Kıymetli okurlarım geçen hafta tanzim satışlar konusunda üreticinin ne yapması gerektiğini yazmıştım. Bu hafta belediyelerin ne yapması gerektiğini yazacağım.
Çocukluğumdan hatırlıyorum. Babamın memur olması ve Cumartesinin mesaisi olması ve bizim Kadınhanı pazarının da cumartesi olması hasebiyle 6 yaşımdan beri pazar bozarım, yani alışveriş yaparım. Kadınhanı’na Ilgın Başköy den patates ve soğan Akşehir’in köylerinden üzüm bizim köylerden de tereyağı, yoğurt,tuluk peyniri,salamura peynir gelirdi. Bu gelen üreticilere zabıtalar yer gösterirlerdi. Daha sonrada belediyenin tahsildarları fiş karşılığı işgaliye parası toplarlardı. Bu da bugünün parası ile 3-5 lira olurdu. Her ürününü satan kişi kapladığı yer kadar işgaliye öderdi. Çok yer kaplayan daha fazla öderdi. Ben soğanı ve patatesi Başköy’lülerden, üzümü Akşehir’lilerden, yoğurdu,yağı,peyniri bizim köylülerden alırdım. Alanya dan ve Antalya dan kamyonlar gelir, onlarda portakal, limon, mandalin, greyfurt, salatalık, domates ve biber satarlardı. Ben o ihtiyaçları da kamyonlardan karşılardım.
Peki şimdi ne oldu? Belediyeler aç gözlülüklerinden önce Pazar yerlerini pazarcılara sattılar. Bu yerler daha sonra pazarcıdan pazarcıya satılır oldu. Büyük rakamlar dönmeye başladı. Hava parası ile yerler el değiştirir oldu. Bu hava parasını veren insanlarda haklı olarak karşılarında rakip istemediler. Fiyatları pazarlarda kendileri belirler oldular. Diyelim ki anlaştılar soğanı 4 liraya satacaklar. Haydi bir üretici gelsin de kendi soğanını 2 liraya satsın bakalım. Önce buna belediyeler zabıtalar aracılığı ile karşı çıkıyor daha sonrada pazarcılar karşı çıkıyor. Ama bu işin baş sorumlusu aç gözlü belediyeler, rant uğruna bu yerleri pazarcılara satmak yanlıştı. Siz kimin malını kime sattınız? Şimdide tanzim satış yapacağız diye uğraşıp duruyorsunuz. Siz bu kadar aç gözlü olmasaydınız, göreviniz olan üretici ve tüketiciyi karşı karşıya getirseydiniz piyasa zaten kendi kendine oluşurdu. Hem üretici kazanırdı, hem de tüketici kazanırdı.
Bizim Konya’da bir kadınlar pazarı vardı. Kadınlar kendi ürettikleri ürünleri oraya getirirler kendileri satarlardı. Şimdi gidin bakın bakalım orada ürünü satan bir kadın kaldı mı? Belediye önce kadınlar pazarını yıktı. Yerine yeni bir kadınlar pazarı yaparken etrafına da dükkanlar yaptı. Dükkanları esnafa kiraladı. Ortaya kadınlara bir yer ayırdı. Daha sonrada dükkan sahiplerine kadınların yerlerini sattı. Yani anlayacağınız kadınlar pazarı oldu esnaflar pazarı. Önce belediyeler bu rant işinden vazgeçmeliler. Belediyeciliği tüm toplumun menfaati için yapmalılar diye düşünüyorum.
ALLAH hepimize bizim için uğraşan belediyeler versin. Amin. Selam Ve Dua İle