Çocukluk çağında başlayan tırnak yeme alışkanlığı pedagojide 3 yaşından sonra ortaya çıkan bir uyum ve davranış bozukluğu problemi olarak kabul ediliyor. Çocukların tırnak yemesi bir problem oarak görülsede belli bir yaşa kadar normal karşılanıyor. Çocuğun gelişim döneminin doğal bir parçası olan tırnak yeme davranışı karşısında ebeveynler genellikle telaşa kapılıp yanlış tutumlar sergileyebiliyorlar. Uzmanlar bu davranışın altında yatan sebeplerin çevresel ya da psikolojik olabileceğini vurguluyor.
Kız çocuklarında erkek çocuklarına göre daha fazla görülen bu davranışın sebepleri çok çeşitli olsa da, daha çok duygusal sorunlardan kaynaklanıyor. Tırnak yiyen çocuklarda, parmak emme, ağza farklı materyaller alma, diş gıcırdatma gibi kaygı sorunu olduğunu gösteren başka belirtilere de rastlanabiliyor.
Çocuklar çevrelerindeki insanları kendilerine örnek alırlar. Dolayısıyla tırnak yeme alışkanlığı çocuğun akranlarıyla oyun oynarken taklit ederek kazandığı bir davranış da olabilir. Çocuğun hayatında onu psikolojik olarak etkileyen olaylar örneğin; anne babanın boşanması, annenin iş hayatına atılması, ilgi ve sevgi eksikliği, sevdiği bir kişinin hastalanması ya da ölümü, yeni bir kardeşin dünyaya gelmesi, kardeş kıskançlığı, arkadaş ortamındaki sıkıntılar gibi stres yaratan faktörler tırnak yemeyi tetikliyor. Bu noktada çocuğun huzurlu bir ortamda büyümesini sağlamak da önemli. Eşler arasındaki gerginlikler, anne, babanın aşırıcı baskıcı ve kontrolcü olması, şiddet ve öfke içeren TV programları, korku ve kaygılar bu davranış bozukluğunun oluşmasına neden olabilir. Bunlar her yaşta olabilecek problemler. Daha farklı sebepler görebileceğimiz okul dönemindeki çocuklarda tırnak yeme sebeplerine baktığımızda ; derslerde başarısız olma korkusu, öğretmen korkusu ya da ceza almaktan korkmak, çocuğun yaşıtlarıyla olan iletişimindeki sıkıntılar, arkadaşları tarafından dışlandığını hissetme, okul ortamında kaygı ve stres yaşamasına neden olan diğer olumsuz durumlar gibi problemlerin ortaya çıktığını görüyoruz.
Hangi problemler sonucunda çocuklar tırnak yer bunu anlamaya çalıştık. Peki çocuğumuz tırnak yiyorsa ne yapmalıyız?
Çocuğun bu davranışının alışkanlığa dönüşmemesi için ailenin desteği son derece önemli. Bu davranışı söndürmek amaçlı anne babanın çocuğa kızması, baskı yapması, ceza vermesi ya da korkutması sorunun çözümüne yönelik bir tutum olmadığı gibi çocuğun duygusal dünyasında sıkıntılara neden olur. Eğer çocuk sevgi eksikliği yüzünden tırnak yiyorsa anne babanın çocukla daha sık ve kaliteli zaman geçirmesi etkili olacaktır. Çocuk tırnak yemeye başladığında “elini ağzından çek”, “ bebek gibi davranıyorsun” gibi uyarılar yerine dikkatini onun hoşuna gidecek faaliyetler yaptırarak başka yöne çevirmek etkili olabilir. Örneğin resim yapmak, oyun hamuru ile oynamasını sağlamak hem çocuğun el becerisini geliştirecek hem de bu alışkanlığı bırakması için iyi bir yöntem olacaktır.
Tırnak yeme davranışına sebep olarak gösterilebilecek bir diğer önemli faktör de özgüven eksikliğidir. Belki de bu problem saydıklarımız için de en önemlisi. Ailenin ya da sosyal çevrenin yapmış olduğu hatalı davranışlar ya da çocuğun başaramadığı işler zamanla çocukta özgüven eksikliğine neden olmuş olabilir. Özgüven kaybını iyileştirmenin en iyi yöntemi çocuğu zaman zaman başarılarından dolayı ödüllendirmek, teşvik edici sözler söyleyerek güçlü yönlerini fark etmesini sağlamaktan geçiyor.
Aslında en kalıcı çözüm olarak davranışa neden olan durumu ortadan kaldırmak diyebiliriz. Çocuğun tırnağına acı biber, oje gibi maddeler sürmek, onu bu davranışından dolayı azarlamak, eleştirmek çözüm yolu değil. Kız çocuklarına tırnak yemese ne kadar güzel, erkek çocuklarına ne kadar yakışıklı görüneceğini anlatabiliriz. Bir de çocuklara tırnak bakımlarını kendilerinin yapmasına izin verilmeli ki, çocuklar tırkalarının güzel görünmesi için heveslensinler.
Buraya kadar hep çocukların tırnak yeme davranışından bahsettik. Peki yetişkinler hiç tırnak yemiyor mu? Tabii ki yiyor. Yetişkinlik döneminde sınav stresi, ayrılık kaygısı, şiddet, yalnızlık duygusu, kaygı, korku, hayal kırıklığı, sıkıntı ve dikkat eksikliği gibi nedenlerden dolayı bu davranış görülebilir. Ne kadar uzmanlar bundan bahsetmese de tırnak yeme genetik olarak da kendini gösteriyor bence.
Tırnak yemek sadece ellerin çirkin ve kötü görünümüne neden olan bir kötü alışkanlık değil aynı zamanda eğer devam edilirse tırnak, diş ve hatta diş etlerinizde de kalıcı hasarlar bırakabilen bir alışkanlık. Bir de çevrenizdeki insanların bu davranışı itici ve mide bulandırıcı bularak sizi kınamaları da eklenince bu sorun sağlık sorunundan çıkıp sosyal bir sorun haline de geliyor. Daha kaliteli bir yaşam için yapılacak en doğru şey kendi çabalarınızla bırakamıyorsanız bir uzmandan yardım almak.
Mutlu, sağlıklı günler...