Sıcak havalarda uyuma isteği neden oluyor?
Türkiye sıcak havalarında etkisine girdi. Güneşli, sıcak bir günde birdenbire uyuma isteği gelebiliyor. Yapılan birçok araştırma, sıcakların uykuyu tetiklediğini doğruluyor. Siestalar yani öğlen uykusu aslında kültür değil; belli ki biyolojik sebepler yatıyor. Sıcaklarda neden uyku isteği artıyor? İşte sıcaklarda uykulu hissetmemizin nedenleri…
Sıcaklık, yemek yeme, aktif kalma, uyku-uyanıklık döngülerine kadar insan davranışlarının tamamı üzerinde etki sahibi oluyor. Yaz gecelerinde uyumakta zorlanmamız, kış günlerinde yataktan çıkmak istemeyişimiz, tahmin edebileceğimiz üzere sıcaklıkla yakından ilişkili. Birçok bilim insanı, sıcaklık ve uyku ilişkisini açıklamakta zorlanıyor. Nörobiyoloji Doçenti Marco Gallio, sıcaklık değişikliklerinin hem insanlarda hem de hayvanlarda davranışları şekillendiren önemli bir değişken olduğuna dikkat çekiyor. Gallio “Nasıl ki, soğuklar geldiğinde bir ayı bütün kışı uyuyarak geçiriyorsa; farklı canlılar da uyku ve sıcaklık ilişkisine dayanan davranışlar sergileyebiliyor.” diyor.
Dehidrasyon
Sıcak havalarda bizi uykulu hissettiren ısı değil, dehidrasyondur. Hava sıcak ve nemli olduğunda, vücut terleme şeklinde hızla tuz ve sıvı kaybeder ve bu kısa sürede dehidrasyona neden olur. Dehidrasyon da yorgunluk ve uyku halini açığa çıkarır. Bu nedenle özellikle çok sıcak havalarda su tüketimini artırarak dehidrasyonu önleyebilirsiniz.
Terleme
Vücudun kendini serin tutma mekanizması vardır. Vücut ısısını düzenlemek için ter bezleri aracılığıyla ısı verir. Bu sebeple de terleriz. Terlediğimizde ise enerji kaybettiğimiz için yorgun ve uykulu hissederiz. Bu nedenle vücut ısısını sabit tutmak, aşırı terlemeyi engellemek yaz aylarındaki yorgunluk hissinin önüne geçerek enerjimizi artırabilir.
Tansiyon
Yaz aylarında güneş ışınlarının yeryüzüne en dik geldiği 10.00 – 15.00 saatleri arasında mümkünse dışarıya çıkmayın. Bu saatlerde güneş altında kalırsanız sıcağın damarlar üzerindeki büzücü etkisiyle tansiyonunuz düşer. Terlemeye bağlı olarak sıvı kaybınız artar. Sıcak, kan basıncını düşürür. Kan basıncı düştüğünde ise vücut yorgun hissetmeye başlar. Beyne daha az kan gider ve vücut uyanık, dinç kalmak için ekstra çaba harcamak zorunda kalır. Bu nedenle sıcaklardan korunmak, kan basıncını dengeleyerek vücudun enerji ve zindeliğini canlı tutmak için önemlidir.
Melatonin
Melatonin, insan vücudunda doğal olarak bulunan ve uyku-uyanıklık döngüsünü düzenleyen bir hormondur. Sıcak yaz günlerinde güneşe maruz kaldığımızda, vücut uyku hormonu olarak da bilinen melatonini üretmeyi durdurur. Güneşten uzaklaşıp gölgeye geldiğimizde melatonin üretemediği zamanı da üzerine ekleyerek üretimine devam eder. Bu nedenle yorgunluk ve uyku hali oluşur. Güneşin cilt için zararlı olan etkilerinin yanı sıra hormon dengesine de zarar vermesinden dolayı, sıcak yaz günlerinde güneş ışınlarına çok fazla maruz kalmamak önemlidir. Güneşe maruz kalmaktan ve aşırı sıcaklardan korunarak uyku hali ve yorgunluktan bir miktar kurtulmak mümkün olabilir.
Kaynak: uplifers.com
