Okullar ara tatilde. Öğrenciler ara tatilde. Öğretmenler ara tatilde. Hizmet sektörü geniş zamanlı ara tatilde. Evden çalışanlara ara tatil yok. Sağlık çalışanlarına da ara tatil yok…
Dünya ara tatilde. Sadece teknoloji şirketleri sıkı çalışıyor. Finans sektörü de son hız çalışıyor.
Uluslararası yardım kuruluşu Oxfam'ın raporunda, Dünya Ekonomik Forumu bu yıl sanal ortamda yapılacak Davos diyaloğu toplantıları öncesi yayımlanan çalışması "Eşitsizlik Virüsü" başlığını taşıyor.
Aynı araştırmaya göre, dünyada en zengin 10 kişinin toplam serveti, salgın sırasında 540 milyar$ arttı.
Raporda hükümetlerin ekonomiye salgın döneminde sağladığı benzeri görülmemiş destek sayesinde hisse senetleri aşırı yükselir, milyarderlerin servetleri korkunç bir şekilde artarken, reel ekonomilerin yüzyılın en derin gerilemesi ile yüz yüze olduğu kaydediliyor.
Dünyanın en yoksul bazı ülkelerinin salgının etkilerini atlatmasının 10 yıldan uzun süreceği belirtiliyor.
Gelişmiş ülkeler için ise salgının atlatılması 9 ay olarak öngörülüyor.
Ülke büyüklük kriterlerine yenisi eklendi. Ülke 9 ay ile 10 yıl arasındaki ölçeğin hangi evresinde atlatabilirse o büyüklükte olacak.
***Davos kararları bizi bağlamaz diyemeyiz.
Davos online toplantıları kapsamında yayımladığı baş ekonomist 2021 görünümü başlıklı çalışmada dünya ekonomisini şekillendirecek ana eğilimlerin eşitsizlik ve dijitalleşme olacağı öngörüldü.
Çok sayıda ekonomistin görüşü alınarak hazırlanan çalışmaya göre, eşitsizliğin hızlanması, teknoloji platformlarının pazar hâkimiyetindeki hızlı artış ve uzaktan çalışmanın yaygınlaşması, COVID-19 krizinin mirası olarak uzun bir süre devam edebilecek.
Salgınla mücadele ve aşılama çalışmaları ile birlikte, para, maliye ve rekabet politikaları bu yeni eğilimlere verilecek yanıtlara odaklanacak. Bu süreçte kamunun ekonomideki rolü güçlenecek.
Özellikle COVID-19 aşısı üretimi ve dağıtımı gibi konularda çözüm dünya çapında iş birliği ve koordinasyonla sağlanabilecek.
Bu sebeple, tedarik zincirleri ve küreselleşmeden geri dönüş uzun bir süre devam etmeyecek.
***Rekorlar kırıldı, yeni yıl sakin olsun.
Salgınla geçen 2020 ekonomik açıdan en zor yıl oldu. İkinci çeyrekte çift haneli bir daralma bile yaşadık. Sonra bastık krediyi ekonomiye, vitesi yükselttik.
2020 %35.5 ile yurtiçinde verilen kredilerde en yüksek artışın gerçekleştirildiği bir yıldı. Kredi stoku 2 trilyon 482 milyar liradan 3 trilyon 360 milyar liraya kadar yükseldi.
Dünya ekonomisi gibi Türkiye ekonomisi de yıllık %5 daralma beklenirken, kredi patlamasıyla %1.5 civarında büyümeye ulaştığımızı var sayılıyor.
Geçen yıl borç ödemelerinde rekor kırdık ama bunun nasıl olduğunu da gördük. Nihai yük krediler yoluyla gelip bankalarda toplandı. Oyun oynanırken kural değiştirildiğinden dolayı oradaki gerçek durumu şimdilik göremiyoruz.
***Baskı ile indirim, ceza ile düzenleme.
Ekonomik baskı, bir toplum ya da ülke istenmeyen ekonomik zamanlarla karşı karşıya kaldığında ortaya çıkar. Örneğin, ekonomik durgunluk sırasında, işsizlik oranları normalden yüksek olduğunda veya bir miktar maliyet artışının ardından ortaya çıkabilir. Toplumlar, ekonomik baskıya, tüketicilerin maliyetleri düşürmesi, daha az alışveriş yapması veya finansal kurumlardan daha az para ödünç alması gibi farklı şekillerde yanıt verir. Bir ekonomik baskı dönemini sıklıkla ekonomik reform izler.
Ekonomik olarak fahiş fiyat uygulaması yapanlara kesilen cezalar, kısmen etkili olmakla birlikte kesin sonuç değildir.
Farklı kişiler adına kurulan şirketler üzerinden işlerine devam etmektedirler.
***Sonuç olarak;
Sektörlerin önemli bölümü değişen ölçülerde olumsuz etkilenirken bazı sektörler ise olumlu olarak ayrışmış durumdalar. Kriz turizm, ulaşım, restoran ve eğlence sektörü, otomotiv, enerji ve genel olarak gıda dışında kalan üretim sektörlerini olumsuz etkiledi.
Bazı sektörlerin 2019 yılı kapasitelerine erişimin ancak 3-4 yıl gibi uzun bir zaman alabileceği de tahmin edilmekte. Öte yandan e-ticaret, online alışveriş ve kurye hizmetleri, bilgi ve iletişim teknolojileri, kişisel bakım ve sağlık, gıda ve perakende zincirleri, tarım, tıbbi malzeme ve hizmetler ile ilgili sektörler ise krizden olumlu olarak etkilenmiş durumdalar.
Ara tatil bittiği zaman insanlık için çok hızlı bir ticaret ve teknoloji karşısında bireysel olarak önde olmak için her gün bir önceki güne bir şeyler daha katmalıyız.
En zengin olanlardan SpaceX ve Amazon şirketleri arasında uydu gerilimi var her ikisi de yaklaşık 190 milyar$ civarı servetlerine rağmen 540km-590km aralığındaki bedava internet için projelerini yarıştırıyor.
Çözümün parçası olmayanlar, problemlerin bir parçası olur.