Yüksek maaşla çoban bulunamıyor

Küçükbaş hayvan yetiştiricileri artan maliyetler karşısında zor duruma giriyor. Konya ovasında yağış ve yeşillik olmadığı için yetiştiricilere acil arpa desteği verilmesi gerektiğinin önemine dikkat çeken Başkan Fettah Öztürk, “TMO’nun küçükbaş hayvancılara daha cazip, daha indirimli fiyata arpa desteği vermelerini istiyoruz. Fırıncılara yapılan destek oranının bizlere de yapılmasını istiyoruz. Şu anda üretici tamamen TMO’dan gelecek arpaya bel bağladı. Kışı nasıl geçireceğimizin şu anda bir tedirginliği var. Ucuz arpa gelirse üreticinin elinde bulunan hayvanları kurtarırız” ifadelerini kullandı.

‘ÜRETİCİTE UCUZ TÜKETİCİDE PAHALI’

Et fiyatlarının üreticiden ucuza çıktığını ancak tüketiciye gelene kadar fiyatların fahiş oranda arttığını dile getiren Fettah Öztürk, “Bütün maliyetler yüzde 300 oranında artarken ne yazık ki koyun yüzde 40 oranında zam aldı. Şu anda üretici ne yapacağını bilemiyor. Kışı nasıl geçireceklerini kara kara düşünmeye başladılar. Karadeniz, Doğu tarafları Konya gibi sıkıntı yaşamıyorlar. Anadolu’da yağış yok, hayvanlar şimdiden ele geldi. Üreticiler girdi maliyetlerinden dolayı yaz ayında anaç hayvanları kestiler. İhracatı da tam yapamadık. Şu anda hala fiyatlarımız düşük. İç Anadolu bölgemizde şu anda içerde besisini satan bir insan zararına satıyor. Herkes bir adım öne çıktıysa biz de çıkalım. Herkes zammını alıyorsa biz de alalım. Et fiyatları kasapta, markette, lokantalarda çok yüksek ancak şu anda et fiyatları üreticilerin elinden zararına çıkıyor. İç Anadolu’daki hayvanlarımız şu anda günlük olarak zarar ediyor. Geçen yıl Konya’da hayvan sayısında yüzde 12 artış varken bu yıl yüzde 10 düşeceğini tahmin ediyoruz. Geçen yıl Konya’da 1 milyon 820 bin anaç hayvan vardı, bu yıl bu sayıyı yakalayamayacak gibiyiz. Çünkü üreticiler sektörden çıkmak istiyor” şeklinde konuştu.

‘TMO’DAN DESTEK İSTİYORUZ’

Konya’da TMO’dan destek beklediklerinin altını çizen Öztürk, şunları söyledi: “Ticaretimiz güzel bir şekilde devam ederken bir dönem ihracatın kapatılması nedeniyle o şişkinliği, o yığılmayı alamadık. Toprak Mahsulleri Ofisi fırıncılara un desteğinde bulunuyor. Biz de küçükbaş hayvan üreticileri olarak arpa desteği bekliyoruz. 7 bin 500 liraya aldıkları unu fırıncılara 4 bin 400 liraya veriyorlar. TMO’nun küçükbaş hayvancılara daha cazip, daha indirimli fiyata arpa desteği vermelerini istiyoruz. Fırıncılara yapılan destek oranının bizlere de yapılmasını istiyoruz. Şu anda üretici tamamen TMO’dan gelecek arpaya bel bağladı. Kışı nasıl geçireceğimizin şu anda bir tedirginliği var. Ucuz arpa gelirse üreticinin elinde bulunan hayvanları kurtarırız. Ne yazık ki şu anda sektörden çıkmak isteyen bir sürü üretici var. Biz üreticiler olarak işimizi seviyoruz ancak maliyetler bizi zorluyor. Örneğin çobanlarımızın ayağına aldığımız 45 lira olan bot bu yıl 200 lira oldu. Buna bir çözüm bulunması gerekiyor.”

‘YEŞİLLİK, YAĞIŞ YOK MASRAF ÇOK’

Marketlerin, kasapların, restoranların et fiyatlarının denetim altına alınması gerektiğini ifade eden Öztürk,” Herkes fiyatları artırıyor ancak üretici hâlâ durduğu yerde duruyor. Şu anda koyun eti tavuk etinden daha ucuz. Koyun etinde şu an karkas 60 lira, 40 günde beslenen tavuk kanadı ve göğsü 75 lira oldu. Bu noktada et ve süt kurumunun fiyatları güncellemesi gerekiyor. Artık ihracatı daha hızlı bir şekilde yapmamız gerekiyor. Türkiye’de enflasyonu artıran tek şeyin et ve süt olduğu düşünülüyor. Ancak sadece et ve süt değil maalesef ki her şeyin fiyatı arttı. Buna bağlı olarak da maliyetler arttı. Konya’da yeşilimiz yok, yağışımız yok ama masrafımız çok. Hal böyle olunca kış ayında masraflarımız daha çok artıyor. Geçen sene kuzudan zarar ettik. Anaç koyuna nasıl bakacağız? Et üreticiden çıkarken ucuza çıkıyor vatandaşa ulaşıncaya dek fiyatlar fahiş oranda artıyor. Şu anda üreticide karkas kuzu 90 lira, şu anda sakatat fiyatları ise üreticide 80 liraya çıkıyor. Benden 80 liraya çıkan et marketlerde, kasaplarda 150 lira civarında seyrediyor. Sakatat hesaba koyulmuyor” dedi.

‘SANAYİDE KALFA, TARIMDA İŞÇİ, KOYUNA GİDECEK ÇOBAN YOK’

Sektörde çalışacak Türk vatandaşı bulamadıklarını ifade eden Öztürk, “Şu anda Türkiye’de çalışacak çoban bulamıyoruz. Çobanlarımızın çoğu yabancı uyrukluklardan oluşuyor. Devletimiz çoban istihdamı desteği verecek olsa bile çobanlık çok fazla tercih edilmediği için bir etkisi olmayacaktır. Herkes maşa başı iş istiyor. Sanayide kalfa yok, tarımda çalışacak işçi yok, koyuna gidecek çoban yok. Bir çoban maaşı şu anda 7 ile 8 bin lira. Barınma, yeme-içme masrafları da bize ait. Ama ne yazık ki tercih edilmiyor. Yenisi gelmiyor, elimizdekiler Avrupa’da gidiyor. Diğer şehirler cazip geliyor. ” diyerek sözlerini tamamladı.

• SÜMEYRA KENESARI / YENİ HABER GAZETESİ