Adenomyozis, normalde rahmi kaplayan endometrial doku rahmin dış kas duvarlarına doğru hareket ettiğinde meydana gelen uterusun kalınlaşmasıdır. Adenomyozis, kadınların menstrüel ve üreme özellikleri ile önemli ölçüde ilişkili yaygın bir patolojik bulgudur. Daha genç üreme yıllarında fark edilmesine rağmen, genellikle 35 yaşın üzerindeki kadınlarda ortaya çıkar. Ağrınız şiddetliyse ve başka hiçbir tedavi işe yaramadıysa, doktorunuz rahminizi almak için ameliyat önerebilir. Adenomyozisi kontrol etmek için yumurtalıklarınızı çıkarmak gerekli değildir. Uterusun iç yüzeyindeki endometriyal dokunun uterusun kas duvarına doğru büyümesine neden olan jinekolojik bir durumdur. Rahmi büyütür ve çok ağır âdet kanamasına neden olabilir. Bu nedenle de olunur ve bu büyüme giderilerek kişinin ağrılarına ve hastalığına tedavi uygulanmış olur. Uygun koşullarda ve alanında uzman doktorlar tarafından yapılır. Sürecin ilerlemesi ve ameliyat kararı için önceden doktora gidilip teşhis konulması gereklidir. Adenomyoziste yaşamı kesintiye uğratan semptomlar yaşayan birçok kadın, hormonal tedaviler ve ağrı kesicilerle rahatlama bulmaktadır. Histerektomi, uzun süreli semptomlarda rahatlama sağlayan kalıcı bir çözümdür. Menopozdan sonra semptomlar kaybolmalıdır.
Adenomyozis Ameliyatı Türleri Nelerdir?
Fokal adenomyozis rezeksiyonu laparotomi veya laparoskopik cerrahi kullanılarak yapılırken, yaygın adenomyozis laparotomi kullanımı ile sınırlıdır. Fokal adenomyozis tedavisinde laparoskopik prosedür kullanılabilir, ancak bazı lezyonların çıkarılmaması riski vardır. İçeride kalma olasılığı olan bu lezyonlar ileride tekrar büyüme riski ile karşı karşıyadır. Şiddetli adenomyozis formları için önerilen tedavi histerektomidir (hastanın rahminin alınması), ancak rahmini korumak isteyen hasta için 'adenomyomektomi' (anormal dokuların çıkarılması) olarak adlandırılan yeni bir konservatif cerrahi gerçekleştirilebilir. Adenomyozis ameliyatı türleri, hastanın oluşan lezyon ve varsa diğer olgularının belirlenmesi ile gelişir. Kişiler uzman bir doktor tarafından konan teşhis neticesinde ameliyat türüne karar verilir. Burada ameliyat türünün kişinin fizyolojik bünyesi için de önemli bir seçimdir.
Adenomyozis Ameliyatı Nasıl Gerçekleştirilir?
Adenomyozis tedavisi hormonal kontraseptifleri, ilaçları ve ameliyatı içerir. Hafif semptomları olan bazı kadınlar, menopoza girene kadar adenomyozisi ameliyatsız bir şekilde yönetmeyi seçerler. Şiddetli semptomları olan kadınların histerektomiye ihtiyacı vardır. Ağrınız şiddetliyse ve başka hiçbir tedavi işe yaramadıysa, doktorunuz rahminizi almak için ameliyat önerebilir. Adenomyozisi kontrol etmek için yumurtalıklarınızı çıkarmak gerekli değildir. Adenomyozis ameliyatı nasıl geçer diye merak eden kadınlar için pek çok bilgi ve prosedür uzman doktorlar tarafından verilmektedir. Profesyonel bir kuruluşta gerçekleştirilecek bu ameliyat son derece acısız ve hissedilmeden gerçekleşir. Kişiler uyutulduktan sonra ameliyata alınır ve lezyonlar operasyon sırasında temizlenir. Ameliyat bittikten sonra kişiler uyandırılır ve kısa bir süre içerisinde normal yaşamlarına dönebilirler. Adenomyozis doğal olarak tedavi edilemez. Adenomyozisin kesin tedavisi histerektomidir.
Adenomyozis Ameliyatının Riskleri Nelerdir?
Elbette her ameliyatta olduğu gibi adenomyozis operasyonlarında da bazı riskler vardır. Bu riskler kişilerin sahip olduğu farklı hastalıkları varsa değişiklik gösterebilir. Adet dönemlerinde çok kanaması olan kadınlar anemi riski altındadır . Kan kaybı vücutta çok az kırmızı kan hücresine neden olduğunda anemi gelişir, bu nedenle dokular yeterli oksijen almaz. Bu nedenle de baş dönmesi, tükenmişlik, bayılma gibi durumlar ameliyat sonrası görülebilir. Adenomyozis ameliyatının riskleri arasında anemi gibi farklı riskler de bulunur. Ameliyat sırasında temizlenemeyen kitleler ileride tekrardan büyüme gösterip klişelerin ağrı çekmesini tetikleyebilir. Bunun dışında kişilerde farklı hastalık varsa muhakkak önceden uzman doktorlarına bilgi vermelidirler. Ayrıca önemli ilaçlardan bazıları da ameliyat sonrası bir müddet bıraktırılabilir. Bu da farklı riskleri doğurabilir. Bununla birlikte, adenomyozis için tek tam tedavi histerektomidir. Genellikle bir kapsülle çevrili olan miyomların aksine, anormal ve normal rahim dokusu arasında net bir sınır yoktur. Bu nedenle, durum genellikle ablasyon veya emboli sonrasında bile tekrarlayabilir.
Adenomyozis Ameliyatı Sonrası Yaşanan Semptomlar Nelerdir?
Adenomyozis ağır âdet kanaması ve kramp gibi ana semptomları menopoz başladığında kaybolur. Bununla birlikte, menopoz sonrası kadınlarda hala genişlemiş veya hacimli bir uterus olabilir. Adet dönemlerinizde sıklıkla uzun süreli, ağır kanamanız varsa, yorgunluğa ve diğer sağlık sorunlarına neden olan kronik anemi geliştirebilirsiniz. Zararlı olmasa da adenomyozise bağlı ağrı ve aşırı kanama yaşam tarzınızı bozabilir. Adenomyozis ameliyatı sonrası yaşanan semptomlar bir süre daha takip edilerek tedavinin ilerleyen süreçleri kontrol altında tutulmalıdır. Yaşanan semptomlara baş dönmesi, halsizlik ve sürekli uyku halinde olmak da eklenebilir.
Adenomyozis Ameliyatı Sonrası Tedavi ve Bakım Nasıl Olmalıdır?
Adenomyozis ameliyatı sonrası tedavi ve bakım için doktorun önerdiği ilaçları düzenli olarak kullanmalı ve belirlenen günlerde doktor kontrolleri aksatılmamalıdır. Ameliyat sonrası devam eden ilaç ve hormonal tedavi sırasında kadınların egzersiz yapması da gereklidir. Bu sayede ödem birikiminin önüne geçilir ve kişiler körelmeden daha aktif bir egzersiz sayesinde normal yaşamlarına kısa sürede dönebilirler. Adenomyozis ameliyatı sonrası yara bakımı, sağlıklı beslenme de önem verilmesi konular arasındadır. Ilık bir duş hem yaranın kurumasını önler hem de kasların gevşeyerek ağrıyı azaltması sağlanabilir. Beslenme konusu da önemlidir ve vitamin ağırlıklı meyveler son derece faydalı olacaktır.
Adenomyozis Ameliyatı Sonrası Gebelik Şansı Nasıldır?
Adenomyozisin gebelik veya doğurganlık üzerindeki etkisine ilişkin araştırmalar devam etmektedir. Erken araştırmalar, bir kadının, özellikle tüp bebek tedavisi gören kadınların hamile kalma yeteneğini etkileyebileceğini düşündürmektedir. Yakın zamana kadar, adenomyozis doğurganlığı bozmakla değil multiparite ile ilişkilendiriliyordu. Kadınlar ilk gebeliklerini 30'lu yaşların sonlarına veya 40'lı yaşların başlarına kadar erteledikleri için şu anda infertil hastalarda adenomyozis tanısı giderek daha sık konuyor. Adenomyozis ve infertilite arasında bir ilişki tam olarak kurulmamış olsa da mevcut bilgilere dayanarak, son araştırmalar adenomyozisin kadın doğurganlığı üzerinde olumsuz bir etkisi olduğunu öne sürmüştür. Yine de adenomyozis ameliyatı sonrası gebelik şansı vardır ve iyi bir tedavi uygulanarak bu şans arttırılabilir.
Adenomyozis Ameliyatına Alternatif Olarak Kullanılan Diğer Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Adenomyozis için genellikle ilk adım olarak hormon tedavisi kullanılır. Adenomyozis semptomlarını yönetmek için birinci basamak tedavi genellikle hormonal kontraseptiflerdir. Bunlara doğum kontrol hapları veya progesteron salgılayan rahim içi cihazlar (RİA) dahildir. Kadınların kontraseptiflerin adet dönemlerinde ağır kanamayı ve krampları azaltmaya yardımcı olup olmayacağını gerçekten görmek için üç ila altı ay boyunca doğum kontrolünde olmaları veya altı aydan bir yıla kadar RİA'ya sahip olmaları gereklidir. Adenomyozis ameliyatına alternatif alarak kullanılan diğer tedavi yöntemleri arasında kullanılan Traneksamik asit, adet dönemindeki ağır kanamayı azaltmaya yardımcı olan hormonal olmayan bir ilaçtır. Adet dönemindeyken aldığınız bir haptır. Bu tedavi, hormonal tedavi alamayan veya almamayı seçen kadınlara yardımcı olabilir. Farklı tedavi yöntemlerinden birisini tercih etmek için hastaların uzmanlar tarafından kontrol edilmesi ve en uygun olan tedavi yönteminin belirlenmesi gerekiyor. Kişilerin diğer sağlık problemleri ile beraber adenomyozis boyutu da bu tedavilerden birinin seçilmesinde etkilidir. Genel olarak ağrı fazlaysa ameliyat seçeneği uygulanır. Histerektomi olarak adlandırılan bu ameliyat hastanın tercihine ve cerrahın önerisine bağlı olarak sadece rahim veya rahim ve rahim ağzını alabilir. Yumurtalıklar ve fallop tüpleri yerinde kalabilir.
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Doç. Dr. Alper Karalök
Dr. Alper Karalök, uzmanlık alanı olarak kadın hastalıkları ve doğum konularında hizmet veren bir doktordur. Dr. Karalök, adenomyozis ameliyatları konusunda da tecrübesi bulunmaktadır. Adenomyozis, uterus içinde normal olarak bulunmayan endometrium hücrelerinin yayılımı ile ilgili bir rahatsızlıktır. Bu rahatsızlık, kadınlarda adet düzensizliği, ağrı ve gebelikte problemler gibi belirtilerle kendini gösterebilir. Dr. Alper Karalök, adenomyozis ameliyatlarını titizlikle ve dikkatle gerçekleştirir, bu sayede hastalarının iyileşme süreçlerini hızlandırmayı amaçlar. Ayrıca, hastalarına tüm sorularını yanıtlamaya ve tedavi sürecini anlamalarına yardımcı olmaya çalışır.