Konya, tarihten bu yana birçok kez sallandı, ürkütücü tablo ne diyor?

Niğde’nin Bor ilçesinde 5.3, Konya’nın Ereğli ilçesinde ise 4.3 büyüklüğünde meydana gelen depremlerde Aksaray’da yollar ve arazilerde yarılmalar oluştu. Konya’da ve çevresinde daha önce tarihte kaç kez yıkıcı ve ölümcül deprem oluştuğunu okuyucular için araştırdık.

Geçtiğimiz gün merkez üssü Konya’nın Ereğli ilçesi olan dün yaşanan 4.3 büyüklüğündeki deprem ile bugün merkez üssü Niğde’nin Bor ilçesi olan 5.3 büyüklüğündeki depremde Aksaray’da da şiddetli şekilde hissedildi. Ayrıca, Aksaray-Konya karayolunda ve Sultanhanı bölgesindeki arazilerde yarılmalar oluştu. Karayolu ve arazilerdeki yarılmalar depremin şiddetini gözler önüne sererken yarılmalar yer yer 2 metreye kadar indiği gözlemlendi.

Deprem bölgesi olmayan Konya ve Konya Ovası, son zamanlarda yaşanan 5 büyüklüğündeki depremlerle gündeme geldi. Bir deprem bölgesi olan Türkiye’de en güvenli alanlardan Konya Ovası’nda birçok kez küçük çaplı deprem meydana geldi.

Deprem bölgesi dışındaki Konya Ovası, son zamanlarda Niğde-Bor ile Emirgazi ve çevresinde oluşan depremlerle yeniden gündeme geldi. Deprem alanında Türkiye’nin en güvenilir bölgesi olan Konya Ovası’nda oluşan bu depremler aynı zamanda bazı tedirginlikleri de beraberinde getirdi.

KONYA OVASI’NDA BİRÇOK KEZ DEPREM OLDU

Son zamanlarda birçok kez depremin meydana geldiği Konya Ovası’nda geçmişten günümüze kadar depremler meydana geldi. Bu depremlerin birçoğu küçük çapta olurken özellikle Akşehir bölgesinde oluşan depremlerin yıkıcı etkisi oldu. Emirgazi ve Obruk bölgesinde 1900 yılından günümüze kadar en büyüğü 5.7 olmak üzere 29 adet 4.0 şiddetinde deprem meydana geldi. Ayrıca bahsi geçen bölgeye ait, 1900 yılı öncesi için, 4 adet tarihsel dönem depreminin kaydının mevcut olduğu biliniyor. AFAD’dan alınan bilgilere göre Konya’da da birçok kez depremin meydana geldiği öğrenildi. Emirgazi’de oluşan depremin yanında Derebucak Göynem'de 23 Şubat 2020 Pazar gecesi saat 01.26'da 4.5 büyüklüğünde deprem meydana geldi. Depremin oluşum nedeninin muhtemelen Derebucak ve Göynem Köyü (Kayalar) arasındaki normal fay olduğu açıklandı. Alınan bilgilere göre Konya’da yakın tarihte olan depremlerle ilgili şunlar yer aldı: “10 Eylül 2009 tarihinde yerel büyüklüğü 4.5 olan hafif şiddette bir deprem meydana geldi. Depremin dış merkezi Konya iline bağlı Selçuklu ilçesinin tarihi Sille köyü yakınları ve Konya’ya 10 km., Selçuklu’ya yaklaşık 7 km., Sille’ye ise 5 km. uzaklıkta oldu. Depremi takiben artçılar gece boyu devam etti ve 11 Eylül 2009 tarihinde büyüklüğü 4.7 olan bir deprem daha meydana geldi. Bu iki münferit orta büyüklükteki depremin olağan artçı sarsıntıları halen devam etti. Konya’da 1900-2009 yılları arası aletsel dönemde, ilimizi etkilemiş ve merkeze 61 km uzaklıkta olan sadece 5.7 büyüklüğünde bir deprem oldu. Bölgede büyüklüğü 4 ila 5.7 arasında deprem olma periyodu yaklaşık 3 yılda bir 4.0 büyüklüğünde olup bu bölgede etkin olan aktif kırık parçalarının genel olarak 4.0-4.7 büyüklüğünde deprem üretebildiği tarihsel deprem kataloglarından anlaşılıyor. Aynı sistem içerisinde 10 ve 11 Eylül tarihlerinde meydana gelmiş 4.5 ve 4.7 büyüklüğündeki depremleri izleyen günlerde (halen devam etmekte olan) ortalama sayıları 5 ile 7 arasında değişen büyüklüğü 2.8 ve üzeri 13 adet hafif ve büyüklüğü 2.5 ile 2.8 arası 39 adet çok hafif şiddette depremler meydana gelmiştir. Artçı depremler her bir depremden sonra bölgedeki enerji birikiminin tamamen boşalması olup ana depremden sonra meydana gelen ve ana şokun büyüklüğünü geçmeyen depremlerdir. Artçı depremlerin belli bir süresi yoktur, ana şokun büyüklüğüne bağlı olarak bir ay ya da bir yıl sürebilir. Her bir artçı deprem aktivitesi kendi içinde bölgesel karakteristikler göstermekte olup bütün doğa olaylarında olduğu gibi tekbiçimli değildir. Bu aktiviteler kendilerini üreten deprem kaynaklarının -mevcut fay ve kırık sisteminin- boyutlarına bağlı olarak zamanla sönümleşmektedirler.”

-*/-*/-*/-*/

10-11 EYLÜL KONYA DEPREMLERİ

Kandilli Rasathanesi verilerine göre 10 Eylül 2009 tarihi yerel saat:21. 29'da Md; 4.5 büyüklüğünde; 11 Eylül 2009 tarihi yerel saat 04.58'de Md:4.7 büyüklüğünde (Tablo-1) iki küçük deprem meydana gelmiştir. İlk depremin odak derinliği 5.0 km, ikinci depremin odak derinliği ise 5.4 km olarak belirlenmiştir. Deprem il merkezinde 5 -6 şiddetinde hasara yol açmıştır. 10-Eylül-29 Eylül tarihleri arasında Konya ovasında ikisi 4'ten büyük 12'si 3 ten büyük yaklaşık 80 adet deprem meydana gelmiştir. Oluşan depremler küçük depremler olmasına rağmen,

1-Deprem odağının il merkezi altında olması,

2- Odak derinliklerinin yüzeye yakın olması ve

3-İl merkezinin genellikle alüviyal kayaçlar üzerinde bulunması nedeniyle

şiddetli hissedilmiş, korku ve paniğe yol açmıştır.

Depremler Konya fay zonundaki hareketlere bağlı olarak oluşmuştur. Depremlerin odak merkezlerinin dağılımı bunu kanıtlamaktadır (Şekil 1 ve 2). Bu depremler arazi gözlemleri ile diri (aktif) olduğu ortaya konmuş (Eren 2000, Eren, 2001, Eren 2003 a-b ve c, Aksoy ve Eren 2004, Eren 2004a-b ve c) Konya fay zonunun sismik açıdan da diri bir fay olduğunu kanıtlamıştır.

Oluşan depremlerin odak mekanizması çözümleri Konya fay zonunun arazi gözlemleri ile uyuşum içinde normal bir fay karakterinde olduğunu ortaya koymuştur. Buna göre Konya ovasının gidişine uyumlu olarak yöre batıgüneybatı-doğugüneydoğu doğrultusunda genleşmeye devam etmektedir.

1946 YILINDAKİ ILGIN DEPREMİ

21 Şubat 1946 tarihinde saat 17:43’te Ilgın’da 5.5 şiddetinde deprem oldu. Bu depkemde 2 bin 349 bina yıkılırken, 12 kişi ise hayatını kaybetti.

Konya ve çevresi bir çöküntü havzası olup, özellikle depremin meydana geldiği Konya’nın kuzey batı kısmında Akşehir, Beyşehir ve Ilgın fayları yer alıyor. Bu faylar genel olarak aletsel dönemde orta büyüklükte depremleri nadir de olsa üretmişlerdir. Ancak bu faylarda son yüzyılda çok büyük deprem meydana gelmemiştir. Ilgın ve yakın çevresinde meydana gelen en önemli deprem 21 Şubat 1946 Ilgın-Argıthanı Depremi (Ms=5.7, Io=VIII)’dir. Bu deprem Argıthanı’nda hasara neden olmuş, Ilgın’da 24 ev, Argıthanı’nda 90 ev ağır hasar görmüştür ve 12 kişi hayatını kaybetmiştir.

KONYA HABER

Konya Haberleri