Gardaş Kömeği (Kardeş Yardımı) Platformu

Senan Kazımoğlu

Birinci Dünya Savaşı, 7 ayrı cephede çarpışan Osmanlı Devleti için felaket oldu. Ancak, savaş devam ederken Türk ve İslam milletleri son kale olarak gördükler Osmanlı’nın yardımına koştular. Türk ve İslam Dünyasının son devleti Osmanlı için yediden yetmişe seferber olanların arasında Azerbaycan Türkleri de vardı. Savaş sırasında Osmanlı’nın karşısında yer alan Rusya’ya rağmen, Azerbaycan Türkleri var güçleriyle yardım için koşturuyorlardı. Rusya’nın işgali altında olmasına rağmen, Osmanlı Devletine yardım etmek için Bakü Müslüman Hayriye Cemiyeti tarafından “Gardaş Kömeği” (Kardeş Yardımı) adıyla gizli bir komite kuruldu. Bu komitenin amacına gelecek olursak, savaş nedeniyle yetim kalan Türk çocuklarına, kimsesizlere, ihtiyaç sahiplerine, yaralı Osmanlı askerlerine yardım etmek, Osmanlı Devleti için savaşacak gönüllü Azerbaycan birlikleri hazırlamak, hatta biraz daha ileri giderek Rusya tarafından esir alınıp Bakü’deki Nargin adasında tutsak bulunan Türk esirlerini gizlice kurtarıp Osmanlı’ya geri göndermek gibi faaliyetlerini göstere biliriz. Ayrıca bu komite, Osmanlı Devletinin durumu hakkında Azerbaycan Türklerini bilgilendirmek için 4 sayı yayın yapan ve daha sonra Ruslar tarafından kapatılan “Gardaş Kömeği” isminde dergi de çıkardılar. Fakat, maalesef dergi gibi komite de bir süre sonra Ruslar tarafından fark edilip kapatıldı.

Aradan 103 yıl geçti, çok şükür Türkiye ve Azerbaycan yollarına bağımsız iki kardeş devlet olarak devam ediyorlar. Ama aradan geçen bir asra rağmen, hala sevinç ve kederlerini birlikte yaşıyorlar. Tarihte çok kez zor zamanlar yaşan bu iki kardeş, bir birlerine hep destek oldular. Bunun son örneği de Şubat ayında gerçekleşen Kahramanmaraş depremlerinde yaşandı. Azerbaycan sadece devlet olarak değil, küçüğünden büyüğüne tek bir vücut şeklinde millet olarak, Türkiye’nin yardımına koştu. Azerbaycan tarihinin en büyük yardım kampanyası da bu depremler sırasında gerçekleşti. Azerbaycan’ın hemen hemen tüm şehirlerinde Türkiye’ye için yardımlar toplandı.

Azerbaycan Devletinin resmi yardımları dışında hayırseverler, iş adamları, çeşitli sivil toplum kuruluşları ve Azerbaycan halkı tarafından gönderilen yardımları organize etmek için 103 yıl sonra yeniden “Gardaş Kömeği” isminde yardım platformu oluşturuldu. TRT Azerbaycan platformun kuruluşu şu şekilde duyurdu:

“Türkiye Cumhuriyeti'nin güneydoğusunda meydana gelen şiddetli depremin sonuçlarını ortadan kaldırmak için "Kardeş Yardımı" platformu kuruldu.

Azerbaycan Girişimciler Konfederasyonu (ASK), MÜSİAD Azerbaycan, Azerbaycan Türkiye İşadamları Birliği (ATİB), Gençliğe Yardım Vakfı, Türkiye-Azerbaycan İş Adamları ve Sanayiciler Birliği (TÜİB), Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeler ve Kulüpleri Birliği (KOBSKA), Azerbaycan Gida ve İçecek Sanayicileri Derneği (AQİSA), Türkiye Üniversitesi Mezunları Birliği (TUMİB), Azerbaycan Eczacılar Kulübü Birliği, Modern Kalkınma Birliği, Türkiye Mezunları Aydınlar ve İş Adamları Platformu, Terhis Olunmuş Askerlerin Gençleri Aydınlatma Sosyal Birliği’nin yetkilileri ile birlikte MÜSİAD Azerbaycan ofisinde "Kardeş Yardımı" platformu kuruldu.

Platform, depremzedelere yardım amacıyla Azerbaycan Cumhuriyeti Ekonomi Bakanlığı ile Küçük ve Orta Ölçekli Girişimciliği Destekleme Ajansı'nın (KOBİA) kurumsal desteğiyle Türkiye'nin ilgili devlet kurumları, aynı zamanda Türkiye Cumhuriyeti'nin Azerbaycan Büyükelçiliği ile koordineli çalışmalar yürütmektedir.

8 Şubat'ta “Bakü KOBİ Evi”nde kurucu kuruluş başkanları, iş adamları kulüpleri ve girişimcilerin katılımıyla platformun tanıtımı gerçekleştirildi. Platform, Türkiye’deki depremin mevcut ve gelecekteki sonuçlarını ortadan kaldırmak için sürekli olarak destek faaliyetleri düzenleyecektir.

İş adamlarının desteğiyle "Kardeş Yardımı" Platformu tarafından 7-11 Şubat tarihlerinde Gence, Guba, Gebele, Sumgayıt, Fizuli, Haçmaz, Lenkeran ve Göyçay'da yardım toplama noktaları kuruldu. Bakü şehrinde ise platforma ait 4 istasyonda yardım toplama çalışmaları sürdürülmektedir.

7-11 Şubat tarihlerinde platforma destek veren girişimcilerin yolladığı tır sayısı toplamda 23 adettir. Devamlı olarak da AFAD ve diğer devlet kurumlarının bank hesaplarına para yardımının gönderilmesi devam ediyor.”

O günden bu güne platform toplanan yardımlar 165 den fazla tır ve uçak ile gönderdi. Ayrıca platform, Kahramanmaraş’ın Türkoğlu ilçesinde de 200 konteynırlık “Azerbaycan Mahallesi” oluşturulmasına da katkıda bulundu.

Bu platform dışında da Türkiye için yardım toplayan çeşitli kuruluşlar vardı ama hem adı, hem de taşıdığı tarihi misyon olarak en çok ses getiren şüphesiz “Gardaş Kömeği” platform oldu.

Her zaman söylemişimdir, Azerbaycan ve Türkiye’nin kardeşliği siyaset ve maddiyata değil yüce değerlere, maneviyat ve kan kardeşliğine dayanır. Bugün ekonomik olarak güçlü görünen Avrupa, salgın sırasında maske uğruna bir birilerini gözünü oyarken, Azerbaycan ve Türkiye her zaman birlik ve beraberlik içersinde oldu. Allah’ın izniyle bu kardeşlik kıyamete kadar devam edecektir.