Muhalefetin ‘belediye karnesi’ zayıf

CHP’nin özellikle Ankara ve İstanbul başta olmak üzere 2019 seçimlerinde elde ettiği başarının üzerinden iki buçuk yıl geçti. Beş yıllık seçim döneminin tam ortasındayız bugün. Belediyelere yönelik ‘başarılı’ ya da ‘başarısız’ algısının oluşması için bu dönem çok önemliydi. Bu dönemde pek de iyi bir karne ortaya koydukları söylenemez.

Olayları ve gelişmeleri tarafsız gözle değerlendirelim; siyaset bilimci gözüyle ele alalım.

Refah Partisi’ne iktidar yolunu açan 1994 seçimlerini hatırlayalım. İstanbul’da çöp dağları ve su problemini hızlıca halleden Erdoğan, Ankara’da ulaşım, hava kirliliği ve su sorunlarını yıldırım hızıyla bitiren Gökçek toplumda olumlu algı oluşmasını sağlayan başkanlardı. Nihayetinde parti, takip eden ilk genel seçimde birinci olmayı başardı.

Bugün ne Ankara, ne de İstanbul’da benzer bir performanstan bahsetmek mümkün. İmamoğlu, İstanbul’da daha önce olmayan neyi başardı? Yavaş, Ankara’ya yeni ne kattı?

Merkez veya yerel fark etmez, iktidar değişikliklerinde ilk 100, ilk 500 gün hayati öneme sahiptir. Bu dönemde bir şeyler başarıldı başarıldı; yoksa başarısızlık algısı silinmemek üzere ‘yapışır’.

Oysa yeni başkanlara ana muhalefet ne kadar da çok bel bağlamış, merkezi iktidar için umutlanmıştı. Sonuçta yerel yönetimlerde 25 yılın ardından ilk kez bir başarı elde etmişlerdi.

Genel seçimlerde, 21 yıllık Ak Parti iktidarından sonra, 2023’te kamuoyunun önüne çıkacaklar. Umuyorlar ki, Refah Partisi’nin 1995 tecrübesini yaşasınlar. Bunun mümkün olup, olmadığını zaman gösterecek. Lakin şimdiye kadarki yürüyüşlerinden bundan sonrasına dair umut verici bir performans sergilediklerini söylemek mümkün değil.

CHP’nin avantajı, 2019’da muhalefetin topyekûn biçimde desteğini alması idi. Ancak aynı desteğin devam edip, etmeyeceği muallak. Bugünlerdeki HDP, İP, CHP tartışmalar bunun bir eseri.

Kamuoyu, İmamoğlu’nu kriz ve afet dönemlerindeki meşhur tatilleri ile anıyor. Yavaş, sessiz ve derinden gitse, kamuoyunu yönlendirme yönünde bilinçli çabalara ağırlık verse de yerel hizmetlerde daha önce başarısız olunan bir problemi düzelttiğine dair bir gösterge mevcut değil.

Geriye dönüp baktığımızda 2019 seçimlerinde Ak Parti’nin kaybetme nedenlerinin yanlış aday, yanlış strateji ve seçmenin bu kadar uzun süren iktidarı değiştirme isteği idi. Toplum yerel seçimde iktidarı kendince cezalandırmak istemişti.

Kanaatimce 2019 seçimlerinde kendilerine şans tanınmış olması CHP’nin 2023 seçimlerinde başarılı olma ihtimalini azalttı. Partinin soğuk yüzü, çeşitli şehirlerde ortaya koyduğu ırkçı görüntü, kadınlara yönelik taciz haberleri herkesi rahatsız etmekle kalmadı, müşahhas bir başarı sergileyememeleri olayın tuzu-biberi oldu.

İlaveten, tüm muhalefetin ‘Hisseli Harikalar Kumpanyası’ ya da ‘Bremen Mızıkacıları’ algısı oluşturan tavırlarının kendilerini başarısızlığa götüreceğini bilmiyor olamazlar. Ancak, mukadder son kendilerini bekliyor: Yine toplumla kavga, yine olumsuzluk ve iktidar eleştirisi üzerinden iktidarı devşirme gayreti.

Toplum, olumsuzlukları sıralayan partileri dinler, ancak oy verip, başına gelmesi için onların ne yapabileceklerine de bakar. Partisine eleştiriler sandık başına kadar devam etse de orada yine kendi partisine oy verir. Hasılı; son yerel seçimlerde elde edilen başarının 2023’te tekrar etmesi mümkün görünmüyor.

Son olarak; iktidar henüz tüm kozlarını kullanmadı: Çanakkale Boğaz Köprüsü ve benzeri devasa altyapı projelerin hizmete sokulması; Hürkuş, Muharip Savaş Uçağı ve yerli otomobil gibi buluş ve çalışmalar ile doğalgaz ve/veya petrol keşfi türü başarılar siyasetin dengesini bozacaktır.

Kim bilir, belki de ‘nükleer bir ülke’ olduğumuz deklare edilir o arada.

Muhalefet negatif ve tersinden eleştirilere odaklanırken, iktidar ilerliyor. Belediyeler muhalefeti iktidara taşımayacak.

İktidarın yapabileceği en akıllı hareket karşı tarafın oluşturduğu algıyı bertaraf etmek. Mesela, İstanbul’un yeni il başkanı pozitif bir adım olarak değerlendirildi.

Değişime atama ve görevlendirmelerden başlamak gerekiyor.

Şu anki görüntü bundan ibaret…