Son Dakika! 2023 yılı Asgari ücret açıklandı

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde yapacağı açıklama ile 2023 yılında uygulanacak asgari ücreti kamuoyuna açıkladı.

Erdoğan, 2023 yılı için asgari ücreti 8 bin 506 lira olarak açıkladı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan'dan açıklamalar

Cumhurbaşkanı Erdoğan: Taraflar arasında makul bir rakam üzerinde anlaşma sağlanması için samimi bir gayret gösterdik.

Cumhurbaşkanı Erdoğan: Gönlümüz bugün çalışan temsilcilerinin de aramızda olmasını isterdi. Türkiye'de yatırım, istihdam, üretim, ihracat ve cari fazla yoluyla büyüme gayretlerimizin en somut sonuçlarını çalışma hayatında aldığımız bir gerçektir.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, şunları kaydetti:

"(Asgari ücret) Şayet beklenmedik bir tabloyla karşılaşırsak tıpkı geçen yıl olduğu gibi yine bir ara düzenleme yapmaktan kaçınmayız. Ülkemizde her kesim gibi çalışanlarımızın gelir ve refah seviyesini artırmış bir yönetim olarak hiç kimsenin hakkının zayi olmasına meydan vermeyiz."

Erdoğan, "Bu ay enflasyonun hızla düşüşüne şahitlik edeceğiz. Enflasyonu (2023) yıl ortasında yüzde 30, yıl sonunda yüzde 20'li rakamlara indirmekte kararlıyız." dedi.

Bakan Bilgin'den açıklamalar

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, yeni asgari ücrete ilişkin "Bu rakam, bütün çalışanları, sadece asgari ücretle çalışanları değil onun üzerindeki çalışanları da emekçileri de refahtan pay alacakları yeni bir ücret skalasına ulaştıracaktır." dedi.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 2023'te uygulanacak asgari ücreti açıklamak üzere Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin ve Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK) Yönetim Kurulu Başkanı Özgür Burak Akkol'un da katılımıyla Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde basın toplantısı düzenledi.

Toplantıda Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın ardından konuşan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, asgari ücretin, Türkiye'deki ücretli çalışanların yaklaşık yüzde 37'sini ilgilendirdiğini ancak bununla sınırlı kalmayarak bütün ücret yapılarını düzenlediğini ifade etti.

Asgari ücretin üzerindeki ücretlerin, yeni asgari ücretin belirlenmesiyle yeniden ayarlandığına işaret eden Bilgin, şu ifadeleri kullandı:

"Bu rakam, bütün çalışanları, sadece asgari ücretle çalışanları değil onun üzerindeki çalışanları da emekçileri de refahtan pay alacakları yeni bir ücret skalasına ulaştıracaktır. Bu, Türkiye'nin büyürken emekçilerini düşünen, sosyal devlet anlayışına yakışan bir tutumdur. Bu yaklaşım, toplumun emekçileriyle işverenleriyle bütünleşerek onların üretim sürecine, Türkiye'nin ekonomik kalkınmasına daha verimli şekilde katılmalarını sağlayacaktır."

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a sosyal devlet politikalarına uygun yaklaşımı sürdürmeye yönelik katkılarından dolayı saygı ve şükran duyduğunu dile getiren Bilgin, işveren temsilcilerine ve bugün masada olmasalar da işçi temsilcilerine sürece sundukları katkılardan dolayı teşekkür etti.

ASGARİ ÜCRET NEDİR?

İşçilere normal bir çalışma günü karşılığı ödenen ve işçinin gıda, konut, giyim, sağlık, ulaşım ve kültür gibi zorunlu ihtiyaçlarını günün fiyatları üzerinden asgari düzeyde karşılamaya yetecek ücrettir.

Asgari ücret, ilk kez 1890'da Avustralya ve Yeni Zelanda'da uygulanmaya başlandı. 1900'lü yılların başından itibaren Avrupa'ya da yayıldı. Sonraki dönemde tüm dünyada emeği koruyan bir standarda dönüştü.

Türkiye'de ise asgari ücret 1936 tarihli İş Kanunu ile mevzuata girmesine rağmen 1951'e kadar uygulanmadı. 1951-1967 yılları arasında mahalli komisyonlarca belirlendi. Bugün geçerli olan Asgari Ücret Tespit Komisyonu uygulamasına ise 1967 yılından sonra geçildi.
Bu dönemde bölgesel asgari ücret tespiti 1969, 1972 ve 1973 yıllarında yapıldı. 1974 yılından itibaren sanayi ve tarım sektörü olarak ulusal düzeyde asgari ücret, Komisyon aracığıyla belirlendi. 1989 yılından itibaren ise tarım-sanayi ayırımı da kaldırılarak tek asgari ücret uygulanmaya başlandı.

MEVCUT ASGARİ ÜCRET NE KADAR VE KİMLERİ İLGİLENDİRİYOR?

Asgari ücret, bir işçi için aylık brüt 6 bin 471 lira, vergiler ve kesintiler düştüğünde net 5 bin 500 lira 35 kuruş olarak uygulanıyor. Asgari ücretin işverene toplam maliyeti, bir işçi için 7 bin 603 lira 43 kuruş. Bunun 6 bin 471 lirasını brüt asgari ücret, 1003 lira 1 kuruşunu sosyal güvenlik primi, 129 lira 42 kuruşunu işveren işsizlik sigorta primi oluşturuyor.

2022 yılı asgari ücretiyle tüm ücretlerden asgari ücret kadar olan kısım gelir vergisinden muaf tutulmaya başlanmıştı.

Resmi rakamlara göre, 16 milyon 687 bin çalışanın yüzde 38'i yani yaklaşık 6 milyon 300 bini asgari ücretli durumunda bulunuyor. Asgari ücretin biraz üzerinde (komşu) ücret alanlar da göz önünde bulundurulduğunda bu sayının 7 milyonu aştığı tahmin ediliyor.

Asgari ücretteki artış, toplu iş sözleşmesi uygulanan iş yerlerindeki ücretler başta olmak üzere, tüm ücretleri de artırıcı bir etkiye sahip.

Asgari ücret, bu ücretle geçinen çalışanları doğrudan etkilemesinin yanında, yasal mevzuattaki birçok düzenlemede ölçü olarak kabul edilmesi bakımından da toplumun büyük bölümünü ilgilendiriyor.

Asgari ücret rakamı; işsizlik maaşı, kıdem tazminatı, GSS primleri, askerlik ve doğum borçlanması, isteğe bağlı sigorta primleri, staj ücretleri, asgari ücretlilerin rapor ücretlerinin de aralarında olduğu birçok kalemi etkiliyor.

ASGARİ ÜCRET NASIL BELİRLENİYOR?

Asgari ücreti, yasa gereği işçi, işveren ve hükümetten beşer temsilci olmak üzere 15 kişiden oluşan Asgari Ücret Tespit Komisyonu belirliyor. Komisyon, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı tarafından toplantıya çağrılıyor ve yeni asgari ücreti belirleme çalışmaları kapsamında teamül üzerine aralık ayında dört kez toplanıyor.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının belirlediği üyelerden birinin başkanlık ettiği komisyon, en az 10 üyenin katılımıyla toplanıp oy çokluğuyla karar veriyor. Oyların eşitliği halinde Komisyon başkanın bulunduğu tarafın çoğunluğu sağladığı kabul ediliyor.

İŞÇİ VE İŞVEREN KESİMİ NE İSTİYOR?

Asgari Ücret Tespit Komisyonunda işçi kesimini en fazla üyeye sahip işçi konfederasyonu olduğu için TÜRK-İŞ, işveren tarafını ise Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK) temsil ediyor.

TÜRK-İŞ, öncelikle zam pazarlığının Açlık ve Yoksulluk Sınırı Araştırmasının kasım ayına ait açlık sınırı verisi olan 7 bin 785 lira üzerinden başlamasını istiyor. Bunun yanında, pazarlık masasında 10 bin lira teklif sundu.

TİSK ise asgari ücrete dair bir rakam paylaşmamakla birlikte, temel olarak işçilerin ve işverenlerin gözetildiği dengeli bir asgari ücretten yana tutum sergiliyor. Yeni asgari ücret rakamında, istihdamın korunmasının, yeni istihdam yaratılmasının ve işletmelerin rekabet gücünün dikkate alınmasını isteyen TİSK, asgari ücret işveren desteğinin 2023'te de devam etmesini talep ediyor.