Geçtiğimiz günlerde tahıl ambarı Konya’mızın çiftçileri eylem yaptı. Karatay ilçemize bağlı İsmil, Sakyatan, Hayıroğlu, Ovakavağı, Karakaya, Göçü ve Yarma Mahallesi çiftçileri Konya-Adana karayolunu traktörleriyle trafiğe kapattı. Amaçlarının kavga gürültü olmadığını belirten çiftçiler, bu senenin kurak geçmesiyle ekinlerinin yandığını, sulama kanallarına su verilmesini istediler. Konya’nın aktif vekillerinden Leyla Şahin Usta hanımefendi, Karatay’ın çiftçilerle en çok ilgilenen başkanı Hasan Kılca bey ve beraberindeki heyet, çiftçilerimizle görüştü. Netice olarak çiftçilerimize verilmesi gereken su verildi. Bu eylem Anadolu insanının eylemiydi. Ne bir otobüs yandı ne de bir emniyet güçlerine zarar verildi.
***
Yakın tarihimize baktığımıza özellikle Konya’mızda bu tür eylemlere az rastlarız. Çünkü çiftçiler milletimizin efendisidir. En zor durumlarda bile milletimizi düşünürler. Fakat halk tabiriyle bıçak kemiğe dayandığı için böyle bir eylem yapıldı. Aslında bu eylem bütün milletimizi etkiliyor. Eğer çiftçi üretmezse, her eve giren ekmeğe, süte, yağa ve türevlerini aşırı derece de zam gelir.
Son yıllarda bu durumu tecrübe ediyoruz. Kuraklık ve bazı yanlış politikalar sonucu evimize aldığımız erzaklara zam geldi.
***
Bu haftanın konusu çiftçiler olunca bazı durumları da yazmak istiyorum;
Tahıl ambarı Konya’nın iklim tipleri yavaş yavaş şekil değiştiriyor. Bu durumda kuraklığa kapı aralıyor. Özellikle bu sene bu durumu daha iyi gözlemledik. Kıraç yani sulak olmayan arazilere ekilen ürünler, maliyetini bile kurtarmadı. Çoğu kimse ekinlerinde hayvanlarını otlattı. Sulak araziler de ise kuyulardaki sular aşırı derecede çekildi. Daha derinden çıkarılan su elektriğin fazla gitmesine sebebiyet verdi.
Tohuma, gübreye, elektriğe aşırı zam gelmesi maliyet fiyatlarını artırdı.
Hülasa maliyetlerin artması ve kuraklıkla ürünlerin az olması sebebiyle aşırı zam geldi.
2019 yılında 2 bin 400 olan yağlık ayçekirdeği fiyatı 2020 yılında 4 bin 500 civarı oldu. Şuan 5 bin 500 civarı fakat 2021 fiyatları daha belli olmadı.
Yani sadece ülkemizde değil dünyada baş gösteren iklim değişikliği neticesinde sıvı yağ fiyatlarına aşırı zam geldi. Hatta daha da geleceği ön görülüyor.
Derhal bir yağlık çekirdeği komisyonu kurulmalı ve çiftçilerime yağ çekirdeği ekilmesi için destekler verilmedir.
2019 yılında bin ₺ olan arpa fiyatları 2020 yılında bin 700 şuan 2 bin 500 civarı. Mısırda da durum benzer olunca yem fiyatlarına aşırı zam geldi. Netice olarak ete, süte, yumurtaya da zam geldi.
Maliyet artınca mahsul fiyatı da doğal olarak arttı. Bu durum da milletimizin cebine yansıdı.
Çiftçide ya maliyet fiyatlarına dayanıp toprağını ekmeye devam etti. Ya da toprağını ekmeyi bıraktı.
Peki, ne yapılması lazım?
Öncelikle çiftçilerimizin her an yanında olunduğunun gösterilmesi lazım. Gerekirse ayda birkaç kez ziyaret edilmeli ve dertleriyle dertlenilmelidir.
Çiftçilerimizi faiz politikalarından kurtaracak ekonomi paketleri yapılmalı.
Maliyet kalemlerine yapılan zamlar, geri çekilmeli hatta maliyet fiyatlarına destekler artırılmalıdır.
Konya’mız da her geçen gün artan su sıkıntısı çözülmeli, su ile ilgili yapılacak projeleri diğer aciliyeti olmayan kamu faaliyetlerinin önüne geçirilmelidir.
Bilinçli sulamaya teşvikler artırılmalı, çiftçilerimize bu konuda danışmanlıklar yapılmalıdır. Bu danışmanlıklar tasarruflu ekonomik paketleri sunmalıdırlar.
Kooperatiflerin sayıları artırılmalıdır.
***
Yaptıkları eylemlerde bile Anadolu irfanını ortaya koyan çiftçilerimizi tebrik ediyorum. Bütün milletimizin sesi oldular.
Ve bir teşekkürü de ‘Ben halkımla karşı karşıya gelmem’ diyen Konya il jandarma komutanlarına ediyorum.