ANAYASANIN İLK 3 MADDESİ DEĞİŞTİRİLEBİLİR Mİ?

Murat Can

Hemen başında bir bilgi vereyim. Anayasa Uzlaşma Komisyonu taslak üzerinde ki çalışmalarını bitirmek üzere. Geriye devletin temel ilkeleri ve üzerinde uzlaşılamaya bir takım maddeler kaldı. Yani yakın bir zamanda yeni anayasa taslağı hazır olacak.

Anayasanın değiştirilemez maddeleri değiştirilebilir mi?

Şimdi yazıya konu olan, devletin değişmez ilkeleri ve değiştirilmesi teklif dahi edilemeyen maddeler ne olacak? Ak Parti bunları da mı değiştirmek istiyor?

Öncelikle şahsi fikrim: ileri demokrasilerde değiştirilemez madde diye bir şey olması anlamsız.

Anayasa çağın, dönemin ve gelişmelerin ışığında sürekli güncellenmesi gereken bir metin. Öyleyse değiştirilemez madde demek, gelişmeye ve yeniliğe kapalı bir dayatma demek.

Bilgi biriken bir şey. Son 80 yılda dünyanın geldiği noktayı düşünün. Öyleyse dünün imkanlarıyla bugünün yaşamını dizayn etmek çok akıllıca gelmiyor bana.

Mesela bakın, diyelim Ankara yaşanamaz bir şehir oldu. Çok şişti. Başkentin yerini değiştirmek zaruri oldu. Ne yani gelişmeler ışığında başkentin yerini değiştirmek olanaksız mı?  Böyle akıl dışı bir şey olabilir mi?

İnsan değişir, zaman değişir, koşullarda değişir. Bu maddeler değiştirilemez diye katı bir tutum doğru bir yaklaşım değil.

Bakınız geçen hafta basına bir haber düştü.

-          Ak Parti Anayasanın değişmez hükümlerinin değiştirilemeyeceğini söyleyen 4. Maddeyi kaldırmak istiyor.

Öncelikle araştırdım. Anayasa Uzlaşma Komisyonuna sordum. “Böyle bir teklif gelmedi” dediler.

Merak ettim. Sadece düşünce aşamasındaymış.

“Peki, neden?” diye sordum.

İzah ettiler. Buyurun nedeni:

-          Devletin temel ilkelerine evet, ama bunların değiştirilemez olmasına ilke olarak hayır. Gelecek nesillerin iradesini ipotek altına aldığı için Ak Parti ilke olarak değiştirilemez maddesine karşı çıkıyor.

Aslında fiili durumda Anayasanın 4. Maddesi şöyle diyor.

Madde 4: anayasanın 1 nci maddesindeki devletin şeklinin cumhuriyet olduğu hakkındaki hüküm ile, 2 nci maddesindeki cumhuriyetin nitelikleri ve 3 ncü maddesi hükümleri değiştirilemez ve değiştirilmesi teklif edilemez.

İyide 4. Maddenin değiştirilemeyeceğine dair bir hüküm yok. Kalkar 4. Maddeyi değiştirirsiniz, sonra eğer gerekiyorsa ilk üç madde ile ilgili gerekli düzenlemeyi yaparsınız.

Bunu neden söylüyorum?

Anayasaya bu madde değiştirilemez diye bir madde koymak saçma. Yani bunu imkansız kılmanın bir yolu yok. Bir şekilde istenilen değişiklik yapılabilir.

O zaman devletçi direnç noktalarının bu konuda direnmesinin de, anayasamızda 4. Maddenin olmasının da bir anlamı yok.

Bu madde üzerinde fırtına kopartmaya gerekte yok. Sonuç olarak bu maddeye ihtiyaçta yok.

GALATASARAY TURU GEÇEBİLİR?

Peşin peşim söylüyorum. Bu kura çekimlerinin şansa bırakıldığını düşünmüyorum. Eşleşmelere bakınca hiç sürpriz yok. Koca UEFA’nın bunu şansa bırakması bana hayal mahsulü geliyor.

Neyse olan oldu. Galatasaray’a Real Madrid çıktı. Peki, ne olur?

Galatasaray turu geçer mi?

Galatasaray; Higuaín, Ronaldo, Di María, Mesut Özil, Kaká, Essien, Rodríguez, Modric, Xabi Alonso, Marcelo, Sergio Ramos ve Benzema’yı iyi tutarsa turu geçme şansı olabilir.