Türkiye'nin "milli uyduları" yeni sorumluluklar üstlenecek

TUSAŞ Uzay Sistemleri Genel Müdür Yardımcısı Selman Nas, AA muhabirine yaptığı açıklamada, milli haberleşme uydusu Türksat 6A'da kazanılan yetkinlikleri kullanarak bir başka müşteri için operasyonel uydu geliştirdiklerini söyledi.

Bu amaçla "Small-GEO" (daraltılmış hacimli haberleşme uyduları) haberleşme uydusu ailesi oluşturduklarını ifade eden Nas, bu uyduların çeşitli görevler için Ka, Ku band gibi bir dizi esnek görev yükleriyle donatılabildiğini belirtti. Nas, şöyle konuştu:

"Bu uydunun en önemli özelliği elektrikli olması. Yine ömrü diğer kimyasal itki sistemlilerle aynı. Elektrikli itki sistemi sayesinde kütlesi düşük. Çok hızlı üretip hizmete verebileceğiniz bir uydu. Kütlesi düşük olduğu için fırlatma maliyetleri düşük. Böylece hem zaman açısından hem maliyet açısından gayet etkin şekilde geliştireceğiniz, verebileceğiniz bir aile. Arjantin'in operatörü ARSAT'a böyle bir uydu yapmaya başladık. İstedikleri yüksek kapasiteye sahip data ve haberleşme transferine uygun bir uydu. Teknik olarak Ka band olarak söyleniyor. Geçen sene mayıs ayında ön tasarım gözden geçirmesini yapmıştık. O zamandan beri bayağı ilerledik. Önümüzdeki sene yaz civarında kritik tasarım gözden geçirmeyi de bitirmiş olacağız.

Small-GEO'nun kritik tasarımını yıl sonunda ve geliştirme projesini önümüzdeki senenin sonunda bitirmiş olacağız. Artık orada müşteri herhangi bir görev yükü istediğinde uydunun bir kopyasını çıkarıp satabileceğiz."

Small-GEO'ya müşteri ilgisine yönelik soruya karşılık Nas, Uzak Doğu'da fuara katıldıkları bir ülkenin gözlem ve haberleşme uydusu ihtiyacı bulunduğunu, benzer ihtiyaçları olan bir başka ülke olduğunu, bu ülkelerle işbirliğini artıracaklarını vurguladı. Selman Nas, "TUSAŞ'ın Uzay Sistemleri olarak dünyaya açılıyoruz. Başka potansiyel ülkeler de var. Onları da yine ziyaret ediyoruz ama en belirgin olan söylediğim iki ülke." dedi.

GÖKTÜRK Yenileme Uydusu

GÖKTÜRK-1 uydusunun 7 yıllık ömrünün dolacağını, yerine onu yenileyecek bir uydu için GÖKTÜRK Yenileme Uydusu'nu çalıştıklarını anımsatan Nas, proje kapsamında kimi sözleşmeleri bitirdiklerini, kimi ihalelerin ise devam ettiğini söyledi.

Projede mayıs ayında ön tasarım gözden geçirmeyi tamamladıklarını bildiren Nas, "Bir sonraki aşama olan kritik tasarım gözden geçirmeye doğru hızlıca gidiyoruz. Proje rayında, çok güzel gidiyor. Bu vesileyle çok yüksek çözünürlüklü bir uyduyu Hava Kuvvetlerimize teslim etmiş olacağız. Zamanında teslim etmek için mühendislerimiz bütün gayretleriyle çalışıyor. Fırlatmayla ilgili planlanan 2027'de yörüngede olacak şeklinde. Bu takvimde şu an için bir sapma yok." değerlendirmesinde bulundu.

Mikro uydu çalışmaları

Selman Nas, gündemlerine ayrıca küçük, maliyet etkin gözlem uydularıyla ticari faaliyet yapmayı aldıklarını belirtti. Bunun için bir mikro uydu projesi geliştirdiklerini bildiren Nas, şunları kaydetti:

"Yine gözlem uydusu. Çözünürlüğü askeri operasyonlar maksatlı değil, tarım, orman ve şehircilikle ilgili birtakım uygulamalar için alınan görüntülerin kıymetlendirilip son kullanıcıya iletilmesi projesi. Burada artık son kullanıcıya hitap ediyorsunuz. Yani uyduyu satmanız gerekmiyor. Uyduyu geliştiriyorsunuz, atıyorsunuz, görüntüleri indirip, görüntüleri veriyorsunuz son kullanıcıya. Devletin çeşitli kurumları var, sivil kullanıcıların kıymetlendirmiş görüntü ihtiyaçları var. O işe girmiş bulunuyoruz. Orada tek uyduyla kalmıyorsunuz. Birden fazla uydu alıyorsunuz. Durumunuza göre, müşterinin durumuna göre 5, 10, 15 uydu atabilirsiniz.

Small-GEO ile uluslararası ticari markete hitap eden haberleşme uydularına girmiş olduk. Burada da ticari olarak gözlem uyduları tarafına girmiş olduk. Son kullanıcıya ne kadar hizmet ederseniz o kadar da ticari faaliyetiniz artıyor. Etkin kamera için hem dışarıdan temin ederek hem kendimiz yapmak suretiyle iki kanaldan gidiyoruz. 30-40 ay arası bir vakitte gerçekleştirmeyi planlıyoruz. Mikro uydu bize başka fırsatlar da verecek. Bu vesileyle kendi geliştirdiğimiz ekipmanları ve yazılımları da test etme fırsatımız olacak. Bunu gerçekleştirebilmek için mühendislik binamızın çatısına anten, data transferi yapabileceğimiz bir haberleşme merkezini de yapıyoruz, hazırlıklarımız devam ediyor."