Alibaba ve Online Ticaret

Ömer İnal

New York Borsası’nda rekor bir değerle halka açılmasıyla gündeme gelen Alibaba, tamamen bir başarı öyküsü...1999 yılında Çin’de E-ticaret şirketi olarak kurulan firmanın yıllık cirosu günümüzde 300 milyar dolar civarlarında..Çalışma mantığı çok basit, Çinli firmaların ürünlerini dünya pazarlarına sunulmasına aracılık ediyor.. Şirket yapılan her alışverişte para transferlerini yönetiyor ve hem alıcının hem de satıcının sorun yaşamadan işlemi gerçekleştirmesini sağlıyor.

Alibaba’yı bu kadar değerli kılan ise Çin’de internet üzerinden yapılan alışverişlerin yüzde 80′ini yönetiyor olması. Şirketin siteleri üzerinden yaratılan iş hacmi, ABD’nin ünlü e-ticaret siteleri Amazon ve eBay’in yarattığı iş hacminin toplamından daha fazla.

Bir ürün araştırması sırasında arama motorunda keşfetmiştim ben Alibaba’yı 2005-2006 yıllarında, isminden Türk menşeli zannetmiştim, lakin şirketin Çin orjinli olduğunu öğrenince Alibaba isminin nerden geldiğini merak ettim ve bu ismin hikayesini aramaya başladım..  Alibaba’nın, kurucusu Jack Ma’ şirketin adını seçerken ise dünyanın her tarafında bilinen ‘Ali Baba ve Kırk Haramiler’ isimli hikâyeden ilham almış. Kendisi Alibaba isminin serüvenini şu şekilde anlatıyor:

 “Bir gün San Francisco’da bir kafede otururken alibaba’nın çok güzel bir isim olabileceğini düşünüyordum. Bir garson geldi, ona ‘Alibaba’yı biliyor musun?’ dedim. ‘Evet’ dedi. Alibaba hakkında ne bildiğini sordum, ‘Açıl susam açıl (open sesame).’ dedi. İşte o an ‘Evet! İsmi bu olmalı dedim!’’

AliExpress.com, Alibaba Holding’in iştiraklerinden…Çin’de üretilen elektronikten hırdavata giyimden hediyelik eşyaya kadar birçok alanda güvenli Online alış-veriş yapma imkânı tanıyor bu site… Aliexpress’te escrow adında, gittigidiyor.com’daki ile çalışma şekli aynı,  alıcıyı koruma sistemi mevcut. Siz ürünü satın alıyorsunuz, paranız sistemin havuzuna yükleniyor, satıcı ürünü kargolayıp, size bir kargo numarası veriyor. Kargonuz elinize ulaştığında ürünü onaylarsanız paranız satıcıya teslim ediliyor..

 Bu sitedeki bazı ürünlerin makul fiyatlarından dolayı, ülkemizde de bu sitenin müdavim kitlesi oluşmuş… Sosyal medya ve forumlardan gözlemlediğim kadarıyla en çok elektronik ürünlere rağbet gösteriliyor. Tek çekindikleri konu ise gümrükte problem yaşamak… Lakin bu sorunları ‘’pratik’’ bir şekilde aşma tekniği geliştirmişler, bu tekniğe göre, ilgilendikleri ürünün satıcısıyla irtibata geçip, sipariş edilen paketin üzerine ‘’gift’’(hediye) yazılmasını sağlamak.. Bu teknik Çinli satıcılar tarafından da artık o kadar benimsenmiş ki, artık söylenmeden bile Türkiye’ye giden paketlere ‘’gift’’ notu ekliyorlar.. ikinci bir teknik ise ürünün fiyatını daha düşük göstermek.. Yurt dışı gümrüksüz kargo sınırının 75 Euro – 100 dolar olmasından dolayı, bu sınıra yakın ürünlerin fiyatını daha düşük (10-15 dolar) yazılmasını sağlıyorlar sipariş edilen paketlerin üzerine.. Belirtilen sınırın üzerinde olan ürünlerden, AB ülkelerinden geliyorsa %18 diğer ülkelerden ise %20  gümrük vergisi alınıyor..

Bazı ürünlerdeki fiyat avantajı nedeniyle, özellikle son dönemde çok rağbet gören Çinli e-ticaret sitelerinden popüler olanlardan diğer ikisi dhgate.com ve deal extreme (dx.com).. Bu sitelerde, ‘’bizdeki ne alırsan 1 tl’’ye benzer şekilde ne alırsan 1dolar, 2 dolar fiyatlı ürünler mevcut ve ücretsiz nakliye (free shipping) imkânı dahi sunuyorlar… Ürünlerin Türkiye’ye gelme süresi 10-20 günü buluyor…

Günümüz yaşam tarzı, teknolojiyle hızla şekillenirken, hayatı kolaylaştıran online alış-veriş sistemleri, insanların vazgeçilmezleri arasına girerek insanların yaşam biçimlerini değiştiriyor.. Bu değişimleri çok dahi iyi okumalı ve buna göre global ölçekli online ticaret sistemlerine gereken yatırımı bir an önce yapmalıyız… Sağlıcakla kalın…