O’nun arabası var
*Güzel mi, güzel? Şoförü de var, özel mi, özel? Bastı mı gaza, gider mi, gider? Maalesef ruhu yok Onun için hiç mi, hiç şansı yok… 90’lı Yılların popüler şarkısı teknoloji ile evrimleşen otomotiv sektörü için yakında demode olacak gibi. Önümüzdeki yıl gelişmiş olan ülkelerden bazıları uçan arabayı kullanmaya başlayacak. Hayvanların çektiği araçlar, buharlı, dizel, benzinli, LPG’li, pilli derken uçacaklar. Kelime anlamı olarak kendi kendine giden olarak isimlendirilen otomobil tam manasına şimdilerde kavuşuyor.
**Ülkemizde 1961 yılında Devrim otomobil ve 2019 yılında TOGG ile sektöre 2.kez giriş yapıyoruz. Herkesin bildiği hatta uzman olduğu sektör olduğu için teknolojik olarak bakmak istiyorum bu konuya. TOGG.com ile ilgili uluslararası kiralama 2003 yılında yapıldığı için alınamadı.
***Tesla adını yazmam reklam olmaz. Sektöre girdiği 2003 yılından günümüze kadar artan bir ivmeyle büyüdü. Sektörde en büyük oldu. Tesla'nın piyasa değeri pazartesi günü 1 trilyon doları aştı. Bu gelişmede, araç kiralama şirketi Hertz'in, Tesla'dan 100 bin otomobil sipariş verdiğini açıklaması etkili oldu. Açıklamanın ardından Tesla hisseleri %12,6 değer kazandı. Böylece Tesla, piyasa değeri 1 trilyon doları aşan beşinci halka açık şirket oldu. Bunu daha önce Apple, Microsoft, Amazon ve Google'ın ana şirketi olan Alphabet başarmıştı. Anlamak için şunu belirteyim ülkemizin ticaret hacmi $794,53 milyar dolar. Amerika ve Çin yaklaşık 15-20 trilyon dolar bandında. Geri kalan bütün ülkeler bu 5 şirketten küçük gayri safi yurtiçi hasılaya sahipler. Daha ürkütücü olan ise bu 5 şirkete ayrı ayrı bakıldığında ilk 16 ülke hariç diğer tüm ülkelerden daha fazla hacme sahipler.
**** Elon Musk, ortağı Peter Thiel ile kurduğu Paypal'ı 2002 yılında sattıktan sonra, kendi hissesine karşılık gelen 1.5 milyar dolar ile SpaceX şirketini kurdu ve Tesla'nın erken dönem yatırımcılarından biri oldu. Böylece Musk, Temmuz 2003'te kurulan şirkete Kurucu Ortak ünvanlıyla eklenmiş oldu. Tesla'nın ilk aracı olan Roadster Lotus kasaya sahipti. 2008 yılında piyasa sürülen otomobil, hızı ve havalı görünümüyle elektrikli araçlarla iligili fikirleri baştan sona değiştirdi. 2010 yılında Tesla, General Motors ve Toyota'nın faaliyet gösterdiği fabrikayı satın aldı. GM'nin 2009'da iflas etmesinin ardından şirketin fabrika için 42 milyon dolar ödediği. 2006 yılında Toyota Tesla'nın hisselerini satın aldı. İkili, RAV4 EV aracının üretimi için güçlerini birleştirdi. Bu ortaklık 2014'de son buldu. Şirket, 2012 yılında yenilikçi ve sade tasarımıyla dikkat çeken Model S'i piyasaya sürdü. Tıpkı Roadster gibi elektrikli araç konusunda tüketicide yerleşen algıları bozan Model S, sürücülere şirketin tasarım, mühendislik ve üretim açısından lüks bir araç sunacağını gösterdi. Tesla'nın yükselişinde hızlı şarj istasyonlarının etkisi de büyük. Amerika, Avrupa ve Çin'de hızlı şarj istasyonlarını yaygınlaştıran şirket, sürücülerin uzun yolculuklar yapabilmesini sağladı. Tesla, bu hamlesiyle kendini diğer elektrikli araç şirketlerinden ayrışmayı başardı. SUV aracı Model X'in tanıtımı 2012 yılında gerçekleşti. Yukarı doğru açılan şahin kanatlarına sahip kapılarıyla dikkat çeken aracın piyasaya sürülmesi ise 3 yıl aldı. Musk'ın attığı merak uyandıran bir tweet ile gündeme gelen ve üstü kapalı olarak ilk defa 2015'de duyurulan çift motor, Model S'de yerini aldı. 9 Ekim'de tanıttığı bir başka sürpriz de araçlarına eklenen oto-pilot özelliği oldu. 2016 yılında Nevada'da açılan pil üretim merkezi, Tesla'nın ABD'deki 2. fabrikası oldu. Pil üretiminde Panasonic ile ortaklık yapmaya karar verdi. Çeşitli laboratuvarları bünyesinde barındıran olmanın yanında Gigafactory, başka firmalar için elektrikli otomobil pili üretme potansiyeline de sahip olmasıyla dikkat çekmişti. 510 Bin metrekare alana yayılan bu dev tesisle, 2020'de yıllık 35 gigawatt-saatlik üretim kapasitesine ulaşması bekleniyordu. Şu an için bu konuda herhangi bir resmi açıklama yapılmış değil ancak belirtilen bu rakamın 2013'te tüm dünyadaki lityum iyon pil üretimine eşit olduğunu hatırlatalım. 2016 yılında birleşme için Solarcity'ye 2,8 milyar dolarlık teklif veren Tesla, hissedarların Musk'ı desteklemesiyle, satın alma sürecini tamamladı. Birleşmenin ardından şirket, 2017 yılında Tesla Solar çatı panellerini ömür boyu garantiyle ön siparişe açtı. 2017'den günümüze gelindiğinde, Tesla bu alanda beklenen ilerlemeyi kaydetmemiş olsa da en azından yalnızca araç üretimine odaklanan bir firma olmaktan çıktı. Elektrikli tır semi 2017'de tanıtıldı. Tanıtım günü defalarca ertelenen şirketin yeni aracı, merakla bekleniyordu. Hatta birkaç kez yollarda da görüntülenmişti. Etkinlikte Semi'yi tanıtmakla da yetinmeyen Tesla, sürpriz yaparak yeni Roadster modelini de tanıttı.
****Sonuç olarak; Önce otomobil sektörüne giriş sonrasında tır, pick-up gibi araçlar üreterek sadece otomobil üretmediğini gösterdi. Enerji bağımlılığı olmasın diye yaptığı yatırımlar neredeyse tüm dünyanın yarısı kadar. Güncellemeler uzaya gönderilen uydular ile aynı anda yapılabiliyor. Yaklaşık 20 yıl süren bir yapı. İnsan olarak neler yapmalıyız, nasıl davranmalıyız bu basit hikâyeden öğrenebiliriz.
