Dünyaca ünlü Sivas Halısı, ince işçiliği ve diğer özellikleriyle dikkat çekiyor. Geleneksel yöntemlerle ve büyük bir sabırla dokunan halılar eşsiz desen ve motifleriyle oldukça ilgi görüyor. Geleneksel yöntemlerde dokunan diğer halıların iyi tabir edilenlerinde, metrekarede 150 bin ilmek bulunurken Sivas halısının metre karesinde 360 bin ilmek yer alıyor. 6 metre karelik bir halının dokunması iye yaklaşık 1 yıl sürüyor. 6 metrelik bir Sivas halısı ise yaklaşık 100 bin TL'ye alıcı buluyor.
Sipariş veren 5 yıl bekliyor
Günümüze kadar ağırlıkla Sivas Kadın Cezaevinde kadın mahkûmlar tarafından dokunan halılardan satın almak isteyenler sipariş verdikten sonra 5 yıl beklemek zorunda kalıyor. Pandeminin etkisiyle Sivas halısı dokumacılığına son bir yıldır ara verildi. Sivas Halk Eğitim Merkezi, üretimin yeniden başlaması, bekleme süresini kısaltmak, üretimi arttırmak ve ev hanımlarını meslek sahibi yapmak için kolları sıvadı. Sivas Halk Eğitim Merkezinde açılan kurslarda yeni Sivas halısı ustaları yetiştirmek için kursiyerlere eğitim veriliyor.
"Normal halı 3 ay, Sivas halısı 1 yılda dokunuyor"
Sivas Halk Eğitim Merkezinde açılan kursta eğitim gören kursiyer Ayşegül Öcal, yöresel bir halının dokumasının 3 ay, Sivas halısının ise en az 1 yıl sürdüğünü belirterek, "Hobi olarak Sivas Halk Eğitim Merkezinde açılan halı ve kilim kursuna katılmaya karar verdim. Amacım halı ve kilim dokumayı öğrenmekti. Buraya geldiğimde Sivas'ın kendisine özel bir halısının olduğunu öğrendim. Sivas halısının yıllarca küllenmiş bir hatırası olduğunu, özellikli bir çalışma ile halının oluştuğunu ve diğer halılara göre çok daha kaliteli bir ürün olduğunu öğrendim. Başlangıçta hobi olarak başladığım kursa, kendi memleketime ait olan Sivas halısını geliştirmeye çalışıyorum. Sivas halısını ve diğer halıları zahmet noktasında bir kıyas yaptığımızda diğer halıları 2 kişi dokuyup 3 ayda bitiriyorsa, Sivas halısını aynı şekilde 1 yıl sürede bitiriyoruz" şeklinde konuştu.
"Her sırası farklı duygu uyandırıyor"
Öcal, dokudukları halının her sırasında farklı bir duygu yaşadıklarını söyleyerek, "Sivas halısının ipi has yündür ve diğer halılara göre daha incedir. İpler daha ince olduğu için daha küçük ilmek atmak gerekir ve 2 kişi ancak 1 yılda bitirebilir. Halımızın bir diğer özelliği ise her sırasında farklı bir duygu uyandırıyor. İlmekler ve çözgüler çok ince olduğu için dokuduğumuz halının bir ruhu olduğunu hissediyoruz. Halıyı dokumak için tezgahın başına oturduğumuzda bize mutluluk veriyor" dedi.
"Yeniden yaşatmaya çalışıyoruz"
33 yıldır dokuma öğretmeni olarak görev yapan Hasan Fehmi Dönmez, yapımına uzun bir süre ara verilen Sivas halısını yeniden yaşatmaya çalıştıklarını ifade ederek, "Sivas Halk Eğitim Merkezi bünyesinde açmış olduğumuz kursta Sivas halısı üretimine başladık. Yapımına uzun bir dönem ara verilmişti. Kurum müdürümüzün, milli eğitim müdürümüzün ve sayın valimizin teşvik ve destekleriyle canlandırmaya ve yaşatmaya çalışıyoruz. Sivas halısının metre karesinde 360 bin düğüm var. Bu rakam diğer geleneksel ve yöresel halılarda ise 50 bin ila 150 bin düğüm arasında değişiyor. Sivas halısının çözgüsü, atkısı pamuk, ilmeleri ise yünden oluşur ve bitkisel boyadır. İnce kalitedir ve desenlerinde detaylara daha fazla giriliyor" diye konuştu.
"100 bin liradan alıcı buluyor"
Dönmez, 6 metre kare bir Sivas halısının 100 bin liradan alıcı bulduğunu ifade ederek, "Sivas halısını satış konusunda pazarlamada bir sıkıntımız yok fakat üretimi uzun bir zaman aldığından dolayı üretimde sıkıntı çekmekteyiz. Bu son dönemlerde sayın valimizin Sivas halısını canlandırılmaya isteği sonucunda atılım içerisine girdik. Yapımı 2 öğrenci 1 ayda ortalama yarım metre kare dokuyor. Normal geleneksel 6 metre kare bir halı 3 ay gibi bir sürede biterken Sivas halısını 2 öğrencimiz 1 yıl gibi bir sürede bitiriyor. İşçiliği, deseni ve modeli iyi olduğu sürece metre karesi 15-20 bin lira arasında değişiyor. 6 metre kare bir Sivas halısı 100 bin liradan alıcı bulabiliyor. Diğer geleneksel halılar ise 6 metre karesi 25 bin lira civarından alıcı buluyor. Bu farkın sebebi ise Sivas halısının geleneksel halılara göre işçiliğinin 4 kat daha ince olmasıdır" ifadelerini kullandı.