Yorgan gitti, kavga başladı

“KAZANÇLI BİR SEKTÖR TARİHE GÖMÜLÜYOR”

Bu hafta söyleşi kuşağımızda Konya Yorgancılar Çeyizciler Tuhafiyeciler Yün Orlon ve Emsali Odası Başkanı Cengiz Çiftci ile unutulmaya yüz tutmuş bir mesleği yorgancılığı konuştuk. En büyük sıkıntılarının alan sıkıntısı olduğunu ifade eden Çiftci, elyaf yorganların kansorejen etkisinden dolayı kullanılmaması gerektiğini söyledi.

SİZİ VE ODANIZI TANIYABİLİR MİYİZ?

Yorgancılık baba mesleğimiz. Hiçbir zaman yorgancılıktan kopmadık. 1954 yılında dernek olarak kurulan odamız 1988 yılında oda haline döndü. Yorgancılık mesleğinin dışında çeyizcilerin çoğalması aynı çatı altında toplandı. Başkanlığa devam ediyorum.

ÖNCELİKLE EN BÜYÜK SIKINTINIZ NEDİR DİYE SORAYIM?

Şu anda bizim alan sıkıntımız var. Dikeceğimiz alan mutlaka büyük bir alan olmalıdır. Bizim oraya dikiş makinemizi koymamız lazım. Tezgâhımızı çakmamız lazım. Yorganın dış kılıfını oluşturmak için makinede dikmek gerekiyor. Ondan sona oraya pamuğunu döşememiz lazım. Yine bu alanda bir bayanın tuvaletinin, abdest alma yerinin ayrı olması lazım. Namazının kılacağı yerin ayrı olması lazım. Erkeklerden de ayrı olması gerekiyor.  Belediyeden de, halk eğitim merkezlerinde de dile getirdim. Bize bir alan tahsis edin. Her şeyi bir arada tutarak bana göre yanlış bir şey.

SİZİN YAPMAK İSTEDİĞİNİZ NE BU KONUDA?

Çeyiz mesleğiyle yorgan mesleğini birleştirip yeni bir akım oluşturmak istiyorum. Çünkü bütün evlenecek kişiler önce yorgancıya gidiyor yorgan alıyor. Sonra çeyizciye gidiyor o yorganın üstüne işlemesini alıyor. Ama çeyizci bayan hem yorganı dikebilsin hem de işleyebilsin. Bunu da evlere taşımayı düşünüyorum. Evli bayanlarda istihdam olabilir. Ama ustalık belgesi olmadan hiçbir şey olmuyor. Destek bile verilmiyor. Hatta devlet ustalık belgesinin yanında usta öğreticilik belgesi de istiyor.  Halk Eğitim merkezinde bizim bölümümüz kapandı. Tekrar yer açtırmayı düşündüm ama şu an açılamıyor. Bu mesleği icra eden sayı olarak 40 kişisiniz. 150 kişi olmanız lazım ki açılsın.  Bir yerde de bu sektörün ölmesini bekliyorlar.

ANLADIĞIM KADARIYLA SEKTÖR GÜZEL BİR SEKTÖR?

Evet, aslında sektörümüz para kazanan bir sektör. Bir ustamız bugün bir yorganı 35 TL’den aşağı dikmiyor. Günde de 3 yorgan dikebilir. Her gün 3 yorgan diktiği zaman aylık 3 bin TL eder. Bu parayla da geçim sağlanabilir.

GÜNDE 3 TANE İŞ ÇIKAR DEĞİL Mİ?

Yorgan diktirecek eleman bulunamıyor. Talep var. Geçen sene Yorgancılar Odası olarak Dünya Bankası tarafından mültecilere verilmek üzere 700 bin yorgan talep oldu. Yapamadık.

YORGANCILIK BİTMİŞ GİBİ BİR ALGI VAR?

Yorgancılık bitmez. Bugün hangimiz çocuğumuza yorgan almıyoruz. Hangimiz evimizde yorgansız yatıyoruz. Evlenen, sünnet olan çocuklara lazım. O yüzden seneler sonra da devam edecek. Elyafın sağlık açısından bir takım tehlikeleri var. Kansorojen etki yaptığı için kullanılması tehlikeli. Bu işle ilgilenen doktorlarla görüştüm. Hepsi de aynı şeyi söylüyor. O yüzden yorgancılık devam eder.

PEKİ, YORGANCILAR ODASI OLARAK NE İSTİYORSUNUZ?

Biz belediye ve belediye gibi kurumlardan yer istiyoruz. Bunu yaparken de alanımızda kendi ustalarımızla eğitim vermek istiyoruz. KOMEK’te bugün genç ustalar var. Ama ben o ustaların hiç yorgan diktiğini görmedim. Yorgan ustası yok. Malzemelerini de istiyoruz. Pamuk, astar, dikiş makinası lazım. İşçi elbisesi de gerekiyor.  Elyaf Amerika’da yasaklandı. İstanbul Yorgancılar Odası Başkanından ABD Başkanına yorgan hediye ediyor. Kullanıyorlar ve Beyaz Saray’da herkes istemeye başlıyor. Şu anda İstanbul’daki yorgancılar ABD’ye yorgan yapıyor. Bizde Cumhurbaşkanı Erdoğan’a yorgan hediye etmeyi istiyoruz. Bunu gerçekleştirmek istiyoruz.

ESKİ YORGANLAR DAHA KALINDI ŞİMDİ İSE DAHA İNCE?

Eskiden yorganlar evler sobalı olmasından dolayı yorganları 7-8 kilodan yapıyorlardı. Bunlar zaman içerisinde sıcak tutması için yapılan yorganlardı. Şimdi evler kaloriferli olduğu için yorganlar incelmeye başladı. Günün şartlarına göre yıkanabilir özelliğe sahip olması gerekiyordu.  Yün de olsa pamuk da olsa yorgan her zaman için makineden yıkanabilir.

PEKİ, DAHA ÇOK HANGİ YORGANLAR SATILIYOR?

Tek kişilik yorganların çift kişiliklere göre daha fazla satışı var. Yurtların çoğalması bunda etkili oldu.  Yorgan talebi çoğaldı. Çift kişilik yorganlarda sadece evliliklerde isteniyor. Şu anda yüzde 30 çift yüzde 70 tek kişilik yorgan satılıyor.

TÜRKİYE’DE YORGANCILIK VE İHRACAT NASIL?

En çok Avrupa’ya ihracat yapıyoruz. Şu an da Türkiye’de yorgan üretimi en çok Gaziantep ve Sakarya’da yapılıyor. Fabrikaları var. Sakarya tarafında yapılanlar yurt dışı ve Gaziantep’te yapılanlar yurt içine satılıyor. Konya’da bir fabrika kurulursa bu meslek daha da gelişir. 

İSMAİL POÇAN / YENİ HABER GAZETESİ