Kontrolsüz Güç

Büyük güç rekabeti küresel merkez sahnesinde. Bu rekabet benzeri görülmemiş belirsizliklerle gelişiyor ve korkunç boyutlarda artık. Çin ve ABD arasındaki şiddetli rekabet, yüksek teknolojiyi korumadan, bölgesel stratejilere ve farklı değerlerle desteklenen iki kalkınma modeline kadar genişledi.

 

İç içe geçmiş jeopolitik ve teknoloji gerçeği, Çin ile ABD arasındaki altta yatan yoğun rekabeti yansıtıyor ve önümüzdeki yıllarda uluslararası ilişkileri yönetecek kurallar, normlar ve kurumlar üzerinde kontrol için iki güç arasındaki doğrudan rekabet şiddetleniyor.

 

2015 yılında Çin hükümeti, Çin'in yabancı teknolojiye bağımlılığını azaltmak ve Çinli yüksek teknoloji üreticilerini küresel pazarda teşvik etmek için Made in China 2025 stratejik planını yayınladı. Yerli yenilik arayışı uzun zamandır Çin'in orta ve uzun vadeli ulusal bilim ve teknoloji geliştirme planının ana hatlarının odak noktası olmuştur.

2006 yılında yapılan ulusal orta ve uzun vadeli plan, bilim ve teknolojide bağımsız yenilik hedefini ilk kez ortaya koydu. Bununla birlikte, dijitalleşmenin etkisini yeni ve beklenmedik şekillerde oluşturacak ve genişletecek olan 4.sanayi devrimi, yarı iletkenlerin neredeyse tüm elektronik ürünlerin merkezinde yer aldığı gerçeğinin yansıttığı gibi, inovasyon yeteneklerinin geliştirilmesini daha da acil hale getirdi. Çin, küresel yarı iletken talebinin yaklaşık %60'ını oluştururken, Çin küresel arzın yalnızca %13'ünü üretiyor. Çinli yetkililer planın önemini küçümsemeye ve başta ABD olmak üzere Batılı ülkelerden gelen ciddiyeti ve güçlü tepkiyi hafifletmeye çalışıyor. Made in China 2025, ABD tarafından bastırılmış endişelere kapı açtı ve her iki taraf arasında birikmiş hayal kırıklığını ve uzun süredir devam eden potansiyel istikrarsızlıkları patlatan bir sigorta görevi gördü.

 

Teknolojinin teknolojik alanın ötesinde etkileri vardır. Bu nedenle, politika yapıcılar son derece temkinli olmalı ve bölgesel sınırlar arasındaki işbirliğinin stratejik risklere yol açıp açmayacağı konusunda endişeli olmalı. Küresel ekonomik yönetimin işlevsel kurumlarını tasarlamak, ekonomik fırsatlar ve politik riskler arasında karmaşık bir dengeyi içeren can sıkıcı bir süreçtir. Kapsamlı ekonomik kalkınmada ve ulusal askeri güçte teknolojinin kritik rolü nedeniyle, büyük güçler, özellikle Çin ve ABD, gelecekteki küresel hâkimiyeti sürdürmek için kaçınılmaz olarak teknoloji geliştirmek için yarışacaklar.

 

***Atlas hikâyesi çok hızlı gerçekleşti.

Güney Koreli otomotiv devi Hyundai'nin Boston Dynamics'i 921 milyon dolara satın alması üzerinde sadece 8 ay geçmesine rağmen kontrollü büyümesi devam ediyor. Boston Dynamics'in daha önce de söylediği gibi, atlas aslında bir araştırma projesidir. Şirket mühendislerinin daha iyi kontrol ve algılama sistemleri geliştirmesine yardımcı olan son teknoloji bir robot. Atlas'ın kontrollü yaptığı jimnastik hareketleri ve parkur başarıları normal insandan daha iyi.

 

***Google ve Facebook koptu gidiyor.

 

Google ve Facebook, Asya Pasifik bölgesinde internet kapasitesini artırmak ve 5G bağlantısı sağlamak üzere ortak bir denizaltı kablo sistemi üzerinde çalışıyor. Singapur, Japonya, Tayvan, Guam ve Filipinler'i birbirine bağlayan Apricot kod adlı projenin 2024'te kullanıma girmesi bekleniyor.

 

Apricot, bu yılın başlarında google tarafından açıklanan bir başka kablo sistemi olan echoya bölgedeki google cloud ve diğer dijital servislerin altyapısında destek olacak.

Echo ve apricot'un birlikte, Asya'daki şirket ve yeni girişimlere Güneydoğu Asya, Kuzey Asya ve ABD arasında daha düşük gecikme süreleri, daha fazla bant genişliği ve daha dayanıklı bir bağlantı sunacak. Facebook Yöneticisi ise Apricot'un, küresel ağ altyapısını geliştirerek her ay facebook'u kullanan 3,5 milyar kişiye daha iyi hizmet verme çalışmalarının parçası olduğunu açıkladı.

 

***Sonuç olarak;

Kontrol edilemeyen her güç, gücün büyüklüğü nispetinde zarar verir. Her büyüme ve her teknoloji ne kadar yararlı, ne kadar hızlı diye bakmak yerine kontrol edilebilir mi diye düşünülmeli.

5G bitince 6G ile anlık data aktarımı başlayacak. Karbon salınımı artık dünyada hatta ülkelerde bile göze batmaya başladı. Yerel yönetimler, karbon ölçümü ile hizmet kervanına yeni madde eklediler. Yaptıkları işlerin karbon raporunu yayınlayacaklar.

Zaman, sandığından geç.