Türkiye’yi yasa boğan Kahramanmaraş merkezli 7,7 ve 7,6 büyüklüğündeki depremler; Kahramanmaraş, Kilis, Diyarbakır, Adana, Osmaniye, Gaziantep, Şanlırurfa, Adıyaman, Malatya ve Hatay'da büyük yıkıma yol açtı. Bu depremlerde can kaybı 35 bini geçerken binlerce vatandaş ise yaralandı. Bunun yanında da binlerce bina yerle bir olurken, binlerce binanın da yıkılması gerektiği açıklandı.
Tüm bu durumların ardından TÜİK tarafından 2022 Aralı ayında açıklanan 'Bina ve Konut Nitelikleri Araştırması akıllara geldi. Araştırmaya göre, depremin etkili olduğu 10 il ile birlikte İstanbul ve İzmir’in de aralarında olduğu tabloda, binaların yarısının 22 yıllık olduğu ortaya çıktı. Bunun yanında deprem yönetmeliği de ara ara değişikliklere uğradığı için birçok binanın 1998 yılı deprem yönetmeliğine göre yapıldığı gerçeğini ortaya çıkardı.
2021 yılı sonrası yapılan bina sayıları toplam bina sayılarının yarısı olarak görülürken, 10 il ile birlikte İstanbul ve İzmir’deki bina yaş sayıları şu şekilde hesaplandı.
TÜİK verilerine göre;
Adıyaman’da binaların 47,7
Adana’da binaların yüzde 61,3
Diyarbakır’daki binaların yüzde 44,9
Elazığ’daki binaların yüzde 47,2
Erzincan’daki binaların yüzde 56,2
Gaziantep’teki binaların yüzde 48,4
Hatay’daki binaların yüzde 50
İzmir’deki binaların yüzde 59,5
İstanbul’daki binaların yüzde 54,3
Malatya’daki binaların yüzde 51,6
Kahramanmaraş’taki binaların yüzde 41,9
Şanlıurfa’daki binaların yüzde 39
Kilis’teki binaların yüzde 47,7
Osmaniye’deki binaların yüzde 53,5
2001 yılından önce yapıldığı ortaya çıktı.
YIKILAN BİNA SAYILARI
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığından yapılan yazılı açıklamaya göre, depremlerden etkilenen bölgelerde hasar tespit çalışmaları devam ediyor. 481 bin 865 binada yer alan 2 milyon 196 bin 88 bağımsız birimde hasar tespit çalışması yapıldı. Hasar tespit çalışması tamamlanan 61 bin 722 binada yer alan 263 bin 800 bağımsız birimin acil yıkılması gereken, ağır hasarlı ve yıkık olduğu tespit edildi. Hatay'da 15 bin 248, Kahramanmaraş'ta 12 bin 980 ve Gaziantep'te 12 bin 964 binanın acil yıkılması gerektiği bildirildi. Kahramanmaraş'ın Pazarcık ilçesi merkezli 7,7 büyüklüğünde deprem meydana geldi. Sabah 04.17'de yaşanan depremin şiddeti çevre illeri de sarstı. Bu depremin ardından saat 13.24'te ikinci bir deprem daha meydana geldi. Merkez üssü Kahramanmaraş'ın Elbistan ilçesi olan depremin büyüklüğü 7,6 olarak kaydedildi. Deprem; Kahramanmaraş, Kilis, Diyarbakır, Adana, Osmaniye, Gaziantep, Şanlırurfa, Adıyaman, Malatya ve Hatay'da büyük yıkıma yol açtı. 10 ilde toplam can kaybı 2 bin 921'e yükseldi. Yaralı sayısı 15 bin 834, yıkılan bina sayısı ise 4 bin 758. Artçı sarsıntıların sürdüğü bölgede vatandaşlardan hasarlı binalara girmemesi isteniyor.
TÜRKİYE’DE DEPREM YÖNETMELİĞİ TARİHÇESİ
Ülkemizde, bugüne kadar 1947, 1953, 1961, 1968, 1975, 1998 ve halen yürürlükte olan 2007 olmak üzere, deprem yönetmelikleri toplam 7 kez revize edildi. Hazırlanan bu yönetmeliklerde, yapının bulunduğu deprem bölgesi ve zemin özellikleri dikkate alınarak yapıların, depreme dayanıklı tasarımı ve yapımı için gerekli olan minimum koşullar veriliyor. Yönetmelik Hazırlama Komisyonu ve 110 kişilik alt çalışma grubu üyeleriyle birlikte 8 Çalıştay sonucunda Deprem Yönetmeliği güncellenmiş olup 18 Mart 2018 tarihli RG'de yayınlanmış, 1 Ocak 2019 tarihinde de yürürlüğe girdi.