Geçtiğimiz hafta kaleme aldığım yazımda “Binalara kimlik kartı verelim” önerisinde bulunmuştum.
Hatta Konya belediyelerinin bu konuda öncülük yaparak, Konya’daki tüm yapıları tek tek yapısal özellikleriyle, hatta fotoğraflarıyla birlikte kayıt altına alıp detaylı bir “Kent Bina Envanteri” oluşturmaları gerektiğini ifade etmiş; binaların yüksekliğinin, büyüklüğünün, lokasyonunun bu envantere kaydedilip bir arşiv oluşturulabileceğini söylemiştim.
Bu envanter sonucunda da binanın Kimlik numarası, kullanılan betonun kalitesi, bina yüksekliği, kolon sayısı, zemin özellikleri, yalıtım özellikleri, doğum yani yapım tarihi, binayı yapan müteahhidin ismi, projeyi çizen, ruhsatı veren, ruhsat veriliş tarihi vb. bilgiler bu kimlik kartına eklenebilir demiştim.
Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum’un açıklamalarına göre nihayet bu konuda somut bir adım atılıyor.
Bakan Kurum’un verdiği bilgiye göre; bina kimlik belgeleri, 2021'de tüm binalarda uygulamaya geçecek. Bütün verilerle belediyelerle paylaşılacak. Bu verileri de vatandaş net bir şekilde görebilecek.
Böylelikle aldığımız ya da kiraladığımız konutun birçok özelliğini önceden görüp, ona göre karar vereceğiz.
Manzaraya ya da evin cephesine değil, sağlamlığına göre fiyat belirlenecek de diyebiliriz aslında.
Önceki yazımda da demiştim; bugüne kadar bir şekilde böyle gelmiş böyle gidiyor, fakat bundan sonra böyle gitmemeli. Özellikle bundan sonraki süreçte yapılacak olan tüm binalarla ilgili kesin ve örnek uygulamalar üretmemiz gerekiyor.
Bakan Kurum’un bu konuda bu kadar hızlı aksiyon alacağını açıkçası tahmin etmemiştim. Bu işin üstesinden geleceğini biliyordum ama ülkemizdeki bürokratik alışkanlıkların kolay kolay hızlı bir değişim yaşayacağını düşünmüyordum. Uygulamanın hızla hayata geçmesi gerekiyordu ve öyle de olacak gibi.
Buradan yola çıkarak tapu dairelerinde, çevre şehircilik il müdürlüklerinde ve belediyelerimizin emlak-istimlak müdürlüklerinde de hızlı bir reform içerisine girmemiz güzel olur. Sistemi oturup baştan yazmak daha hayırlı gibi.
Hatta aşağıda da bahsedeceğim yenilikleri uygulamaya almak gerektiğini düşünüyorum.
BİNALARA KARNE DE VERELİM
Hazır bu işe başlamışken binalarla ilgili olarak radikal bir uygulamayı daha hayata sokmak pek çok açıdan yararlı olacaktır. Özellikle binaların fiyat değerlendirmesi ve sağlamlık konusunda ortaya çıkan afaki farklılıkları bir standarda oturtmak için “Bina Kimlik Belgesi” yanında bir de “Bina Karnesi” oluştursak ne güzel olur.
Binalarda; insan yaşamını tehdit eden, binayı güvensiz ve kullanışsız kılan, maddi ve manevi zarar veren başlıca etmenler göz önüne alınıp bir karne hazırlanmalı ve binalar not değerlendirmesine tabi tutulmalı.
Mesela bir binanın; depreme dayanıklılığı, sel, fırtına, heyelan, çığ, obruk, orman yangını gibi doğal afetlerle yüzleşme ihtimali ve bunlara karşı direnci de göz önünde tutulmalı, her bir başlık altında sicil oluşturulmalı. Tek tek not verilmeli.
Daha sonra, binanın cephesi, güneş alma özelliği, ısı ve ses yalıtımı, ulaşımı, asansörü, penceresi, kombisi, iç döşemeleri, sosyal aktivite alanlarına yakınlığı, acil durum çıkışı, hırsızlığa karşı güvenliği, otoparkı, sığınağı da göz önüne alınmalı. Bu listeye göre her özellik tek tek notlanmalı.
Buradaki notlardan bir “Karne Sistemi” oluşturulmalı.
“Kimlik” ve “Karne” bilgileri “Bina Envanteri Sistemine” kaydedilmeli. Böylelikle bir mülkü alacak ya da kiralayacak kişiler, Bakan Kurum’un da bahsettiği veri tabanına eriştiklerinde tek tek inceleyebilmeliler.
Aslında binalarda fiyat değerlendirmesi de bu notlar baz alınarak yapılmalı. Aynı bölgede, aynı cephede, aynı özellikteki evler arasında bazen fiyat uçurumu oluyor.
Bu durum da şuanda tıpkı ikinci el araç piyasasında yaşadığımız gibi saçma sapan suni fiyat şişirmelerine sebep oluyor. Bence sadece binalarda ve otomobil piyasasında atılacak bu adımlar, enflasyonda da büyük bir düşüş oluşturur.
Bu sistematikliği en azından yapılaşma sürecinde sağlayabilsek ne güzel olur. Hiç olmazsa abartılı fiyatları da aşağıya çekerek, emsal fiyat sistemi oluştururuz.
Bu tarz uygulamaları bazı ülkeler uyguluyor ve başarılı sonuçlar alıyor. Ama ne yazık ki bizim insanımız standart dışı hareket etmeyi çok seviyor.