Konya belediyelerine açık çağrı
Ekonomi üzerine yazmayalı uzun zaman oldu. Yazınca da nasıl olsa bir sonuç elde edemiyoruz diye bilinçli olarak bırakmıştım. Serbest piyasa ayağına yapılan saçma sapan zamların yetkililerimizin pek umurunda olmadığı ortada. Biraz parası olan vatandaş artık koronadan değil, iki gün sonra tekrar zam gelir korkusuyla evine gıda maddelerini stoklamaya başladı. Bu noktada görev artık belediyelerimize düşmektedir.
Büyüklerimiz döviz ve altın kuru ekonomik gerçekliği yansıtmıyor bakmayın diyorlar, biz de bakmıyoruz. Döviz ya da altınla borcumuz yok diye seviniyoruz… Lakin hayatımızı idame ettirebilmek için mecburen market raflarına bakmak zorunda kalıyoruz. Benim derdim temel gıda maddeleri. Daha birkaç ay öncesine kadar 10 liranın altına düşen yumurta bugün 20 lira olmuş. Bahsettiğim sıradan market yumurtası. Öyle gezen tavuk, organik değil. Eminim yumurta üreticilerine sorsan anlatacakları bir masal vardır. Yem fiyatları, ihracat arttı, üretim talebi karşılayamıyor vb. Canımız sıkıldı zam yaptık diyecek halleri yok ya. 5 litrelik ayçiçeği yağı 50 lira olmuş. O da üç-dört harfli zincir mağazalarının kendi markaları. Biraz daha bilindik bir marka yağ almak istiyorsanız 60 liranın üzerine çıkacaksınız. Gören de zeytinyağı alıyoruz zanneder.
Diğer temel gıda maddelerinde de benzer bir durum var. Koronanın başlangıcından itibaren neredeyse yüzde elli her şeye zam geldi. Derdimiz üzüm yemek, bağcıyı dövmek değil. Yoksa ekonomi konusunda çok farklı eleştirilerde de bulunabiliriz fakat bizim referansımız temel gıda ve tüketim maddeleri. Çünkü onlar olmadan bir ev geçinemez. Koskoca ülke üç-dört harfi binlerce şubesi olan zincir marketlerin elinde oyuncak oldu. Temel gıdanın fiyatını onlar belirliyor, diğerleri bir tık üzerinde hareket ediyor. Oyun çok açık. Ticaret Bakanlığı bir ara fahiş fiyatları şikâyet edin falan diyordu her ne kadar işe yaramasa da galiba onlar bile vazgeçti.
Tarım Kredi’de market sayısını arttırmıştı. Lakin fiyatları bu bahsettiğimiz zincir marketlerinin üzerinde. Bakanlığın marketleri bile bunlarla rekabet edemiyor düşünün artık serbest piyasanın gücünü(!) Bu serbest piyasa oyununu bu saatten sonra çözse çözse belediyelerimiz çözebilir. Belediyelerimizin yapması gereken çok basit. Ülkemizin çeşitli yerlerinde uygulanan belediye marketlerinin biraz daha geliştirilmiş bir halini açmak. Buradan Büyükşehir, Karatay, Meram ve Selçuklu Belediyelerinin başkanlarına çağrıda bulunuyorum. Ekonomik olarak vatandaşın bütçesine katkıda bulunmak her belediyenin görevidir. Son dönemin moda tabiriyle sosyal belediyeciliktir.
Belediyelerimiz elbette ihtiyaç sahibi vatandaşa başta temel gıda maddeleri ve kömür olmak üzere çeşitli yardımlarda bulunuyorlar. Haklarını yemeyelim ama benim bahsettiğim konu başka. Belediyemiz bir market açacak. Burada temel gıda ve ihtiyaç maddeleri kâr amacı güdülmeden maliyetinin üzerine sadece KDV eklenerek satışa sunulacak. Asgari ücretli çalışanlar ve emekliler gelir durumları beyan eden belgeleriyle bu marketlerden alışveriş yapacak bir kart temin ederek piyasaya göre çok uygun fiyatlara alışverişini yapacaklar. Serbest piyasanın şartları içerisinde eminim buna bir karışan olamaz. Merkez belediyelerimizin her biri ilçelerine bu tarz fazla değil üçer dörder şubesi olan market açsa piyasada bir kırılma yaşanır. Konya’da bu tarz bir yerden yüz binlerce vatandaş yararlanabilir. Hatta asgari ücretli ve emeklilerin haricindekilere de KDV’nin üzerine eklenecek yüzde on kâr ile alışveriş imkânı sağlanarak hem belediyelerin kazanç elde etmesi sağlanırken hem de uygun fiyattan yararlanan vatandaşın sayısı artar. Sonrasını zincir marketler ve serbest piyasa hikâyesi anlatanlar düşünsün. Çünkü bunların kârı yüzde onun çok üzerinde.
Bu dediğim hayal ya da uçuk kaçık bir proje değil. Belediyelerimiz istese bir haftada bahsettiğim tarzda marketleri açabilir. Ülkenin ekonomisi ortadayken başkanların elini taşın altına koyması gerekiyor. Konya’dan örnekle ülkenin her tarafına yayılacak böyle bir projeyle serbest piyasanın da tekeli kırılabilir(!) Şimdi söz belediye başkanlarımızda…