Telefon İcadı ve Geçmişten Günümüze Telefonun Gelişimi

Telefon, insanların haberleşme kaynaklarından sadece biri olduğu gibi hiç kuşkusuz geçmişten günümüze kadar en önemli haberleşme kaynağımızdır. Buna rağmen insan oğlunun ilk haberleşme tekniği değildir. Posta kuşları Asya da, duman ise Amerika’da bilinen haberleşme yöntemleridir. Mektup ise tüm dünyada evrensel bir haberleşme yöntemi olmuştur. Avrupa’da meydana gelen sanayi devrimi ise haberleşme yöntemlerini baştan sona değiştiren gelişmelerin başlangıcıdır. 18. yüzyılın hemen sonlarında Fransa’da kullanılmaya başlanan telgraf ilk kablolu iletişimin örneği olmuş bunu ise 1876’da Graham Bell adlı bir mucidin telefon icadı takip etmiştir.

Eski haberleşme yöntemleri üzerine nostalji yaptık artık asıl konumuz olan geçmişten günümüze telefon ve telefonun gelişim süreci hakkında bilgiler sunmaya başlayabilirim.

Graham Bell ve İlk Telefon

Annesi işitme engelli olan Graham yıllarca ömrünü işitme engellilere adayan dede ve babasının yolundan gitmeye karar verdi. Bu kararından sonra hayatı boyunca işitme engelliler için çalışmalarda bulundu. Bunlardan en önemlisi ise telefondur. Graham, işitme engellilerin sessizliğini ortadan kaldırmaya çalışırken elektrik mühendisi olan arkadaşı Thomas Watson ile birlikte Amerika’da ilk telefonu icat etmiştir. Bu aygıta Radyofon ismini vermiştir. Telgraf, kablo ile bilgileri yazılı olarak bir yerden bir yere iletebilirken telefonun, kablo ile direk sesi iletebiliyor olması insanları oldukça etkiler ve Amerika sokaklarını telefon direkleri ve kabloları sarmaya başlar. Fakat ilk telefon ile ortaya çıkan santral sorunu görevli memurlar ile giderilmeye başlanır. Merkez santrala bağlanan insanlar santral memurları ile konuşur ve memurlar iki hattı kablo ile birbirine bağlayarak haberleşme gerçekleşirdi. Santrallerde kadın memur çalıştırılması geleneği de bu yıllarda başlamış ve günümüze kadar gelmiştir. Bilindiği üzere şirketlerde birden çok telefon olmasından dolayı şirket içi santraller kullanılmaktadır.

Santralsiz telefon dönemine ise Stowger adında bir cenaze malzemesi satışı yapan bir tüccar başlattı. Bir başka cenaze malzemesi satan bir adamın eşi santral şirketinde çalıştığından dolayı Stowger müşterilerini kaptırmaya başlar ve çözümü santralsiz telefon icat etmekte bulur. Bu telefon insanlar arasında kızsız telefon olarak adlandırılır.

Geçmişten Günümüze Telefon Modelleri

Yazının bu kısmında ise ilk çıkan telefon dan günümüze kadar gelişerek gelen telefon modelleri üzerine olacaktır. Bu telefon modelleri, ahizeli telefon, radyo dalgalı telefon, tuşlu telefon, cep telefonu, akıllı telefon isimleri ile adlandırdım. Bu başlıklar ile konuya devam edeceğim.

Ahizeli Telefonlar

İlk telefon icadı gerçekleştikten sonra telefonun gelişim süreci başlamıştır. Bell’in geliştirdiği telefonun hemen ardından ilk ahizeli telefonda piyasaya sürülür. Ahizeli telefonun en büyük özelliği ise dinleme ve konuşma için iki ayrı mekanizmanın bulunmasaydı. Ahizeli telefon yukarıdaki resimde gelişmiş telefon ismiyle etiketlenmiş olan fotoğraftır. Ahizeli telefonun gelişmesinde en büyük etken ise mikrofonun geliştirilmesi olmuştur.

Radyo Dalgalı Telefon

Marconi adlı İtalyan asıllı bir mucidin radyoyu bulması ile başlayan bu süreç kısa sürede tüm dünyayı kapsamıştır. Radyo frekansı ile tüm kara ve denizde haberleşme imkanı sağlanmıştır. Ayrıca bu buluş ile tek bir kablo üzerinden bir çok konuşma verileri gönderilmeye başlanmıştır. Bu özelliğin gelişmesinin öncüsü ise sadece 20 yaşında olan Marconi olmuştur.

Radyo dalgaları kullanılarak iletişim sağlayan cihazın adı ise telsiz olmuştur. Daha sonra telsiz sistemi kullanılarak ilk telsiz telefon üretilerek satışa sunulmuştur. Tüm bu gelişmeler sırasında ise Amerika ve İngiltere arasında ilk telefon hattı döşenmiş ve ilk okyanus ötesi telefon görüşmesi yapılmıştır.

Tuşlu Telefon

Santral sisteminin her geçen gün otonom hale gelmeye başladığı dönemlerde çevirmeli telefon ağlarının da sonu gelmeye başlamıştır. İşte bu dönemler tamda 1960 dönemlerini göstermekteydi. İlk tuşlu telefon dönemi de 60’lı yıllara dayanır. Elektronik teknolojisinin büyük patlaması sonucu ilk tuşlu telefon üretilir ve hemen ardından piyasaya sürülür. Bu süreç evlerde kullanmaya başladığımız ilk elektronik telefonun da başlangıcını oluşturur.

Elektronik sistem ile donatılmış telefonlar hem hafif hem de ergonomik yapıya kavuşmuş oldu. Tuşlu telefonların sonrasında ilk ekranlı ev telefonları üretilmiştir. Ben evimizde ekransız telefonun bulunduğunu hatırlamaktayım. Radyo ve uydu frekanslarının gelişmeye başladığı bu dönemde telefonu bir de arabalara eklendiği dönem vardır. Telefonlu arabalar, cep telefonların piyasaya sürülmesi ile kısa sürede ortadan kalkmıştır.

İki satıra sığdırdığım bu adımların gerçekleşmesi ise 20 yıldan fazla sürmüş ve 1983 yılında Motorola firması ilk cep telefonu piyasaya sürene kadar devam etmiştir.

Cep Telefonu

İlk Cep Telefonu

1983 yılında Motorola firmasının tanıttığı DynaTAC 8000X ilk cep telefonu olarak tarihe geçmiştir. Ayrıca bu cihaz cep telefonu icadı olmuştur. cep telefonunun mucidi ise Martin Cooper olmuştur. Cep telefonu icadı ve sonrasında piyasaya sürülmesi işleminde göze çarpan en önemli ayrıntıları aşağıda söyle sıralayabiliriz.

Bu cihaz yaklaşık 850 gram ve bir ekrana sahip değildi. Batarya yardımı ile 35 dakikalık kesintisiz görüşme yapılabilir ve şarj olması 10 saat sürmekteydi. Bu cihazın en önemli özelliği ise tuşlu olmasıydı. Fiyatı ise 3000 doların üzerindeydi.

Motorola, 1989 yılında daha hafif ve küçük yapıda olan ikinci telefon modelini çıkarmış ve bunun ismini MicroTAC 9800X olarak tanıtmıştır. MicroTAC 9800X sadece 350 gram ağırlığındaydı. Bu telefon ayrıca ilk kapaklı ve ekranlı cep telefonu olarak bilinmektedir.

Cep Telefonu Gelişim Süreci

Doğum tarihiniz en azından 1990’lı yıllarda ise cep telefonunun gelişim sürecini hatırlıyor olmalısınız. Bu tarih Türkiye’de genel anlamda telefonun yaygınlaşmaya başladığı bir dönem olarak gösterilebilir. Hatta ben evde telefon yüzünden annemin babamla tartıştığını hatırlıyorum.

İşte tamda bu dönemde Avrupa kıtasından başlayarak tüm dünyayı saran GSM sistemi başlamıştır. 1994 yılında ise Turkcell kurulur. Turkcell, Türkiye’de ilk GSM operatörü olarak tarihe geçer. Telsim ise Turkcell’in hemen arkasından kurulur. Bu dönemde dünya genelinde yaklaşık 1. 500.000 kayıtlı GSM abonmanı bulunmaktaydı.

Yeni Rakipler Doğuyor

Nokia

1980’li yıllarda cep telefonu sektöründe rakipsiz geçiren Motorola 1991 yılında ilk rakibi ile karşılaşır. 1011 serisi ile Nokia cep telefonu üreticiliğine başlar. Nokia 1011, günümüze kadar gelen cep telefonu modellerinin öncüsü olmuştur.

İlk antensiz cep telefonunu üreten firmada Nokia olmuştur. 8810 serisi olarak piyasaya sürülen telefon antensiz olması ve batarya sorununa bulduğu çözümler ile beğeni kazanmıştır.

Tüm yukarıda anlatılan olaylar 1999 yıllarına dayanmaktadır. Bu dönemden sonra Nokia, tüm dünya genelinde tutulmuş ve sürekli daha gelişmiş telefon modelleri ile piyasanın en büyük hakimi olmayı başarmıştır.

Siemens

1997 yılında Alman teknoloji şirketi Siemens ilk renkli ekrana sahip cep telefonu S10’u sunarak bir anda ilgileri üzerine topladı. Fakat o dönemde batarya sorunu ve kaba tasarımı ile beklenilen düzeyde bir cep telefonu değildi.

Ericson

2001 yılında ilk bluetooth özelliğine sahip telefonu T39 ile dikkatler Ericson üzerine toplandı. Bu firmanın ilk cep telefonu olmasa da bluetooth özelliği ile ilk defa SMS yada MMS kullanılmadan veri aktarımı gerçekleştire bilen telefonu icat etmişlerdir. Ayrıca T68 modelli cep telefonu renkli ekran ve GPS özelliği ile ilgi görmüştür.

3G Teknolojisine Sahip Cep Telefonları

İlk görüntülü görüşme yapılabilen telefon 2004 yılında piyasaya sürülen Motorola RAZR olmuştur. Kullanıcıları tarafından bu özelliği çok fazla rağbet görmemiştir. Cep telefonlarında görüntülü arama ve cepten hızlı internet kullanımını başlatan olay 3G teknolojisi olmuştur.

3G, hücresel veri transferinin en hızlı modelidir. İlk olarak 1998 yılında Japonya’da duyurularak kullanılmaya başlanmıştır. 2002 yılında Amerika’da bundan 1 yıl sonra ise Avrupa’da kullanılmaya başlanmıştır. Türkiye’de ise 2009 yılında 3G bağlantısı yapılmıştır. 3G teknolojisinin en büyük özelliği iletinin ses değil veri olarak iletilmesidir.

Akıllı Telefon

Akıllı olarak adlandırılabilecek en eski telefon Motorola Simon modeli gösterilebilir. 1994 de piyasaya sürüldüğünde diğer telefonlara göre çok iyi özellikleri olsa da günümüz akıllı telefonlarına göre kesinlikle kıyaslanamaz. Simon, ilk dokunmatik telefon ve kısmi şekilde ajanda görevindeydi.

IPhone

Akıllı telefon olarak tarihe geçen ilk cihaz IPhone 1 oldu. Iphone 1, 2007 yılında Apple CEO’su Steve Jobs tarafından Amerika’da tanıtıldı. IPhone 1 ‘i akıllı telefon yapan özellikleri ise tuş takımı olmadan sadece dokunmatik ekrana sahip olması, multimedya özellikleri, kablosuz internet özelliği ve 3. parti bir yazılım ile çalışması olarak sıralayabiliriz. 3. parti yazılımı ise Apple tarafından geliştirilen İOS işletim sistemdir.

Tüm bu özellikleri ile bir bilgisayardan hiçbir farkı olmayan telefon olmuştur. 2007 yılında tanıtılan bu müthiş telefon kısa sürede dünyada çok fazla satış yapmış ve aralarında Nokia gibi çok ciddi rakiplerini kısa sürede geçmiştir. Apple, IPhone 1 ile dünyadaki telefon algısını değiştirmiş ve Cep telefonlarının sonunu getirerek akıllı telefon modellerinin başlangıç temelini atmıştır. Iphone 1 özellikleri bakımından kusursuz bir yapıda üretilmiştir. Apple 6 sene gibi kısa bir sürede altı farklı model üreterek ciddi bir satış elde etmiştir.

Samsung Galaxy S Serisi ile İlk Android Telefon Piyasada

Cep telefonu modeli olarak sunulan Galaxy serisi telefonlar, IPhone akıllı telefonu sonrasında akıllı telefon modelleri olarak üretilmeye başlanmıştır. 2010 yılında Galaxy serisinde ilk akıllı telefon İ9000 olmuştur. benimde kullandığım ilk akıllı telefondur. 3. parti yazılım olarak Android sistemi kullanılmıştır. Akıllı telefon İ9000 ilk Android işletim sistemine sahip telefondur

Sonrasında ise Galaxy S serileri insanlar tarafından çok fazla ilgi görmüştür. Ayrıca Samsung, Galaxy S serisi ile IPhone nun 2 yıllık hakimiyetinin önünü kesmiş ve pazar payına ortak olmuştur.

LG Optimus

Güney Kore menşeyli teknoloji tedarikçisi LG, Optimus One ile 2011 yılında Android işletim sistemi ile akıllı telefon pazarına dahil olmuş ve Akıllı telefon alanında en büyük paya sahip 3. firma olmayı başarmıştır.

Windows 8 ile Nokia Lumia

1994 yılında şirket içinde dokunmatik telefon tasarlansa da piyasaya sürülmemiş olması ve 2007 yılında ilk IPhone ile piyasaya ayak uyduramadığından Nokia sektördeki hakimiyetini kaybetti. Bu sırada yazılım şirketi Microsoft’un akıllı telefon yazılımı Windows Mobile da yetersiz kalması ile piyasada tutunamadı.Tüm bu olaylar Nokia ile Microsoft şirketlerini birlikte hareket etmek zorunda bıraktı. Fakat iki devin ittifakı ilk akıllı telefondan 5 yıl sonra 2012 yılında olmuştu. Akıllı telefon sektörüne Nokia, Lumia serisi telefonları ile girdi. 3. parti yazılım olarak ise Windows 8 Phone kullanıldı.

Nokia Lumia, piyasada çok çeşitli modelleri ile göz doldurdu ve Nokia hayranları tarafından da sevildi. Özellikle Lumia 1020 modeli ve 41 megapiksel kamerası oldukça göz kamaştırıcıydı.

Graham Bell’in sesi ileten bir buluş yapması ile başlayan telefon serüvenini ayrıntılı olarak anlatmaya çalıştım. İlk telefondan başlayan bu yazı cep telefonu ve akıllı telefon gibi teknolojileri kapsayarak anlatılmıştır. Birde Akıllı Gözlük ve Saat gibi kavramlar var ki ben bu teknolojileri bilgisayar olarak mı telefon olarak mı paylaşmam gerektiğini bilemediğimden burada bu cihazlara değinmedim.