ve bütün dünya halkları da Hamaslaşmıştır. Asıl Netanyahu’nun korkusu, Gazze’de ateşkesle birlikte iktidarının sonunun geleceği endişesidir. Onun iktidar günleri ateşkesle sınırlıdır.

İsrail vatandaşları bir yıldır rehinelerin salıverilmesi ve kurtarılması yolunda Kudüs ve Tel Aviv’de protesto gösterileri yapıyor. Nitekim bir esir annesi, “Hamas’ı bitirmeden ateşkes yok” diyen Netanyahu'nun sözlerini “bir aldatmaca ve sahtekarlık girişimi" olarak nitelendirdi. Sözlerine devamla, kasten Hamas yönetimini değiştirmek için harekete geçmeyen aynı başbakan, şimdi de bunu kullanıyor. Netanyahu savaşı uzatmak ve kaçırılan esirleri tünellere gömmek istiyor. Gazze'deki savaşın sona ermesi ve kaçırılanların tamamının geri dönmesine yönelik kapsamlı bir anlaşma İsrail'in çıkarınadır. Artık Hamas liderliği zayıflatıldı, Gazze'de savaşın devam etmesi için hiçbir gerekçe yok" açıklamasında bulundu.

Sayın Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan’ın katılımı ile Mısır’ın başkenti Kahire’de yapılan D-8 ülkeleri zirvesinde Gazze’deki ateşkes meselesi de ciddi olarak ele alınmıştır. Dış basından edindiğimiz bilgilere göre özellikle Gazze’ye komşu olan ülkelerde toplumsal patlamanın an meselesi olduğu bildirilmektedir. Bu konuda iktidar sahiplerinin bir an önce İsrail’i ateşkese zorlamaları bu tehlikeyi en azından bertaraf etmeye hizmet edeceği ifade edilmektedir. Cumhurbaşkanımız da açıkça İsrail’in Gazze’de sürdürdüğü soykırımı durdurması için acil önlemler önerisini birkaç maddede özetledi. Umarım bu öneriler geç kalmadan İslam ülkeleri yetkilileri tarafından hayata geçirilir ve İsrail zulmü durdurulur. Eğer durdurulmazsa, İsrail’in nerede duracağının belirsiz olduğu her halde bu yetkililer tarafından idrak edilmelidir, diye düşünüyorum. Sabırsızlıkla dünya Müslümanları olarak bu zulüm ateşinin bir an önce söndürülmesini bekliyoruz.

Önceki ve Sonraki Yazılar
Prof. Dr. Ramazan Altıntaş Arşivi