Yazarlarımızı tanıyalım -1-

Hasan Ukdem

Peyami Safa

Dokuzuncu Hariciye Koğuşu, Fatih Harbiye, Yalnızız, Bir Tereddüdün Romanı gibi öne çıkan eserleri ile bilinen Peyami Safa, hem Osmanlı dönemini hem de Cumhuriyet dönemini görmüş aydın edebiyatçılarımız arasındadır. Server Bedi müstear adını da kullanan Peyami Safa yazarlığının yanı sıra bir süre köşe yazarlığı ve gazetecilik yapmıştır. Dönemin birçok gazete ve dergisinde eserleri yer almıştır.

Yaşadığı acı dolu günleri ve ruhsal bunalımlarını eserlerine yansıtmış ve oldukça sevilmiştir, düşünceyi öne çıkardığı eserlerinde ise eleştiriler almıştır. Peyami Safa eserlerinin dışında çıkardığı dergiler ile de edebiyatımıza oldukça katkı sağlamıştır.

Ömer Seyfettin

Ömer Seyfettin, 36 senelik kısa yaşamına sığdırdığı eserler ile edebiyatımızda önemli bir yeri olan fakat hem yaşadığı dönemde hem de öldükten sonraki süreçte pek değer görmeyen şanssız edebiyatçılarımızdan. Hastalık sürecinde hastanede bir başına olması ve öldükten sonra hastane çalışanlarının kendisini tanımadığı için “kimsesiz” diye nitelendirerek kadavra olarak kullanmaya başlaması trajiktir. Arkadaşlarının gazete haberini görmesi üzerine hastaneden alınsa da bedeni çoktan parçalanmış haldedir.

Edebiyatımızın önde gelen isimlerinden biri olan ve kısa hikâyeciliğimizin kurucu ismi Ömer Seyfettin eser verdiği yıllarda Türkçede sadeleşmeyi savunmasının yanında edebiyatta Türkçülük akımının da kurucuları arasındadır. Yalnız Efe, Kaşağı, Efruz Bey, Diyet, Falaka dikkat çeken eserleridir.

Halide Edip Adıvar

Yazar kimliğinin dışında siyasetçi, akademisyen, öğretmen ve onbaşı olması ile de dikkat çekmesinin yanı sıra ülkenin işgaline karşı halkı harekete geçirmek için İstanbul’da yaptığı konuşmalarla zihinlerde yer eden bir hatiptir.

II. Meşrutiyet’in ilanı ile beraber eser vermeye başlayan ve dönemin en çok eser veren isimleri arasında kısa sürede yer edinen Halide Edip’in en bilinen eseri ise Sinekli Bakkal’dır. Yirmiden fazla roman, öykü kitabı ve tiyatro eserinin yanında incelemeleri de bulunmaktadır. Kadının eğitilmesine ve toplum içindeki yerine çok sık yer veren, özellikle kadın haklarına yoğunlaşması ile bilinen Halide Edip’in birçok eseri de sinemaya ve televizyon dizilerine uyarlanmıştır.

Sinekli Bakkal dışında Ateşten Gömlek, Vurun Kahpeye, Handan, Türk’ün Ateşle İmtihanı okurların ilgisini çeken diğer eserleridir.

Reşat Nuri Güntekin

Özellikle eserlerinin birçok kez televizyon ve sinemaya uyarlanması ile okurlar tarafından daha çok bilinen Reşat Nuri Güntekin roman, öykü ve oyun yazarıdır. Müfettişlik görevinden kaynaklı Anadolu’nun birçok noktasını gezdiği için gördüğü pek çok soruna eserlerinde yer vermiş ve bunları insan-çevre ilişkisi içerisinde yansıtmıştır.

Birçok eseri olmasına rağmen Çalıkuşu, Acımak, Yaprak Dökümü, Miskinler Tekkesi ve Dudaktan Kalbe daha çok ilgi çekmiştir. Bu ilginin temel sebebi ise eserlerin birkaç kez diziye uyarlanması ve okurların yazarı daha çok dizilerden sonra tanımaya başlamasıdır.

Ahmet Hamdi Tanpınar

Cumhuriyet tarihinin ilk öğretmenleri arasında olan ve Bursa'da Zaman şiiri ile geniş bir okur kitlesi edinen Ahmet Hamdi Tanpınar öğretmen, şair, romancı, öykücü, çevirmen ve edebiyat tarihçisidir. Bir süre de Maraş milletvekilliği yapmıştır.

Yahya Kemal’in öğrencisi olmasının edebi hayatında oldukça etkileri vardır. Hatta o zamanlar Yahya Kemal’in çıkardığı Dergâh ’ta 11 şiiri yayımlanmıştır Ahmet Hamdi’nin. Şiirden sonra bir süre çeviri ile uğraşmış ardından da Ahmet Kutsi Tecer ile "Görüş" dergisini çıkarmıştır. İlk romanları gazete ve dergilerde tefrika edilmiş ardından kitaplaştırılmıştır. En çok dikkat çeken eserleri ise: Saatleri Ayarlama Enstitüsü, Huzur, Beş Şehir, Mahur Beste.

Sait Faik Abasıyanık

Çağdaş hikâyeciliğimize yaptığı katkılarla edebiyatımızda bir dönüm noktası sayılan Sait Faik, klasik öykü tekniğinin yıkarak daha şiirsel bir dille doğayı ve insanları basit, samimi, iyi ve kötü taraflarını ele alarak ustaca anlatmıştır. Bu anlatımlarında edebi anlayışların etkisinde kalmamış ve belli bir tarza yönelmemiştir.

Toplum problemlerine değil de bireyin toplum içerisindeki sorunlarına yönelmiş ve öykülerinde genel olarak kendisinden yola çıkarak bireyleri yazmıştır. Bu öykülerinde çoğu kez şehirli alt sınıfı kaleme almıştır. Alemdağ’da Var Bir Yılan, Semaver, Son Kuşlar, Lüzumsuz Adam, Kayıp Aranıyor gibi kitapları okurların ilgisini çekerken Sait Faik adına her sene bir öykü ödülü düzenlenmektedir.

Sevgiyle kalın.