Kara Kış
*İklim değişikliği, gezegenimizi ve ekosistemleri tehdit eden en önemli problemlerden birincisi. Modern zamanda sahip olduklarımız ve olamadıklarımız arasındaki uçurumu artık zenginlik ve gelir değil, iklim değişikliği ve teknoloji yaratıyor. Her ne kadar siyasiler iklim değişikliğini yavaşlatmak ve hatta durdurmak için önlemler almış olsa da asıl çözüm bireylerin iklim bilincinden geçiyor. İklim değişikliği denince akla ilk gelen sorunlardan biri havadaki karbondioksit oluyor. Teknolojiyle bu soruna çeşitli çözümler bulunmaya çalışılmış. Bunlardan biri havadaki karbondioksiti çekmek. Özel fanlar yardımıyla hava emiliyor, fanların içindeki özel filtreler karbondioksiti emiliyor. Elde edilen karbondioksit yakındaki bir seraya gönderiliyor. Gelen karbondioksit gazı sayesinde seralar daha büyük ürünler üretilebiliyor.
**Bir diğer çözüm, karbondioksit gazını “kabartma tozuna” çevirmek. Bu yöntem 2 Hintli kimyager tarafından geliştirilmiş. Bu bilim insanları, karbondioksiti yakalamak için tuzlardan faydalanıyor ve karbondioksit salınımının çok büyük bir çoğunluğunu kabartma tozuna dönüştürebiliyorlar. Böylece her yıl 60.000 ton karbondioksitin atmosfere salınmasının önüne geçilebileceği düşünülüyor. Gelelim bir diğer çözüme… Yine bir başka projede, endüstriyel süreçlerde ve enerji santrallerinde üretilen karbondioksit çekildikten sonra, gazın boru hatlarıyla deniz depolama alanlarına taşınması amaçlamaktadır. Bu sayede karbondioksit sera etkisi yaratamayacak ve ilerleyen zamanlarda da yakıt olarak kullanılabilecek. Eğer bu yöntem uygulanabilirse bilim insanları sera gazı etkisini %0 oranına kadar düşüreceklerini düşünüyor. Karbondioksit için teknolojik çözümler bitmiyor. Örneğin İzlandalı bilim insanları, karbondioksiti gözenekli volkanik bir taş olan bazaltın içine pompalanması ve taşın yapısıyla birleştirilerek hapsedilmesi üzerine projeler yürütüyor. Yani aslında binlerce yıl süren bir süreci 2 yıla sıkıştırıyorlar. Ya da akıllı şehircilik çalışan pek çok şirket, ısıyı havadan filtreleyen aletlerle kalabalık merkezlerde karbondioksit yakalamayı hedefliyor. Bu sayede, şehirlerde ağaçların yanı sıra havadaki karbondioksiti daha verimli yakalayan suni ağaçlar da konumlandırılabilecek. Teknolojinin hızlı değişimiyle birlikte, ulaşım araçları değişecek. Karbon salınımı olmayan araçlar sokaklarda yerlerini alacak...
***İklim değişikliğinin neden olduğu çevresel zararların listesi giderek daha iç karartıcı hale gelirken, iklim değişikliğine teknolojik gelişmelerle hâkim olunabilecek. İklim değişikliğine karşı yeni teknolojinin öneme sahip olacak. Elektriğin petrolün yerini aldığı ve elektrikli araçların yaygınlaştığı görülüyor. Elektriği depolama ve bataryaların çözümün bir parçası olabileceği belirtilirken, lityum iyon pilin kilovatsaat başına maliyetinin son 10 yılda önemli ölçüde düşmesi, ortalama 1.200 dolardan 132 dolara gerilemesi dikkati çekiyor. Bataryaların elektriğin uzun süreli depolanması için daha az uygun olduğu ifade edilirken, çok sayıda start-up, enerjiyi depolamak için testler yapıyor, araştırmacılar temiz, zararsız ve neredeyse tükenmez bir enerji vadeden nükleer alandaki çalışmalarını yoğunlaştırıyor. Fransa gibi ülkeler, daha güvenli ve verimli çalışması gereken mini nükleer santralleri araştırıyor ve inşa ediyor. Rusya, 2019’da Sibirya kıyılarında Küçük Modüler Reaktörlü (SMR) bir tür yüzer enerji santralini devreye alırken, Çin ACP100 mini reaktörünü inşa ediyor. ABD’de milyarderler Bill Gates ve Warren Buffett, yeşil enerji için yatırımlar yapıyor. Merkezi ABD’de bulunan bir şirket de Romanya’da Avrupa’nın ilk mini nükleer santralini inşa ediyor.
****Çin, tüm CO2 endüstrilerinin yaklaşık %26 üreterek problemin başında. ABD ikinci sırada geliyor. Sanayi ve teknoloji o kadar hızlı büyüdü ki iklim değişti. Peki, ne bekliyor bizi; artık Antalya gibi sıcak yerlerde yazın yaşam olamayabilir. Kars gibi serin iller daha popüler olacak. Güney cephe terkedilmiş gibi olacak. Kuzey tercih sebebi olacak. Belediyelerin kavşaklarda daha az emisyon için yaptıkları takdire şayan ama yeterli mi? Değil bireysel çözümler bulmalıyız. Yaşam daha kolay olacak diye yaptığımız bütün işlerde artık karbon salınımı hesap yapılacak. Dikkat etmeliyiz artık.
