GÜNCELLEME - Sudan Başbakanı Hamduk istifa etti

HARTUM (AA) - ​​​​​​​Sudan Başbakanı Abdullah Hamduk, geçiş döneminin askeri ve sivil bileşenleri arasındaki uzlaşı çabalarına rağmen siyasi krizin çözülememesi nedeniyle görevinden istifa ettiğini bildirdi.

Devlet televizyonunda açıklamalarda bulunan Hamduk, "Sudan halkına yol açmak, bu asil ülkenin başka fertlerine şans tanımak için emaneti teslim ederek istifamı sunmaya karar verdim." dedi.

Geçiş hükümetinin, ekonomi başta olmak üzere büyük zorluklarla karşı karşıya kaldığını belirten Hamduk, ilk günden itibaren tüm bu zorlukların üstesinden gelmeye çalıştıklarını ifade etti.

Hamduk, "Tüm sorunların çözümü için yaklaşımımız daima diyalog ve fikir birliği oldu. Bazı alanlarda başarılı, bazılarında başarısız olduk. Ülkemizi uluslararası izolasyondan kurtarmak, teröre destek veren devletler listesinden çıkarmak ve uluslararası topluma yeniden kazandırmak için çaba sarf ettik." ifadelerini kullandı.

Ülkedeki siyasi krize çözüm olarak birkaç girişim sunduğunu ancak netice alamadığını belirten Hamduk, şunları kaydetti:

"21 Kasım'da Ordu Komutanı Abdulfettah el-Burhan ile imzalanan siyasi anlaşma da bu yöndeydi. Askeri bileşenle yapılan siyasi anlaşma, sivil demokratik dönüşüm yolunu yeniden tesis etme girişimiydi. Kan dökülmesini önlemek ve siyasi tutukluların serbest bırakılmasını sağlamak amacıyla siyasi anlaşmayı imzaladım. Ülkenin felakete sürüklenmemesi için elimden geleni yaptım. Sudan devrimi hedeflerine doğru ilerliyor. Zafer kaçınılmaz."

- "Ülke, bekasını tehdit eden tehlikeli bir dönüm noktasından geçiyor"

Ülkenin, bekasını tehdit eden tehlikeli bir dönüm noktasından geçtiğini ifade eden Hamduk, siyasi krize bir çözüm bulmak için siyasi, askeri tüm taraflarla görüştüğünü ancak tüm çabalarına rağmen netice alamadığını anlattı.

Hamduk, “Ağustos 2019’daki Anayasal Bildiri ile askeri ve sivil taraflar arasındaki fikir birliğine dayanarak başbakanlık görevini kabul ettim. Bu, takdir ettiğim bir model ancak başladığındaki aynı uyum ve bağlılıkla devam edemedi." diye konuştu.

Silahlı Kuvvetlere seslenen Hamduk, "Halk, iktidarın nihai sahibidir. Sizin halkın kararıyla gitmeniz gerekmektedir." çağrısında bulundu.

Sudan'ı destekleyen ülkelere de teşekkür eden Hamduk, ülkenin yer altı ve yer üstü kaynaklarıyla zengin olduğunu vurgulayarak, çeşitli alanlardaki yatırımcılara yatırım yapma çağrısı yaptı.

- Çözümün anahtar kelimesi; diyalog

Mevcut krizin siyasi bir kriz olmakla beraber ekonomik ve sosyal hayatın tüm yönlerini kapsayacak şekilde kapsamlı bir kriz olma yolunda ilerlediğine değinen Hamduk, şöyle devam etti:

"Vatanımızın siyasi, sivil ve askeri bileşenleri arasında yapısal bir sorunu var. Bu, diktatörlük rejimlerinin çöküşünden ve iç savaşların sona ermesinden sonra ortaya çıkabilen sorunlar. Ülke tarihinin 60 yılı aşkın süredir devam eden bu açmazının çözümüne yönelik anahtar kelime; diyalogdur."

- Başbakanın istifasına ilk tepkiler

Darfur Bölgesi Başkanı Mini Arko Minawi, Twitter hesabından yaptığı açıklamada, "Hamduk'un istifası siyasi güçlerin anlayamadığı birikmiş siyasi ve sosyal krizin tezahürlerinden biri. Hamduk, yaptığı konuşmada, istifasının arkasındaki nedenlerin anlaşılması gereken siyasi bir uyumsuzluk olduğunu söyledi. Daha gidilecek çok yol var, diyalog ve birbirimizi kabullenmekten başka çaremiz yok." değerlendirmesinde bulundu.

- Başbakanı istifaya götüren süreç

Sudan'da 19 Aralık 2018'de hayat pahalılığı nedeniyle başlayan gösterilerin ülke genelinde rejim karşıtlığına dönüşmesi üzerine ordunun 11 Nisan'daki müdahalesiyle 30 yıllık Ömer el-Beşir dönemi sona ermişti.

Asker ve siviller, siyasi krizi sonlandıracak ve ortak geçiş yönetimini başlatacak Anayasal Bildiri için 17 Ağustos 2019'da imza atmıştı.

Özgürlük ve Değişim Güçleri koalisyonun seçtiği Başbakan Hamduk, 21 Ağustos'ta yemin etmiş ve 5 Eylül'de geçiş döneminin ilk hükümetini kurmuştu.

Ordu ile sivil yönetim arasında iktidar mücadelesi ve ciddi fikir ayrılıkları yaşanması sonucu asker, 25 Ekim'de yönetime el koyarak, olağanüstü hal ilan etmiş, hükümeti feshetmiş, Başbakan Hamduk dahil onlarca siyasetçiyi ve aktivisti gözaltına almıştı.

Askerin anlaşmalara uymaması, tek taraflı kararlar alması ve güvenlik güçlerinin sivil yönetim talep eden barışçıl göstericilere karşı orantısız güç kullanımı, geçiş yönetiminin askeri ve sivil kanadı arasında daima ihtilaf konusu olmuştu.

Yönetim krizini sona erdirmek amacıyla 21 Kasım'da Ordu Komutanı Abdulfettah El Burhan ile teknokrat hükümeti kurması için görevine iade edilen Hamduk arasında siyasi anlaşma imzalanmıştı.

Askeri darbe ve siyasi anlaşmaya tepki gösterenler, hükümetin tamamen sivillere devredilmesi talebiyle ülke genelinde süresiz gösteriler başlatmıştı.

Göstericiler, askerin kışlaya dönmesini ve tam sivil bir yönetim talep ederken ordu, mevcut şekliyle gösterilerin siyasi çözüme katkı sağlamayacağını ve Temmuz 2023'te seçimle iş başına gelecek hükümet kurulana kadar iktidar ortağı olmayı sürdüreceğini belirtmişti.

Sudan'da ordunun yönetime el koyduğu 25 Ekim 2021’den bu yana sivil yönetim talebiyle düzenlenen protesto gösterilerinde güvenlik güçlerinin müdahalesi sonucu 57 kişi hayatını kaybetti.

Tabandaki rahatsızlık, uluslararası toplumun beklentileri, askerin baskıları, aylardır süren kitlesel protestolar ve nihayetinde siyasi anlaşmadan da sonuç alınamaması üzerine Hamduk, geçen hafta istifa sinyalleri vermişti.