Tartışılan Anayasa Değişikliği Nedir?

Birkaç gün önce  arkadaşlar ile sohbet ederken  laf döndü dolaştı yeni Anayasa değişikliği meselesine geldi ve bende ortaya şu soruyu sordum referandum olursa evet mi hayır mı diyeceksiniz dedim, bir kaçının  hayır diyeceğini bildiğim için  akabinde hemen neden hayır diyerek ikinci soruyu sordum ve mevcut sistemin daha iyi olduğu ve Başkanlık sisteminde başkanın tarafsız olamayacağını söylediler, Diktatörlük geleceğini  ve Anayasanın ilk dört maddesi için  içi boşaltılmış dediler ve  bende bu hafta Anayasa değişikliği maddeleri ile alakalı  bu yazıyı kaleme aldım. Ben hukukçu değilim ancak bir vatandaş olarak anladığım kısımlarla alakalı beni ilgilendiren bölümlerde söz söyleme hakkına sahip olduğum kanaatiyle yorum yapacağım ister katılın ister katılmayın değişiklik halk oylamasında nihai sonuca ulaşacak ve halk en doğrusuna karar verecek çıkan sonuca evet  veya hayır diyen herkes saygı duyacak.

Nedir bu anayasa değişikliği maddeleri? Tartışılan yaygara koparılan 18 madde özetle sırasıyla şöyle;

1) Madde. Anayasa 9 maddesine Yargı yetkisi bağımsız ve tarafsız mahkemelerce kullanılır.

2) Madde. Milletvekili sayısı 550 den 600 olacak şekilde değiştirilmiştir.

3) Madde. Milletvekili seçilme yaşı 18 yaşına düşürüldü.

4) Madde. TBMM ve cumhurbaşkanlığı seçimleri  5 yılda bir aynı tarihte yapılır.

5) Madde. TBMM görev ve yetkileri kanun koymak, değiştirmek,  kaldırmak bütçe görüşmek kabul etmek savaş ilanı veya genel af ilan etmek Milletler arası antlaşmaları kabul etmek.

6) Madde. TBMM meclis araştırması, genel görüşme , meclis soruşturması ve yazılı soru ile bilgi edinme ve denetleme yetkisini kullanır.

7) Madde. Cumhurbaşkanı kırk yaşını doldurmuş, yüksek öğrenim yapmış, milletvekili seçilme yeterliliğine sahip Türk vatandaşları arasından, doğrudan halk tarafından seçilir. Görev süresi ve seçimi ile ilgili usuller.

8) Madde. Cumhurbaşkanı devletin başıdır. Yürütme yetkisi Cumhurbaşkanına aittir. Devlet başkanı sıfatı ile Devleti ve Milleti temsil eder. Anayasanın uygulanmasını  Devlet organlarının düzenli ve uyumlu çalışmasını temin eder. Milletlerarası antlaşmaları onaylar ve yayımlar. Milli güvenlik politikalarını belirler ve gerekli tedbirleri alır. TBMM adına Türk silahlı Kuvvetlerini Başkomutanlığını temsil eder. Cumhurbaşkanı, yürütme yetkisine ilişkin konularda kararname çıkarabilir.

8.maddeyi biraz açarsak; Medya programlarında son bir aydır sürekli yorumlanan bu anayasa değişikliğinin önce rejim değişikliği şeklinde yorumlanması ve diktatörlük olarak lanse edilmesi üzücü olmakla beraber Türk siyasi tarihine damga vuran koalisyonları bitirecek bir uygulama olması bakımından önemlidir. Ülkenin geri gitmesine yönetilememesine sebep olan  ve yürütmenin görev sürelerinin aylarla sınırlandırıldığı koalisyonlar döneminin bittiğinin ifadesi olan bir kanun maddesi olarak önemlidir. 2001 yılın da  Yürütmenin başı olan Rahmetli Ecevit’e devletin başı olan 10. Cumhurbaşkanı Sezer’in Anayasa kitapçığını fırlatması ile Türkiye’de ekonomik ve siyasi karışıklıkları ortaya çıkaran olayı hatırlatmakta fayda vardır. Bu yazıyı kaleme aldığım sırada bir televizyon kanalında muhalif bir katılımcının Diktatörler seçimle işbaşına gelir dediğini işittim  ve içimden biz atananlarla değil seçtiklerimizle yönetilmek isteriz dedim haksızmıyım.  Yani mevzumuz  Diktatörlük, bu ülkedeki hangi özgürlük batıdan daha kötü durumdaki bu suçlamalara maruz kalıyoruz diktatörlükle yönetilen bir ülke de bırakın eleştiriyi,  Diktatör  kelimesini dahi kullanamazsınız bile neyi gizlemeye çalışıyorsunuz. Bazı gazetecilerin tutuklanmasını eleştirenlere önce bu gazetecilerin terörü övme veya üye olma  suçlarından yargılanacağını hatırlatmak isterim.

9) Madde. Cumhurbaşkanının cezai sorumluluğu TBMM üye tamsayısının salt çoğunluğunun vereceği önerge ile soruşturma açılması istenebilir. Parantez korsak değişiklikten önce Cumhurbaşkanının sorumsuzluğunun ortadan kaldırılması önemli bir  aşama olarak karşımıza çıkıyor.

Anayasa değişiklik maddelerini daha meclis 2. Tur görüşmeleri sürerken Ak parti ve MHP milletvekilleri büyük ihtimalle bu 18 maddeyi meclis onayından geçirecek gibi gözüküyor. Ve yine büyük ihtimalle nisan ayında halk oyuna sunulacak olan bu maddelere kaldığımız yerden devam edelim.

10) Madde. Cumhurbaşkanı, seçildikten sonra bir veya deha fazla Cumhurbaşkanı yardımcısı atayabilir. TBMM üyeleri Cumhurbaşkanı yardımcısı veya bakan olarak atanırsa TBMM üyelikleri sona erer. Yardımcı ve bakanlar görevleri ile Cumhurbaşkanına karşı sorumludur.

Bu madde ile alakalı yöneltilen eleştirilerden en önemlisi Cumhurbaşkanı yardımcısı sayısının ve yine bunun da halk tarafından seçilmesi gerektiğini söylemeleri oldu bende cevaben yardımcılarından birinin başka bir sebeple görevini yapamaması ve başarısız olması durumunda seçilmiş bir Cumhurbaşkanı yardımcısı veya bakanın görevine son vermenin nasıl karışıklık ortaya çıkarabileceğini sordum Cumhurbaşkanı  yardımcı veya bakanların değiştirilebilme özelliğinin yürütmeyi daha güçlü kılacağını söyledim.

11) Madde. TBMM ve Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin yenilenmesi ile ilgili kanuna göre, Cumhurbaşkanı seçimlerin yenilenmesine karar vermesi halinde hem TBMM ve Cumhurbaşkanlığı seçimi birlikte yapılır.

Bunu bir arkadaşım Cumhurbaşkanının meclisi tek başına fes etmesi yanlış değil mi diye sorusuna meclisi fes eden Cumhurbaşkanı kendisini de fes etmiş olacağından sıkıntı  olmayacağını dolayısı ile halk yeni bir meclis ve yeni bir Cumhurbaşkanı seçileceğini bilmemiz gerekir.

12) Madde. Cumhurbaşkanı Savaş , savaşı gerektirecek durumların varlığında olağanüstü hal kararı ilan edebilir ve aynı gün bu karar TBMM onayına sunulur. Meclis gerekli gördüğü takdir de ohal süresini kısaltabilir uzatabilir veya olağanüstü hali kaldırabilir.

13) Madde. Disiplin mahkemeleri dışında Askeri mahkemeler kurulamaz. Ancak savaş halinde Askeri mahkemeler kurulabilir.

14) Madde. Hakimler Savcılar Kurulu 13 üyeden oluşur, kurulun başkanı Adalet bakanıdır. Adalet bakanlığı müsteşarı kurulun daimi üyesidir. Kurulun 1.sınıf  4 üyesini  Cumhurbaşkanı seçer, kurula 7 üyeyi TBMM seçer.

Bu madde üzerine  genel de hukukçular konuşuyor fakat şu soruyu sormadan geçemeyeceğim. Cumhurbaşkanını halk seçiyorsa meclisi halk seçiyor ise  her ikisinin seçtiği Hakimler Savcılar Kurulunun bağımsızlığını neden tartışıyoruz. Önceki dönemlerde Cumhurbaşkanlarının mesela  Evren, Özal, Demirel veya Sezer’in Meclis tarafından seçildiği vakit tarafsızlığına inandığınıza göre buna neden inanmıyorsunuz.

15) Madde. Bütçe ve kesin hesap, Cumhurbaşkanı Bütçe kanun teklifini mali yılbaşından en az 75 gün önce TBMM sunar.

16) Madde. Değiştirilen ve yürürlükten kaldırılan kanun maddelerini içerir.

17) Madde. Geçici madde eklenmiştir geçici bu kanuna TBMM ve Cumhurbaşkanlığı seçimleri 3 kasım 2019   yürürlüğe gireceği yönündedir.

18) Madde. Cumhurbaşkanı seçilenin varsa partisi ile iliği kesilir ibaresi kaldırılmıştır.

Bu yasa ile Partili Cumhurbaşkanı dönemi başlamış olacak. Merhum Özal Anavatan partisinden, Merhum Demirel Doğru Yol Partisinden istifa ettiğinde bu partilerle resmiyette bağı kesildi fakat organik bağlarının devam ettiğini tüm Türkiye çok iyi bildiği halde neden bu ibarenin varlığına kafa yoruyorlar onu anlamakta zorlanıyoruz. Hiç kimse tarafsızım demekle tarafsız olmuyor. Vaktiyle başörtüsü meselesinde Cumhurbaşkanı Sezer neden tarafsızlık örneği sergilemeyerek başörtülülere karşı önyargılı davranmadığını ve  köşke davet etmediğini de sormak lazım. Eşlerinin başı açık olan kim varsa davet ederken eşinin başı kapalı olanları neden davet etmedi hani Cumhurbaşkanı Sezer hani tarafsızdı.

Kısaca özetlemeye çalıştığımız yeni Anayasa değişikliği maddelerini meclisteki tüm siyasi partiler kendi görüşlerince savunmaktadırlar. Siz değerli okurlarımızda değiştirilen Anayasa maddelerini okuyun ve kararınızı verin, nisan ayında halk oylamasına yani referanduma sunulursa halkın en doğru kararı vereceğine inanıyoruz sizi bilmem ama ben EVET’çiyim. SAYGILARIMLA