Kuranı Kerimde Allah ve Rasuluna savaş açmak olarak nitelendirilen riba veya bililen ismiyle faiz, kısaca alınan malın daha fazlasıyla geri verilmesidir. Ribanın adı selem olur, faiz olur ve ya bugünkü değimiyle kredi olur fark etmez, hepsi aynıdır.
Rasullullah (s.a.s) faizin (yani kredi) 73 bab (çeşit) olduğunu söyleyip, günah olarak en küçüğünün de “kişinin annesiyle zina etmesi” kadar büyük günah olduğunu buyuruyor. Belki de diyebilirsiniz, biz kredi vermiyoruz kredi alıyoruz veya krediye kefil oluyoruz. Rasulullah (s.a.s) bu konu hakkında da: “Faizi yiyene, yedirene, (sözleşmesini) yazana, şahidine lanet etti ve onlar eşittirler” buyurarak bu kapıyı da kapatıyor.
Bu konu da Türkiye’nin durumu herkesçe malumdur. Ama Azerbaycan son yıllarda Türkiyeden daha beter bu bataklığa saplandı. Kredi almayan neredeyse parmakla sayılacak kadar az. Neredeyse faizin girmediği ev kalmadı.
İşin en kötü tarafı da fakirin de, zenginin de hepsi krediye bulaşmasıdır. Fakirler ihtiyacı olduğu için alıyorlarsa da, zenginler daha çok gösteriş, daha çok kazanç için alıyorlar. Netice olarak günah günahtır.
Ev-ev gezip bütün kapılara banka ilanı bırakıyorlar. Kredi almak işini de kolaylaştırmışlar. Her şey bir telefona bağlı, hemen kapına kadar geliyorlar. Kredi garantisi olarak da kaydedecekleri ev veya arabayı değerinden çok-çok ucuz fiyata belgeliyorlar. Tabi paraya ihtiyacı olan kişi de bunu kabul ediyor. Zaten bunu bildikleri için krediyi yüksek faizle veriyorlar. Yani sen krediyi ödesen de ödemesen de neticede onlar kazanıyor, sen kaybediyorsun.
Kime dokunuyorsan kredi borcu var. Kredinin vadesi geldi mi mecburen evini, arabasını, malını kurtarmak için yemiyorlar, içmiyorlar meşru veya gayri meşru her yola başvuruyorlar. Ne için? Elbette bankaya para yetiştirebilmek için. Bildiğimiz kölelik resmen.
Bugün Azerbaycan’da işlenen hırsızlık ve cinayetlerin bir kısmı, kredi borcunu kapatmak için yapılıyor. Yalanda değil hani. Azerbaycan’daki çevremin çoğu bu bataklığa batmış. Paranın sıcak yüzünü gören herkes, krediye koşuyor. İnsanları parayla aldatıyorlar. Bir kredinin vadesi bitmeden diğerini alıyorlar. Kredisiz neredeyse bir iş görülmez oldu. Bir de banka olmayan kredi teşkilatları var. O da ayrı bir bela tabi.
Kısacası benliğine, şahsiyetine, hakkına, hukukuna, şerefine azıcık saygısı olan kimse sebebi her ne olur olsun, adı ne olur olsun faize yaklaşmaz. Allah bütün inananları bu büyük beladan korusun. Amin