Halk Sağlığı = Halkın Sağlığı
Geçmişten günümüze en çok değişim gösteren kavramlardan birisi de sağlıktır. Şüphesiz bunda insanlar arasında ki etkileşimin artması, tıp dünyasındaki baş döndürücü gelişmeler, yaşam kalitesinin yükselmesi, beslenme alışkanlıkları gibi onlarca faktörü sayabiliriz.
Toplumların ve hayatların bu denli değişmesi, sağlığın içerisinde en çok hastalıkları ve tedavi yöntemlerini etkilemiştir.
Tarihe şöyle bir göz attığımızda, gelinen noktayı daha iyi fark edeceğiz. Örneğin ölümlerin yarıdan fazlasının enfeksiyon ve salgın hastalıklar yüzünden olduğu, grip nedeniyle milyonlarca kişinin can verdiği yıllar yaşanmıştır.
Daha sonraları ise antibiyotiğin kullanımının yaygınlaşması, insanların daha iyi koşullarda barınması ve beslenmesiyle de bağışıklıklar artmıştır. Sağlıklı ve hijyenik ortamlar, özellikle gelişmiş ülkelerde enfeksiyonların azalmasına neden olmuştur.
Bu denli gelişmenin iyi olduğu kadar kötü yanları da olmuştur. Sanayinin giderek ve bilinçsiz bir şekilde büyümesi çevreye zarar vermiş, doğal kaynaklar azalarak dengeler bozulmuştur.
Kanser çeşitlerinin yanı sıra AIDS gibi bulaşıcı hastalıklarda baş göstermiştir. Ayrıca çeşitli art niyetlerle laboratuar ortamında üretilen virüsler, bırakın tedavisinin daha adının konmadığı birçok hastalıkla insanları karşı karşıya getirmiştir.
Tüm bu gelişmeleri göz önüne alarak, hastalıkların ve etkileşimin oldukça arttığı günümüzde, toplumun korunması amacıyla koruyucu sağlık hizmetleri ön plana çıkmıştır.
Sağlık hizmetlerinin birinci amacının kişilerin sağlıklı yaşamaya devam etmelerini sağlamak ve hasta olmamaları için çalışmak olduğunu vurgulayan koruyucu sağlık hizmetleri “Korunma tedaviden üstündür” görüşüyle çalışmalarını sürdürmüştür.
Bu kapsamda vatandaşların bilinçlenmesine önem vermiş, çeşitli etkinliklerle, özel gün ve haftalarla toplumsal farkındalığı arttırmaya çalışmıştır.
Her yıl 3-9 Eylül arası kutlanan “Halk Sağlığı Haftası” da bu çalışmalardın en önemlilerinden biridir. Ülkemizde hem yaşam kalitesini yükseltmek hem de hastalıkları oluşmadan önce önlemek halk sağlığının ana amacıdır. Bu kapsamda, mevcut durumun korunması amacıyla daha bebeklik ve çocukluk çağlarında aşılama faaliyetlerine önem verilmiştir.
Aşılamanın yanı sıra diğer koruyucu hekimlik çalışmalarını yaygınlaştırmak, toplum bilincini yükselterek hastalık meydana gelmeden önlemek ve hayat standartını yükseltmek halk sağlığı çalışmalarının diğer önemli hedefleridir. 663 sayılı kanun hükmünde kararname ile de sağlıkta üçlü yapı oluşturulmuş böylelikle halk sağlığı biriminin hizmet alanı genişlemiştir.
Ayrıca Halk Sağlığı Birimi, günümüzde ülkemizi tehdit eden hastalıkların değişmesiyle birlikte uygulama ve etkinliklerinde değişiklikler yapmıştır. Örneğin çeyrek yüzyıl öncesine kadar daha çok kolera, tifo gibi salgın hastalıklara karşı alınması gereken önlemler üzerine çalışma yaparken şimdilerde tedavi süreci uzun ve maliyeti hastalıklarla mücadele etmektedir.
Bunun gibi sunulan birçok hizmet, Birinci Basamak Sağlık Hizmetleri içerisinde yer alarak, Toplum Sağlığı Merkezleri ve Aile Hekimlerimiz tarafından gerçekleştirilmektedir. Konya’mızda da Halk Sağlığı Müdürlüğümüz tarafından, koruyucu sağlık hizmetleri artırılarak sürdürülmektedir. Bende bu vesile ile Halk Sağlığı Müdürümüz Uz. Dr. Lütfi Saltuk Demir’i ve onun başarılı ekibini kutlamak istiyorum.Şehrimizde çok önemli çalışmalara imza atıyorlar.
Halk Sağlığı Haftaları ilgili diğer bir hususta toplumsal bilincin daha da arttırılması için belirli bir konsept çerçevesinde kutlanmaya başlanmasıdır.
Bu yılda yaşamın her alanında ve her yerde(okul, ev, işyeri) toplum genelinde fiziksel aktiviteye katılımı arttırmak ve sağlıklı davranışları benimsetmek amacıyla “Sağlık İçin Hareket Edelim” teması kabul edilmiştir.
Özellikle fiziksel aktivitenin azaldığı , obezitenin en önemli sağlık sorunlarından birisi haline geldiği bu ortamda, bedensel hareketin artmasını sağlayacak bu çalışmaya dair birkaç öneride bulunacak olursak;
· İşyerinize, okulunuza araçla gitmek yerine yürümeyi deneyin,
· Düzenli egzersiz yapın, yapamıyorsanız en 45 dakika önce yavaş sonra hızlı tempoda yürüyün
· Daha az tv izleyin daha çok kendinize vakit ayırın
· Gün içerisinde en az 10 dakika kadar yürüyün ya da merdivenleri inip çıkın
Bu tür küçük beden aktivitelerinin yanında;
· Sigara başta olmak üzere zararlı alışkanlıklardan kurtulmak,
· Stresten uzak durmak,
· Erken yatmaya çalışarak uyku düzenini sağlamak
· Günde en az 8 bardak su içip asitli ve şekerli içeceklerden uzaklaşarak hedeflediğiniz yaşam kalitesine daha hızlı ulaşmış olacaksınız.
Aktardığım bu önerilerin çok daha fazlası Halk Sağlığı Haftasında vurgulanacak ve kamu oyunun konuya dair duyarlılığı arttırılacaktır. Umudum geri dönüşü uzun soluklu olan bu tür çalışmaların başarılı olabilmesi.
Halk Sağlığı hizmetlerinde üzerinde durmak istediğim diğer bir nokta da halkın sağlık hizmetlerine katılımının sağlanması gerekliliğidir. Eğer vatandaşımız hizmetleri benimsemez ve tatmin olmazsa hedeflenene ulaşılamaz. O nedenle sağlık hizmetlerinin sunulmasında halkın sağlık personeliyle işbirliği yapması önemlidir. Bu kapsamda sağlık çalışanlarının her zaman vatandaşımızın yanında ve hizmetinde olduğunu bir kez daha vurgulamak istiyorum.
Unutulmamalıdır ki en başta herkes kendi sağlığından sorumludur. Özellikle hastalıklardan korunmada asıl yapılacak işler kişilerin kendilerinin alacakları önlemlerdir. O nedenle en başta insanımız kendi sağlığının değerini bilmeli ve onu korumaya çalışmalıdır.
Hayırlı İşlerinizde Başarılar Diliyorum.