Düve bulamazsak deve keseriz!
Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı geçtiğimiz günlerde büyükbaş hayvan sayısının azalmasını önlemeye yönelik kritik bir karar alarak düve kesimini yasakladı…
Bakanlığın yaptığı bu hamlenin hem olumlu hem de olumsuz sonuçları var.
Kurban Bayramı öncesi vatandaş piyasada kurbanlık hayvan bulmakta zorlanıyor. Vatandaş zaten kurbanlık fiyatlarının pahalılığından şikayetçiyken, şimdi bir de fırsatçılara gün doğdu.
Bakanlığın aldığı bu karara bazı kıstaslar eklenebilirdi. Örneğin cinsi, ırkı, kürkü iyi olmayan düveler damızlık üretiminin kalitesi açısından çokta verimli olmayacak. Bir de kısır olan hayvanlar var tabi…
Bakanlıktan yapılan bazı açıklamalara göre bu kıstaslara zaten dikkat edilecekmiş. Peki ama bunu kim denetleyecek. Herkes veteriner kontrolünde kurban satışı veya kesimi yapmıyor ki. Fırsatçıların da bu kararın arkasına sığınıp mal fiyatlarını artırması işin cabası.
80 milyonluk Türkiye’nin şuanda ortalama 15 milyon civarında büyükbaş hayvan nüfusuna sahip olduğu tahmin ediliyor. Bu rakam gerçekten de Türkiye nüfusuna oranla düşük bir sayı. Düve satışının yasaklanmasıyla bu 15 milyonluk sayının daha da aşağıya çekildiğini düşünürsek gerçekten de durum vahim.
Karar doğru zamanlama yanlış!
Bakanlığın bu kararı Kurban Bayramı’na bu kadar az bir zaman kalmışken alması çeşitli manipülasyonları da beraberinde getirebilir. Bu konuda çok dikkatli olmak gerekiyor. Zaten küçükbaş hayvan fiyatlarında da meydana gelen olağanüstü artış, vatandaşı arayışa soktu. Düve bulamazsak, deve keseriz artık…
Bakanlığın hayvancılık sektörü için halihazırda bulunan teşviklere ilaveten, büyükbaş hayvan sayısını artıracak bazı teşvikleri de süratle gündeme alması gerekiyor. Fakat bu kararlar düve yasağı kararı gibi günübirlik kararlar olmamalı, bu kararı 2 yıllık bir zamana yayabilirdik. Bu karardan önce de, üremeye elverişli, doğurgan hayvanı zaten mal sahipleri de verim almadan düve haliyle satmaya yanaşmıyordu.
Mal sahipleri üreme açısından kısır olan hayvanları Kurban Bayramı’nda elinden çıkartıyordu. Kaliteli ırka sahip olan hayvanlar listelenip, bu kapsama alınır ve damızlık üretiminde de üst kalite hedeflenebilirdi. Cinsi, ırkı, verimi iyi olmayan düşük kaliteli hayvanlar piyasada eritilebilirdi. Böylelikle popülasyonda kalitesi düşük hayvan yaygınlığı minimize edilebilirdi.
Bakanlığın mera ıslah projeleri, kaliteli ırkların korunması ve yaygınlaştırılması konusu ile yemcilik konusunda daha da radikal adımlar atması bu konuda olumlu sonuçlar verecektir.
Bakanlığın aldığı düve kesim yasağı kararı Türkiye’de havyacılık sektörünün geleceği açısından doğru bir hamle olması ile beraber zamanlama açısından sıkıntılı bir hamle oldu.