Konut tesliminde jeneratör iade hesabına dahil edilir mi?

Yaşar Bakar

Konut teslimlerinden doğan iade taleplerinde jeneratörün iade hesabına dahil edilip edilmeyeceği konusunda Gelir İdaresi Başkanlığı, İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı, Gelir Kanunları KDV-ÖTV Grup Müdürlüğünce 09.01.2024 tarih ve E-39044742-130[KY]-36359 sayılı görüş ile konu aydınlatılmış olup, verilen görüş reel uygulama ve konutların çağın şartlarına uygun dizaynve asgari konfor şartlarına göre yapılmasına ilişkin tartışmaya açık bir durum olduğu aşikar olup, detaylı olarak ifade edilmiştir.

Şöyle ki; Yapılan konut projelerinin iskan ve asansör ruhsatlarının alınabilmesi için ilgili belediyelerce 19.12.2007 tarih ve 26735 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan "Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik" ve 25.08.1988 tarih ve 19910 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan "Sığınak Yönetmeliği"ne uygunluğu bakımından jeneratör bulundurulması zorunluluğundan dolayı indirimli orana tabi konut teslimlerinize ilişkin jenaratör harcamalarına ait yüklenilen katma değer vergisinin (KDV) iade hesabına dahil edilip edilmeyeceği konusunda tereddüt hasıl olmuştur.

İndirimli orana tabi olmayan teslim ve hizmetler ile indirimli orana tabi işlemlerle ilgisi bulunmayan giderler dolayısıyla yüklenilen vergiler iade hesabına dâhil edilmez.

Örnek 1:Ankastre ürünlerle birlikte veya mobilyalı olarak satılan 150 m²'nin altındaki bir konut tesliminden kaynaklanan iade talebinde; buzdolabı, fırın, davlumbaz, bulaşık makinesi, mobilya, perde, avize, vestiyer, televizyon ve benzeri eşyalar, konut sahibi kişilerce sökülüp taşınarak tekrar kurulup kullanılabilecek (eklenti) mahiyette olup, bunların teslimi konut tesliminden bağımsız bir teslim olarak değerlendirilecektir.

Dolayısıyla söz konusu eşyaların teslimi için bu eşyaların tabi olduğu KDV oranı uygulanacak ve konut ile birlikte teslim edilen söz konusu eşyaların temininde yüklenilen KDV, genel esaslara göre indirim konusu yapılacak, ancak iade hesabına dâhil edilemeyecektir.

Diğer taraftan 150 m²'nin altındaki konutun inşasında kullanılan kombi, cam balkon, duş teknesi, duşakabin, küvet, mutfak dolabı, evye, batarya, duş başlığı, panel radyatör gibi eşyalara ilişkin yüklenilen KDV iade hesabına dahil edilebilecektir.

Örnek 2: 150 m²'nin altındaki bir konutun inşasına yönelik olarak yapılan harcamalar (arsa bedeli dâhil), genel yönetim giderleri (akaryakıt, büro malzemeleri, reklam, komisyon, temizlik malzemeleri ve benzeri) ve ATİK'lerden işleme isabet eden paya ilişkin olarak yüklenilen KDV, işlemin bünyesine giren vergiler kapsamında değerlendirilecektir.

150 metrekarenin altındaki konut teslimlerine yönelik iade taleplerinde, konutun yapımıyla ilgili harcamalar nedeniyle yüklenilen vergiler iade hesabına dâhil edilebilecek, konutun yapımı için zorunlu olmayan harcamalar nedeniyle yüklenilen vergiler iade hesabına dâhil edilmeyecektir.

Dolayısıyla bir arada bulunan konutların ortak kullanımına ait olan sosyal ve kültürel ihtiyaçları karşılamak üzere düzenlenmiş çocuk parkı, bahçe düzenlemesi, havuz, pergole, kamelya, çim ekimi, spor alanı, alışveriş merkezi gibi alanlara ilişkin konutun yapımı için zorunlu olmayan harcamalar nedeniyle yüklenilen KDV iade hesabına dâhil edilemeyecektir.

Ancak arazinin yapısından dolayı yapılması zorunlu olan site içi çevre düzenlemeleri (istinat duvarı, perde duvarı, site çevre duvarları, site içi zemin sertleştirme ve benzeri işler) nedeniyle yüklenilen vergilerin iade hesabına dâhil edilmesi mümkündür."

Konut yapımına ilişkin zorunlu olmayan harcamalar iade hesabına dahil edilemeyeceğinden, söz konusu jeneratör harcamalarına ilişkin yüklenilen KDV'nin, indirim konusu yapılması mümkün olmakla birlikte indirimli orana tabi konut teslimlerine ilişkin iade hesabına dahil edilmesi mümkün değildir.

Sonuç olarak; 19.12.2007 tarih ve 26735 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan "Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik" ve 25.08.1988 tarih ve 19910 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan "Sığınak Yönetmeliği"ne uygunluğu bakımından jeneratör bulundurulması zorunluluğundan dolayı indirimli orana tabi konut teslimlerinize ilişkin jenaratör harcamalarına ait yüklenilen katma değer vergisinin (KDV) iade hesabına dahil edilip edilmeyeceği konusunda BELEDİYE ZORUNLU DİYOR, VERGİ DAİRESİ (GİB) ZORUNLU DEĞİL YANİ JENERATÖR ALIMINA İLİŞKİN ÖDENEN KDV’NİN İADESİ ALINAMAZ DİYOR.