Para mı, sağlık mı?
Sağlık %70 ile mutluluk kaynağımız. Sevgi, başarı, para ve iş yan rollerde.
Virüsten dolayı para kaybetmek domino etkisi gibi zaman içerisinde her ülkenin başına gelecek.
Ekonomik savaşın taraflarından biri Çin diğeri ise ABD, şimdilik zarar görmeyen taraf ABD. Virüsten en az etkilenen ülkelerden. Her türlü tedbiri alıyor.
ABD tedbirlerden en etkilisi olarak en son 2008 yılında yaptığı gibi merkez bankası FED politika faizlerini %1.25-1.75’ten, %1.00-1.25’e indirdi.
ABD borsaları karar sonrası, önce %2’lere varan yükseliş kaydetti, hemen ardından %3’lere yaklaşan düşüşler gerçekleştirdi.
Asıl büyük oynaklık ve düşüş ise ABD 10 yıllık faizlerinde yaşandı. Dünyanın temel faizi kabul edilen 10 yıllıklar %0.906 puanla tarihi dip düzeyinde. ABD tahvil piyasasındaki gelişmeler durgunluğun öncü göstergesi.
*** Fed korkutuyor, korku virüsten hızlı yayılır
-Fed faiz kararını plan dışı bir toplantıyla duyurdu. Bankanın olağan toplantısı 17-18 Mart’ta yapılacak.
-Bunu en son 10 yıl önce kriz döneminde yaptı ve iki hafta daha bekleyemedi. Demek ki durum çok ciddi.
-Piyasaların korkusu durgunluğa girmekti. FED ’in indirimini bu korkunun doğru çıktığına yorumlayanlar çıktı ve bu da panik satışlara yol açtı.
-Virüsünün sadece arzı vuracağı düşünülüyordu. Talebi de vurmaya başladı. Zira karantina nedeniyle insanlar sokağa çıkamayacak ve bu da küresel bakımdan tüketimi belirsiz bir süreyle düşüşe geçirecek.
*** Aşısız düzelme olmayacak gibi
-Korona virüs aşısı geliştirmek, tedavi yöntemini etkinleştirmek ve önlemler almak yerine sadece FED ’in yarım puanlık sert faiz indirimine gitmesi başka bir çare bulunamadığının işareti.
-Çünkü dünya merkez bankalarının yapacağı yardımlar sadece para politikası önlemleri, kopan tedarik zincirlerini tamire yaramayacağı gibi, tüketici tarafındaki güvensizliği onarıp talebi de artırmayacak.
-İhtiyaç duyulan şey faiz indiriminden ziyade işe yarayan bir aşı olduğudur.
-Aşı bulunamazsa korkuyu yenmek de, beklentileri iyileştirmek de, insanları sokağa çıkmaya ikna etmek de, tüketmek ve üretmek de mümkün olamayacak.
Hiç bir şey insanın sağlığından daha değerli değil.
*** Virüs ekonomiyi her yönden etkiliyor
-Virüsün yayılması küresel ekonomi bakımından en büyük iki tehlikeyi doğurdu. Küresel piyasalarda şimdiden yaşadığımız büyük oynaklık ve büyük korku bu iki gelişmenin öncü izdüşümünden ibaret gibi.
-Korona virüsle birlikte 40 yılda kurulan küresel tedarik zincirleri kopuyor. Virüsün önlenmesi zaman aldıkça üretimde aksamaları görebileceğiz.
-Öncelik tedarik zincirinin kopmasını önlemekte, bu yapılamıyorsa yeni zincirlerin kurulmasında. Yeni tedarik zinciri kurmak da öyle kolay değil.
-İş seyahatleri güvenli biçimde başlasın.
Riskin ucu sağlığını hatta hayatını kaybetmeye kadar gidince herkes duruyor. Çin’deki üretimde keskin düşüşler bunun göstergeleri.
-Salgın arzı etkilediği gibi talebi de aynı anda vuruyor, tüketim de duruyor. Bu açıdan küresel ekonomi hem arz hem talep yönüyle çifte kıskaca girdi.
***Bu sarmaldan kurtulmak neye bağlı?
-Bu kıskaçtan dünya ekonomisinin kurtuluşu aşının bulunmasına, tedavi yöntemlerinin geliştirilmesine bağlı gibi.
-Tedarik zincirinin daha dengeli ve güvenli şekilde kurulması gerekecek.
Sonuç olarak;
İlk olarak Çin'in Hubey eyaletine bağlı Vuhan kentinde 12 Aralık 2019'da tespit edilen Kovid-19'un, kısa sürede diğer şehir ve ülkelere yayılması üzerine Dünya Sağlık Örgütü acil durum ilan etti. DSÖ, son olarak, Kovid-19 için küresel risk seviyesini yüksekten çok yükseğe çıkardı. Kovid-19 salgını nedeniyle dünya genelinde 2.914'ü Çin'de olmak üzere 3.044 kişi yaşamını kaybetti, virüsün bulaştığı kişi sayısı 90bini geçti.
Ülkemizde virüsle ilgili herhangi bir belirti yok. Suriye ile ilgili olan gelişmeler bizi meşgul ediyor. Fed kararı bizi etkiler mi, etkiler çünkü tasarruf mevduatı olarak dolar kullanıyoruz.
Virüs her ülke için kötü durumda ne yapacağına ait tatbikat niteliğinde oldu.
Hem ülkemizi hem şehrimizi Allah (C.C.) virüsten korusun.
