Ehven-i Şer
*Kötünün iyisi ya da iki kötülüğün en hafifi anlamında kullanılan, birkaç kötüden en az kötü olanı, kötünün iyisi… Tek kelime başlık yazıp cümle kadar etki yapsın diye düşündüm. İlerleyen teknolojik dönemlerde kelime hesaplaması yapmadan 4 veya 5 emoji ile her durumu anlatacağız. Cilalı taş dönemi gibi. Tekrar hayal kurabilenler inşa edecek gelecek dönemleri.
**Hayal kurmayı mı unuttuk, evet hayal kurmayı unuttuk. 8 yaş ile 55 yaş aralığındaki ülkemiz halkı arasında yapılan araştırmada %80’imizin hayal kurmadığını öğrendik. Bu büyük kitle sadece meslekle ilgili bir amacının, hayalinin olduğunu belirtti. Ülkemizdeki bütün insanların %78’i ise girişimcilikle ilgili her hangi bir görüşlerinin olmadığını ve olamayacağını belirtti. Üniversite gençliğinin ise beklentisi yok. KPSS gibi bir amaç gençlerde aşırı stres yapıyor. Garanti işler hayalimizde. Girişimcilik, özgür bireylerin özgür beyinler ile olabilir. Devletlerin bütçesinden büyük şirketler var. Hangi ülkeye yatırım yapacakları söylentisi bile mevcut ülke için değerine değer katıyor.
***Dünyanın en büyük 500 şirketi listesinde milenyumda 10 ülkenin 453 şirketi vardı. Geri kalan 198 ülkenin ise 47 şirketi vardı. 2022 yılında ise aynı 10 ülke 431 şirkete geriledi. Geri kalan 198 ülkenin ise 69 şirkete çıktı. ABD 179’dan 121 şirkete düştü. Çin 10 olan şirket sayısını 22 yılda 124 yaptı. Japonya 107’den 53’e düştü. İngiltere 38’den 22 şirkete geriledi. Almanya 37 olan sayısını 27’ye düşürdü. Fransa 37 şirketten 31’e geriledi. Kanada 12’den 13’e çıktı. Güney Kore 12’den 14’e yükseldi. İsviçre 11’den 14’e çıktı. Hollanda 10’dan 12’ye geldi. Bu rakamlar neyi ifade ediyor. 10 Ülkenin dünyayı domine ettiğini. Milenyumdan bu zamana değil 2005 yılından zamanımıza göre sektörler bile değişiyor. Büyükler için. En değerli şirketlere bakıldığı zaman teknoloji (Microsoft), holding (General Motors), sağlık (Johnson&johnson), alışveriş (Wall-Mart), finans (Citigrup) ve enerji (Exxon Mobile) olarak sıralanan şirketlerinden sadece 2022 yılına teknoloji şirketi olan Microsoft kaldı. Aramco Suudi petrol şirketi hariç diğer en büyük şirketlerde sadece 7 teknoloji şirketi sıralandı. Apple, Amazon, Microsoft, Alphabet, Facebook, Alibaba, Tencent…
****Teknoloji şirketleri de devirlerini yavaş yavaş kapatacaklar. Metaverse dünyası ile mevcut dünya senkronize olabildiği ölçüde büyüme devam edecek. Son olarak paraya gelelim, bitcoin gibi blokzinciri tabanlı paralar bankaları aradan çıkartıp gizli işlemlere izin verdiği için yeni bir bankacılık düzenini gündeme getirdi. Blokzinciri yüzünden paranın takip edilebilirliğini kaybetmek istemeyen ve yeni teknolojinin diğer avantajlarından faydalanmak isteyen ülkeler kendi dijital para birimlerini geliştirmeye koyuldu. Çin bunların başında geliyor ve Türkiye’de bu konuda araştırmalara başladı. Bu trend, ticaretin dijitale kayması ve kredi kartlarının artmasıyla birleşince 2030’da fiziksel paralar ortadan kalkması olası ve bu dönüşüm çoktan başladı. New York’ta 25 doların üzerindeki tüm işlemlerin nakit kullanılmadan yapılması zorunlu hale geldi. Danimarka’da dijital ödeme oranı %80’e ulaştı ve Hindistan bir gecede kağıt paraların büyük bir kısmını tedavülden kaldırdı. Ehven-i şer diye düşünmek aliyyülâlâ için yol gösterirse düşünülebilir. Gerisi lafügüzaftır.
