Denetimde çantaların eşitliği-1
Son üç yazımızda, “çantasız denetim” mevzusunu işledik ve denetimin çantasız yapılmasının önemini vurgulamaya çalıştık.
Bu yazımızda, denetime çantalı çıkan denetim elemanlarının eşit çantalarla denetim yapmaları gerektiğinden bahsetmeye çalışacağız ve iş hayatındaki çok başlı denetimin sakıncalarına değineceğiz.
Bilindiği üzere, iş hayatının denetimi görevini büyük oranda Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı gerçekleştirmektedir ve gerek Bakanlık bünyesinde, gerekse Bakanlığın ilgili kuruluşları bünyesinde görev yapan denetim elemanları, denetim fonksiyonunun asli aktörleri olarak görevlerini icra etmektedirler.
Biz her ne kadar çantasız denetim desek de, denetim çantasız yapılmıyor mâlumunuz.
Bakanlık bünyesinde görev yapan denetim elemanlarının ellerindeki çantalar her ne kadar dışarıdan birbirine benzese de, çantaların içinde aynı malzemeler (yetkiler) bulunmamaktadır.
Her bir denetim elemanı çantasında farklı yetkiler taşımakta, işyerinde yaptığı denetimde çantanın içinde olmayan yetkinin gerektirdiği bir hususu alenen gözlemlese de, çantasında yetkisi olmadığı için o husus hakkında herhangi bir tespit yapamamaktadır.
Kendi görev alanına girmediği düşüncesi ile denetim elmanı tarafından çoğu zaman görmezden gelinen hususlar, büyük acılara sebep olmaktadır.
Meselenin işveren tarafı ise ayrı bir acınası duruma ayna olmaktadır.
Çok sayıda denetim elemanı ile karşı karşıya kalan işverenin, hangi denetim elamanına nasıl davranacağı hususunda çoğu zaman eli ayağına dolaşmaktadır.
Denetim elemanlarından biri işverenin havalandırma için yaptığı baca genişliğinden işvereni hesaba çekmekte; bir diğeri işverenin harcadığı elektriğe bakıp hayali işçileri bulup çıkarmakta; bir başka denetim elemanı ise sigortasız çalışanı olup olmadığı hususunda olur olmaz her ihbarda işvereni rahatsız etmektedir.
Hâl böyle olunca da, iş hayatının sağlam bir temele oturtulmuş denetim mekanizması için temel atılması ümidi de temelli yok olmaktadır.
Temeli olan bir yapı, nasıl tek çatı ile korunuyorsa; temeli olan bir denetim sisteminin de temel ihtiyacı tek çatıdır.
Denetim fonksiyonunun tek elden yürütülmesi ve karşılaşılan sorunların aynı çatı altında çözümü için kafa yorulması, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının iş hayatındaki denetim fonksiyonunun asli gereksinimidir.
Mevcut denetim sistemindeki çok başlılık, birçok sorunun temel kaynağıdır.
Bakanlık bünyesinde arazide en fazla denetim yapan denetim elemanları hiç şüphesiz Sosyal Güvenlik Denetmenleridir. Çantasında en az yetkisi olan denetim elemanları da yine denetmenlerdir.
Arazide en fazla denetimin yaptırılmasına rağmen, belli tespitlerle denetmenlerin sınırlı tutulması, sorun çözme mantığının gereği olmasa gerektir.
Bu ifadeler, denetmenlerin yetkilerinin artırılması maksadına mâtuf ifadeler değildir. Bu ifadelerin maksadı, iş hayatındaki denetim sorununun tek çaresinin tek çatılı bir denetim sisteminin kurulmasıdır.
Denetime çıkan denetim elemanının çantasının diğer denetim elemanları ile eşit olmasıdır. Çantanın güzelliğinde değil, içteki dolulukta eşit olmasıdır.
İnsan kaynağı, maalesef en hoyratça harcadığımız kaynak durumundadır ve beraberinde zamanı da tüketmekteyiz.
Tek kişinin gidip gelebileceği yola, üç ayrı yolcu gönderiyoruz ve üç yolcu da eli boş dönmektedir. Araziye üç ayrı denetim elemanı salmaktayız ve yaptığımız iş denetim elemanlarına yalnızca el sallamak.
Elimizi kalbimize götürmeye niyetimiz yok.
Aynı yolun yolcuları yol arkadaşı olurlar esasında ama bizim yolcuların arkadaş olacak ülfetleri de yok maalesef.
Gizli bir kast sistemi, kasları kuvvetli olanlara hizmet etmeye devam ediyor.
Yazımıza, denetimde tek çatının iş hayatına getireceği nefesten bahsederek devam edeceğiz İnşaallah.
