DENETİM VE DENETİMİN GEREKLİLİĞİ - 2
Bir önceki yazımızda denetim ve denetimin gerekliliği üzerinde durmuştuk. İlgi yazımıza kaldığımız yerden devam ediyoruz.
Denetim, işletmelerin bünyesinde fark edilemeyen eksikliklerinin giderilmesi, müşteri ilişkilerinin iyileştirilmesi, yasal mevzuata uyumun tespiti ve bunlarla birlikte işletmelerde en önemli amaç olan karlılığın arttırılması için önemli bir araç olduğundan bahsetmiştik.
İşletmeler faaliyetlerine devam ederken birtakım kurallara uymak zorundadırlar. Gerek işletmelerin talepleri doğrultusunda gerekse yasal zorunluluklar nedeniyle yapılan denetimler söz konusu kurallara uyulup uyulmadığını, amaçlanan hedeflere ulaşılıp ulaşılmadığını, işletmenin aksak birimlerinin ve noksan taraflarının tespit edilmesi için gerçekleştirilen bağımsız bir süreç olarak karşımıza çıkmaktadır.
Firmaların her geçen gün büyümeleri, iş ve işlemlerinin artması, firma içinde yer alan departmanların iletişiminde kurumsal yönetim anlayışını zorunlu hale getirmektedir. Gerek kurumsal yönetim anlayışını benimsemeleri gerekse küreselleşmenin getirdiği rekabet ortamı ile işletmeler, iç denetim, iç kontrol ve dış denetim faaliyetlerine gereksinim duymaktadırlar.
Kurumsal yönetim anlayışını benimsemiş işletmeler, iç denetim faaliyetine gereken önemi vermekle birlikte, gerçekleştirdikleri denetim sayesinde işletme birimlerinin uyumlu ve ahenkli çalışmalarını sağlamaktadırlar.
Şirket yönetimi tarafından yetkilendirilen iç denetçi ile yapılan denetim faaliyetleri neticesinde her an yasal denetime hazır olma, muhtemel riskleri en aza indirerek yasal mevzuata aykırı hesap ve işlemlerin tespit edilerek gerekli düzeltme işlemlerinin yapılması hedeflenmektedir.
İşletme bünyesinde gerçekleştirilen muhasebe kayıt ve hesap işlemlerinin doğruluğu konusunda denetim, iç kontrol ve dış denetim yapılarak muhasebe işlemleri denetlenmediği zaman; geriye dönük bir yasal denetim halinde üstesinden kalkılamayacak derecede büyük ceza ve yaptırımlarla karşılaşılması muhtemel olacaktır.
İşletmenizin her yıl büyüme potansiyeline göre ihtiyaçlarını tespit ederek, güncel mevzuat değişikliklerini takip etmek ve buna paralel olarak kurumsal yönetim anlayışına göre denetim mekanizmasını kurmanız; her an için işletmenizin yasal mevzuata göre güncel uygulamaları gerçekleştireceğinden ilgili otoritelerce incelenmeye müsait ve uygun hale getirecek, yasal denetim konusunda korkulu rüya görmenizi engelleyecektir.
Firmaların muhasebe departmanlarında günlük iş ve işlemlerin yürütülmesi sırasında gözden kaçan ve küçük gibi görünen hesap ve işlemlere ilişkin hatalı/denetime açık işlemler belli zaman sonra gelir tablosu veya bilanço üzerinde büyük problemlere neden olabilmektedir.
Firmanın iç denetim veya ihtiyari olarak bağımsız çalışan meslek mensubuna yaptıracağı denetim ise; gerek yasal inceleme yapılmadan önce denetim risklerini bilmenize olanak sağlayacak gerekse yasal inceleme sonucunda hesap ve işlemlerin mevzuata uygunluğunu yönetime deklare etmiş olacaktır.
Bu nedenle, işletmelerin yasal mevzuata uygunluğu konusunda incelemeye girmeden, hesap ve işlemlerinin gerek bünyelerinde çalışanlarca iç denetim yaparak gerekse bağımsız çalışanlara denetim yaptırarak kurumsal yönetim anlayışında işletme birimlerinin uyumlu ve ahenkli çalışmalarını sağlamaları gerekmektedir.