Bulgaristan'ın Kırcaali kentinin Ahatlı köyünde 23 Ocak 1967'de dünyaya gelen Naim Süleymanoğlu'nun ölümünün yıl dönümünde anılırken hayatı ile ilgili birçok dönüm noktası bulunuyor.
Naim Süleymanoğlu kimdir?
Naim Süleymanoğlu, 23 Ocak 1967'de Bulgaristan'da dünyaya geldi. Naim Süleymanoğlu Henüz 10 yaşında, evinin yakınlarında bulunan bir çocuk parkında oynarken Enver Türkileri tarafından keşfedildi. Kol boyu ve fiziği haltere ciddi şekilde elverişliydi. Ancak ilk olarak güreşe başladı. Güreşte bekleneni veremeyince, efsane olacağı haltere geçti.
Dünya Gençler Halter Şampiyonası’nda 52 kiloda iki altın madalya kazandı. Bu başarı onu, halter tarihinin en genç dünya rekortmeni yaptı. Artık şöhreti Bulgaristan sınırlarını aşmıştı
Hal böyle olunca, dönemin Bulgaristan Devlet Başkanı Todor Jivkoc tarafından baskı altına alındı. Bulgaristan’ı uluslararası arenada temsil ettiği için Bulgarca konuşması isteniyordu. Hatta ismini bile Naum Shalamanov yapmak istediler. Çünkü Naim’den daha iyi bir vitrin yoktu. Ancak Naim bu ve bunun gibi popülist fikirleresıcak bakmadı. O, her şeyden önce bir Türk'tü. Devlet tabanlı asimilasyon politikaları onu bir hayli mutsuz ediyordu.
Türkiye'ye gelişini, kendi ifadesiyle "Türkiye kaçışını", 1980'li yıllarda Bulgaristan'da yaşayan Türklere yapılan zulümlerin dünyaya duyurulması ve bitirilmesine yönelik bir girişim şeklinde açıklayan Naim Süleymanoğlu, o yıllarda Bulgaristan'da Türklerin asimilasyona maruz kaldığını dünyaya duyurmuştu.
"Cep Herkülü", Türkiye'ye geliş süreciyle ilgili, "Türklere karşı yapılan zulümleri kabullenmem mümkün değildi. Türkleri yok sayanlar için ter dökmek istemiyordum. Türkiye'ye iltica edecektim. 1985-1986 şubat ayı sonuna kadar bütün Türklerin isimleri değiştirildi. Artık adım; Naum Şalamanov'du. 1986'da Avustralya'nın Melbourne kentinde düzenlenen Dünya Halter Şampiyonası'nda birinci oldum. Şampiyonanın sonunda 10 Aralık 1986'da verilen akşam yemeğinde beni Türk Konsolosluğuna götürecek kişilerle tanıştım." açıklamasında bulunmuştu.
Naim için 1 milyon dolar ödeme
1986'da Avustralya'da Türk Büyükelçiliğine sığınarak iltica eden Naim Süleymanoğlu, başarılı bir operasyonla Avustralya'dan uçakla Londra'ya geçti. Ardından dönemin başbakanı Turgut Özal'ın gönderdiği özel uçakla Türkiye'ye getirilen Naim Süleymanoğlu, Ankara'da coşkulu bir karşılama ve basın toplantısıyla ilk kez Türk halkının karşısına çıktı.
Naim Süleymanoğlu'nun 1988 Seul Olimpiyatları'na Türkiye adına katılabilmesi için Türk hükümetince Bulgaristan'a 1 milyon dolar ödeme yapıldı.
Naim Süleymanoğlu'nun Başarıları ve Rekorları
Bu olimpiyatlarda Süleymanoğlu 60 kg koparmada sırasıyla 145 kg, 150.5 kg, 152.5 kg, silkmede 175 kg, 188,5 kg, 190 kg, toplamda da 320 kg, 339 kg, 342.5 kg kaldırarak 6 dünya, 9 olimpiyat rekoru kırarak muhteşem bir zafer elde etti.
Türkiye'ye olimpiyatlar tarihinde güreş dışında ilk altın madalya kazandıran sporcu oldu. Silkmede kaldırdığı kendi ağırlığının 3 katı artı 10 kilogram olan 190 kg ile ve bunu başaran dünyadaki tek kişi olarak tarihe adını yazdırdı. Dünya üzerinde bu başarıyı tekrarlayan başka bir halterci halen çıkmamıştır. 1992 Barselona Olimpiyatları'nda rakiplerine karşı ezici bir üstünlük sağladı ve altın madalyayı çok rahat kazandı. Aynı yıl Uluslararası Halter Basın Komisyonu tarafından "Dünyanın En İyi Sporcusu" seçildi. 1996 Atlanta Olimpiyatları'nda 64 kiloda 4 dünya rekoru kırarak 3. kez olimpiyatlarda madalya kazanarak tarihe geçti.
Time Dergisine Kapak Olan İlk Türk Sporcu
1988 Seul Olimpiyatları'nda 6 dünya, 9 olimpiyat rekoru kıran ve "Dünyanın en iyi haltercisi" seçilen Naim Süleymanoğlu, 3 Ekim 1988'de "Everybody Wins" başlığıyla Time dergisine kapak oldu.
O yıl Avrupa Halter Şampiyonası'nın ardından dönemin ABD Başkanı Ronald Reagan tarafından Beyaz Saray'a davet edilen Naim Süleymanoğlu, teklif edilen ABD vatandaşlığını ise reddetmişti.
Naim Süleymanoğlu, 2000 yılında Uluslararası Halter Federasyonunda (IWF) dünyanın en genç asbaşkanı oldu. 2012 Londra Olimpiyat Oyunları kapsamında adı, Londra metrosundaki bir istasyona verildi. 2018 yılında Ankara Büyükşehir Belediyesi tarafından Çankaya'da bir caddeye de "Naim Süleymanoğlu" adı verildi.
Hayatı Film Oldu: "Cep Herkülü: Naim Süleymanoğlu"
Türk spor tarihine damga vuran Naim Süleymanoğlu'nun hayatını anlatan, yönetmenliğini Özer Feyzioğlu'nun yaptığı, senaryosunu Barış Pirhasan'ın Naim Süleymanoğlu'nun kardeşi Muharrem Süleymanoğlu'nun anılarını içeren "Kardeşim Cep Herkülü" kitabından yola çıkarak yazdığı "Cep Herkülü: Naim Süleymanoğlu" adlı film, 22 Kasım 2019'da seyirciyle buluştu.
Naim Süleyanoğlu Ne Zaman Vefat Etti?
Siroza bağlı karaciğer yetmezliğinden dolayı tedavi gören Süleymanoğlu'na 6 Ekim 2017'de ameliyatla karaciğer nakli yapıldı. Nakil sonrası beyin kanamasına bağlı ödem nedeniyle beyin ameliyatına alınan Süleymanoğlu'nun hayati tehlikesinin devam ettiği açıklandı. O günden itibaren yoğun bakım ünitesinde tedavi gören Naim Süleymanoğlu 18 Kasım 2017 tarihinde ölmüş, cenazesi 19 Kasım 2017 pazar günü Fatih Camii'nden kaldırılarak Edirnekapı Şehitliği'nde defnedilmiştir. 4 Temmuz 2018'de, Süleymanoğlu'nun mezarı açıldı ve DNA testi yapılabilmesi için örnek alındı.