Şapka inkılabıyla asılan âlim: İskilipli Atıf Hoca
İskilipli Atıf Hoca, tarihler 4 Şubat 1926'yı gösterdiğinde İstiklal Mahkemesi'nin verdiği karar sonucunda şapka takmadığı için idam edildi.
Şapka inkılabından bir yıl önce yazdığı Frenk Mukallitliği ve Şapka adlı eserinden dolayı İstiklal Mahkemesinde yargılanan ve karar günü savunma yapmayan İskilipli Atıf Hoca'ya İstiklal Mahkemesi Başkanı Kel Ali idam hükmü verdi. Oysa davanın savcısı üç yıl hapis istemişti. İskilipli Atıf Hoca 4 Şubat 1926 günü Ankara Samanpazarı'nda asılarak idam edildi. Cenazesi yıllar sonra İskilip ilçesine getirilerek yeniden defnedildi. İskilipli Muhammed Atıf Hoca, 1876 tarihinde Çorum'un İskilip ilçesine bağlı Toyhane köyünde doğdu. Medresede daha çok "İskilipli Mehmed" olarak anılan Atıf Hoca; 1902'de medrese eğitimini iyi derece ile bitirdi. Aynı yıl açılan imtihanı kazanarak müderris oldu. Ardından da Fatih Camiinde ders vermeye başladı. Bu arada İstanbul Dar-ül Fünun'a girdi ve 1905'te buradan mezun olarak Kabataş Lisesi Arapça muallimliğine atandı. 1910'da medreselerin genel müfettişliğine getirildi.
ŞAPKA İNKILABI SONRASI ASILARAK ŞEHİT EDİLDİ
İskilipli Atıf Hoca, "Tesettür-ü Şer'i" (dini örtünme), "Din-i İslam'da Men-i Müskirat" (İslam'da içki yasağı) ve "Frenk Mukallitliği -batı taklitçiliği- ve Şapka" isimli eserleriyle bazı çevrelerin düşmanlığını kazandı. 1924 yılında kaleme aldığı Frenk mukallitliği ve Şapka kitabı, 28 Kasım 1925 yılında çıkarılan şapka kanununa binaen toplatıldı. Şapka İnkılâbına karşı Anadolu`da çıkan kıyamlar bu kitapla ilişkilendirilerek Atıf Hoca tutuklandı. Yargılanması İstiklal Mahkemesinde yapılan Atıf Hoca, 4 Şubat 1926`da idam edildi. Bu yargılama, geriye dönük bir yargılamaydı. Çünkü Atıf Hoca’nın yazdığı kitap, Şapka Kanunu’ndan çok önce yazılmış bir kitaptı.
ŞAPKAYA KARŞI ÇIKANLAR BİR BİR ŞEHİT EDİLDİ
1 Kasım 1925'te kabul edilen Şapka kanunu Anadolu'da yer yer protestolara sebep olunca, hükümet; Konya, Maraş, Giresun, Rize, Erzurum, Kayseri gibi şehirlerde binlerce Müslümanı idam etti. İskilipli Atıf Hoca belki de bu isimler içerisinde en bilineniydi. Atıf Hoca asıldıktan sonra ailesinden gizli defnedildi. Atıf Hoca'nın kabri 82 yıl sonra bulunarak İskilip İlçesi Gülbaba mezarlığına defnedildi. Atıf Hoca'ya iade-i itibar amacıyla harekete geçen İskilip Belediyesi, kabrinin çevresinde düzenlemeler yaparken, Sağlık Bakanlığı tarafından Çorum'daki İskilip Devlet Hastanesi'nin adını, "Atıf Hoca İskilip Devlet Hastanesi" olarak değiştirdi.
