İsraf: malı helak etmek, faydasız hale getirmek, faydalı olmayacak yerlere harcamaktır.İsrafla cimriliğin ortasına iktisat veya cömertlik denir.Peygamber Efendimiz (s.a.v)Hadisi Şeriflerinde buyuruyor ki:
-“İktisat eden sıkıntı çekmez.”(Taberani)
-“İktisat etmek maişetin yarısıdır.”(Hatib)
-“Tedbirli olmak,geçimin yarısıdır.”(Deylemi)
-“Geçimde iktisat etmek,Peygamberliğin yirmide biridir.”(Ebu Davut)
-“Kıyamette herkes şu dört suale cevap vermedikçe hesaptan kurtulamaz:
1-Ömrünü nasıl geçirdin?
2-İlmin ile nasıl amel ettin?
3-Malını nereden kazandın,nerelere harcettin?
4-Cismini,bedenini nerede yordun.hırpaladın?(Tirmizi)
İsraf cimrilikten kötüdür.Dinimizde lüzumsuz işleri yapmak caiz değildir.Mesela boş ve lüzumsuz yere bir şeyler karalamak israftır.Burada birkaç israf vardır.Zaman,emek,enerji,kağıt,kalem,mürekkep ve hepsinden mühimi faydalı bir işle meşgul olmamaktır.İsrafın miktarı ne olursa olsun zararı büyüktür.Dakikada 10 damla kaçıran bir musluk ayda 170 litre su akıtıyormuş.
Allah-u Teala Buyuruyor ki:
-“Yiyin için ,fakat israf etmeyin!Allahu Teala israf edenleri elbette sevmez.”(Araf 31)
-“İsraf etme!İsraf edenler şeytanların kardeşleridir.”(İsra-26-27)
-“Müsrifleri helak ettik.”(Enbiya 9)
Ne israf etmeli, ne de kısmalıdır.Bunların ortasını bulmak ise en makbulüdür.Buna iktisat etmek denir.Cömertlikte malını iktisat ile kullanmaktır.Allahu Teala buyuruyor ki:
-“Cimri olma,israf ta etme.”(İsra 29)
-“Onlar sarf ettikleri zaman ne israf ederler,ne de cimrilik ikisi arasında orta bir yol tutarlar.”(Furkan 67)
İsrafın kötü olmasının birinci sebebi malın kıymetli olmasıdır.Mal Allahu Teala’nın verdiği bir nimettir.Ahireti kazanmak mal ile olur.Dünya ve Ahiret mal ile rahat olur.Hac,Cihad sevabı mal ile kazanılır.Bedenin sıhhat bulması,kuvvet bulması mal ile olur.Başkalarına muhtaç olmaktan insanı koruyan malıdır.Sadaka vermek,akrabayı ziyaret etmek, fakirlerin imdadına yetişmek mal ile olur.Mescitler,okullar,hastaneler,yollar,çeşmeler,köprüler yaparak insanlara hizmet etmek mal ile olur.Peygamber Efendimiz(s.a.v)”İnsanların en iyisi, insanlara faydası çok olanıdır.” Buyuruyor.İnsanlara yardım etmek için çalışıp para kazanmak,nafile ibadet etmekten daha çok sevaptır.Cennetin yüksek derecelerine mal ile kavuşulur.Mal kıymetli olunca, onu israf etmekte elbette kötüdür.
Düşen lokmayı alıp yemek, yemek tabaklarını sıyırmak,insanı israftan kurtardığı gibi,kibir ve riyayı giderir ve berekete kavuşturur.Mevcuttan istifadeye ve gelecek nimetlerin artmasına sebep olur.
ALLAH hepimizi ne israf eden,ne de cimrilik eden, ikisinin ortası olan iktisatli insanlardan eylesin.Amin.Selam ve Dua İle.