Çocuk yetiştirmek zor zanaattır. Çocuğun dünyasına girebilmek, onunla çocuk olmak, hatta onunla çocukluğunu yeniden yaşayabilmek… Tabi bu söylediklerim değişen dünyanın yeni fikirleri, yeni araştırmaları. Eskiler pek bilmezdi böyle şeyleri. Biz de o kuşağın son çocuklarıyız galiba.
“Şimdiki çocuklar da çok akıllı canım” derler dedelerimiz, ninelerimiz değil mi? Acaba şimdiki çocuklar neden bu kadar akıllı? Eski usul yetiştirilen çocukların son kuşağı olarak bizler çok iyi biliriz ki; uslu çocuk olmak her zaman her yerde susup oturmak, fazla sorgulamamak ve hakkına razı olmaktır. Çünkü eskilere göre uslu çocuk eşittir akıllı çocuk demektir. Ama unuttukları bir nokta vardır, sürekli bastırılan, kendini göstermesine izin verilmeyen çocuklar hep susmayı öğrenirler, kendi zekâlarını, becerilerini gösteremezler. Ebeveynler bunları gerçekleştirirken çocukta oluşan korkunun farkında değillerdir. Korku ve şiddet çocuk ruhunu derinden yaralayan iki kavramdır. Korkuyla yetişen bir çocuk kendini ifade edemez, düşüncelerini özgürce dile getiremez. Korku, çocukta belki de ömür boyu silinmeyecek yaralar açar. İşte eskilerin fark edemediği ayrıntı budur. Çocuktur unutur diye düşünürler ancak çocuk unutmaz, sadece unutmuş gibi görünür ve siner. Şimdiki çocukların konuşmalarına, düşüncelerini özgürce ifade etmesine izin veriliyor, bu yüzden “şimdiki çocuklar çok akıllı”
Çocuk yetiştirme serüveni çocuk daha anne karnındayken başlar. Çocuk sahibi olmak, aileye yeni bir üyenin katılması çok heyecan vericidir. Bu durum aynı zamanda anne babaya büyük bir sorumluluk yükler, çocuk yetiştirme sorumluluğu. Çocuğu, çalışkan, çevresine duyarlı, ailesine saygılı, dininin gereklerini yerine getiren, sorumluluklarını bilen, doğruyu yanlışı ayırt edebilen bir birey olarak yetiştirmek zordur. Bunu başarabilmek ancak anne baba olmayı, çocuk yetiştirmeyi ciddi bir iş olarak görmekle mümkündür. Çocuğu bu bilinçle yetiştirmek istiyorsak işe çok küçük yaşlarda başlamalıyız. 3-6 yaş aralığı çocuğa temel değerleri vermede en önemli yaş aralığıdır. Eğer bu dönem boş geçirilirse ileriki yaşlarda çok geç kalınmış demektir. Ne de olsa “Ağaç yaş iken eğilir”
Çocuk 3 yaşına kadar sadece ailesine bağlıdır, özellikle de anneye. 3 yaşına kadar sadece yeme, içme, uyuma, sevgi, bağlılık gibi kavramları öğrenir. Yani hayatını nasıl devam ettireceğini öğrenir. Bu yaştan sonra sosyalleşmeye başlar, bu arada yaşıtlarından bir şeyler öğrenir, kendi öğrendiklerini de yaşıtlarının yanında göstermeye başlar. Siz çocuğa birine vurmanın kötü ve yanlış bir davranış olduğunu öğrettiyseniz arkadaşı ona vurduğunda, karşılık vermek yerine onu uyaracaktır. Tabi bunları öğretirken çocuğa örnek olmak da çok önemlidir. Bir hata yaptığında bunun yanlış olduğunu anlatmak yerine eline vurarak çocuğu terbiye etmeye çalışıp, sonra da kalkıp “vurmak yok” derseniz büyük bir çelişkiye düşmüş olursunuz. Yani kısacası çocuk eğitiminde sözlerimizden çok davranışlarımız etkilidir.
Çocuk yetiştirmek, elinizdeki hamura en güzel, en doğru şekli verebilmektir. Bu da sürekli bu konuda okumak, araştırmak ve kendini geliştirmekle mümkündür. Ana baba olmak ciddi bir iştir, ömür boyu süren bir iş…