Sağlıkta dönüşüm pragmanın bir ayağı da bilindiği üzere hasta haklarıdır. Sağlık tesislerinde hasta hakları uygulamalarına 2003 yılında başlamış ve 2005 yılında tüm sağlık kurumlarında zorunlu bir uygulama haline gelmiştir. Hasta Hakları; Sağlık Hizmetlerinden faydalanma ihtiyacı bulunan fertlerin, sırf insan olmaları vasfıyla sahip bulundukları ve T.C. Anayasası, milletlerarası antlaşmalar, kanunlar ve diğer mevzuat ile teminat altına alınmış bulunan haklarını ifade eder. Buradaki amaç olası sorunları kurumsal olarak çözebilmeyi sağlamaktır.
Her hastanede bu birimde çalışan, alanında uzman kişiler bulunmaktadır. Ayrıca hastanelerde, hasta haklarının ihlali söz konusu olduğu durumlarda bir komisyon oluşturularak buradaki sivil üyelerle birlikte, gizli oylar kullanılarak olgular değerlendiriliyor. İl düzeyinde ise organizasyonu genel sekreterlikler, halk sağlığı müdürlüğü ve üst mercii olarak da Sağlık Müdürlüğü denetlemektedir. Genel olarak hasta haklarını tarif ettiğimizde; hasta ile sağlık çalışanları arasında bireysel ve toplumsal düzeyde ortaya çıkan, sağlık çalışanlarının hastaya ve hastanın sağlık çalışanlarına karşı görev ve sorumlulukları olan, daha iyi sağlık ortamı için hasta ve sağlık çalışanlarının birlikte sahip çıkması gereken haklar olarak tanımlamak mümkündür. Ancak ilk zamanda maalesef yanlış algılandı ve sanki sağlık personeli ve hasta karşı kutuptalarmış gibi değerlendirildi. Zaman zaman hastalarımız tarafından da süistimal edilmedi değil. Bazen çok küçük yanlış anlaşılmalar bile abartılarak, yanlış aksettirilebildi. Hastaneler açısından bakıldığında; amacı otokontrol olan bu mekanizma sağlık personeli üzerinde bir tehdit gibi algılandı. Sağlık personeli kendini hep kıyının bu tarafında düşünerek hiçbir zaman hasta veya hasta yakını olabileceğini ve bunun kendisi içinde gerekli bir durum olabileceğini değerlendiremedi. Her yeni olgu gibi topyekün RED DÖNEMİ’ ni geçip biraz daha olgunlukla, değerlendirilince bunun aslında sağlıkçılar açısından da iyi ve hayırlı sonuçlar çıkardığı ortaya çıktı.
Bu oluşum her iki grubunda empati yapması durumunda meselelerin büyümeden çözülebileceğini göstermiştir. Öncelikle sözüm, mensubu olduğum sağlık camiasına. Evet, devir değişmiştir ve artık bağıran, hakaret eden, aşağılayan, ayrım yapan, mesaisi saatini kafasına göre ayarlayan, çaresiz hastalardan zorla para alan, hamili kart yakınıdır dönemi bitmiştir. Bunun yerine hastasının hastanelere gelmeden sıralarını alabilecekleri MHRS sistemi vasıtasıyla, tahmini muayene zamanında doğrudan polikliniğe başvurabilecekleri,çalışanlar açısından değerlendirildiğinde ise döner sermaye sistemi ile az da olsa gelirleri düzelen, hastanesini özel hastanelerin bile önüne çıkarmaya çalışan dönem gelmiştir. Her bir hastayı kendi yakınımız gibi görüp onun hastalığını anlamaya çalışan, böyle bir hastaya sahip hasta veya yakını olarak düşünüp, neler hissedilebileceğini öngörmemiz gerekiyor.
Bir sözümde hasta ve hasta yakınlarına. Bizler sizlere hizmet ediyoruz. Hizmet karşılığında artık parada istemiyoruz. Bizim sizden beklentimiz sadece biraz anlayış ve saygıdır. Unutmayın ki, her birinizin çocuğu , yakını, tanıdığı bir sağlık personeli mutlaka vardır. Bizde onlardan biriyiz. Hiçbir şekilde ve hiçbir mazeretle hakarete uğramayı, dayağı, hele hele ölümü hak etmiyoruz. Acile geldiğinizde, unutmayın ki oranın adı=ACİL, ve sizden daha acil hastalar olabilir. Burada sayısız örneklerini sayabilirim ki, bu negatif bakış yüzünden, onlarca, yüzlerce hatta binlerce gereksiz hakaret ve şiddete maruz kalıyoruz. Toplumun tamamında olması gereken gelişmişliği, sadece bizden istemeniz haksızlık. Ailenizle başlayan çevre ve okulla devam eden ve mesleğinizle şekillenen, birçok kurumdan aldığınız hizmetler düzenlide sadece hastaneler mi sıkıntılı. İddia edebilirim ki, şu anda sistemi en iyi işleyen ve hizmet verdiği alana en iyi sunum yapan bölümdür sağlık.
Yinelemekte fayda buluyorum. BİZ AYNI TARAFTAYIZ. Sağlık ekipleri- hasta ve hasta yakınları birbirlerine karşı değil hastalıklara karşı mücadele içinde olmalıdır. Sağlık çalışanlarının da, hasta ve yakınlarını da memnun edecek sonuçlar ancak bu düşünceyi içselleştirmekle mümkün olacaktır.
Hayırlı işlerinizde başlarılar.