Ömür, devir daim eden iki sınavdan ibarettir. İnsan ya özgürlük için bir sınav veriyordur, ya da elde ettiği özgürlüğün sınavını veriyordur. Biri bitince öbürü başlar.

Özgürlük için sınav verdiğimiz dönemlerin tespiti kolaydır. Yokuş çıkarız, zorlanırız. İliklerimize kadar hissederiz sınavı, sınandığımızı. Hayat bizden bağıra çağıra çaba ister. Bu çabanın sonunda özgürlük vardır. Üstesinden geldiğimiz her zorluk bizi özgürleştirir. Aştığımız her engel yeni ufuklar görmemizi sağlar. Sınandığımız yerden çözülür bağlarımız. Özgürleşiriz. Yorula- kırıla güçleniriz. En zor şartlarda yetişen, zor sınavlardan geçen insanların, ileride en cesur hamleleri yapma gücü bulması bundandır.

Özgürlük ile sınav ise öyle değildir. Zirvede başlar sınavın. Bolluk, bereket, mutluluk içindeyken sınavda olduğunu unutursun. Sınavın bitti artık hep refah içinde olacaksın zannedersin. Fark etmezsin yokuş aşağı salındığını. Durmak, yukarda kalmak için frene basman gerekir anlamazsın. Bir kartopu gibi, büyüdüğünü zenginleştiğini, güçlendiğini zannedersin. Oysa büyüdükçe kırılganlaşırsın. Özgürlüğünü kaybedersin. Özgürlüğü korumak da özgülüğe kavuşmak kadar büyük çaba ister.

Bu iki sınavdan ibarettir hayat. İnsan burada yanılır. İlkinin farkındadır. Çabalar, özgürleşir. Çabalamaz, kazanamaz. İkiyle ikiyi toplamak kadar aşikardır. İkincisinin bir sınav olduğunu bilmez kimse. İlkinde zaman ağır akar içine işler sınavın telaşı. İkincisinde zaman öyle hızlı geçer ki, koşar adım kaybeder insan özgürlüğünü. İlkinde sınavla baş başa kalır. Odaklanmak daha kolaydır. Zor gününde yalnız kalır. İkincisinde etrafında kalabalıklar olur. Sınavda olduğunu fark etmeyeceği kadar kalabalıktır etrafı. Özetle zordur özgür kalmak. Özgürlüğü elde etmekten daha zordur hatta.

Üniversiteye hazırlık ilk sınav bunun için canla başla mücadele ettiğinize eminim. Başarınız en büyük özgürlük. Şehir dışı, bölüm fakülte değil başardım demek inanın en büyük özgürlük. Başardığınız gün el alemden, aileden ve en önemlisi kendinizden özgürleşeceksiniz. Asıl sınav sonra. Kendin olmak, kendin kalmak, varlığını ortaya koymak ve özgür kalmak… Onu da o zamana bırakalım. İlk sınav bizi bekler hazırlıklara tam gaz devam.

NE YAPMALI? Özgürlüğe çabalamalı, özgür kalmalı.