KDV iade talepleri olan mükelleflerin ilgili vergi dairelerine Yeminli Mali Müşavirleri vasıtasıyla veya Teminat aracılığıyla talep etmiş oldukları KDV iadeleri nakden yapılmadığı görülmektedir.
KDV iadelerindeki bu aksama kesinlikle ilgili vergi dairelerinden kaynaklanmamaktadır.
Yeminli Mali Müşavirler mükelleflere ait KDV İade raporlarını iade türü ayırt etmeksizin vergi dairelerine tevdi edebiliyorlar ve vergi dairelerinde gerek fiziki gerekse elektronik ortamdan iade başvuruları ve takip işlemleri yapılabilmektedir. Yani mükelleflerin KDV iadeleri vergi dairelerinde Memur, Şef, Müdür Yardımcısı, Müdür ve Muhasebe aşamalarından rutin olarak kontrolleri yapılmakta ve en ufak bir bekletme ve tehir yapılmadığı görülmektedir.
KDV iadelerinde aksama tamda bu ilgili vergi dairelerinin muhasebe servislerinden Muhasebe Müdürlüğüne aktarılmasından sonra yaşanmaktadır.
Söz konusu KDV iade süreçlerinde yaşanan gecikmeler Yeminli Mali Müşavirlerden veya ilgili vergi dairelerinden kesinlikle kaynaklanmadığı aşikârdır. Çünkü KDV iadeleri süreç olarak Muhasebe Müdürlüğü tarafından transfer işlemlerinde ortaya çıkmakta ve Ankara merkezden kaynaklandığı ve öngörülemeyen bir süre için transfer yetki kısıtlamasından iade süreci burada bekletilmekte olduğu mükelleflere veya Yeminli Mali Müşavirlere deklare edilmektedir.
Yukarıda bahsettiğimiz gecikmelerin yaşanması mükellefler tarafında ciddi finansal zorluklara sebep olurken diğer yandan da yasal zorunluluklar konusunda da ihlallere sebep olduğuna şahit olmaktayız. Peki, mükellef için müjde olarak çıkartılan ve ihlal edilen yasal hükümlere buyurun birlikte göz atalım.
İhlal Edilen Tebliğler - 1
11 Seri No'lu Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ
Artırımlı Teminat Uygulaması
İade taleplerinin yerine getirilmesi bakımından özel esaslara tabi olanlar hariç olmak üzere, mükelleflerin Tebliğin (IV/A-3) bölümünde belirlenen sınırı aşan ve işlem türü itibarıyla YMM KDV İadesi Tasdik Raporu ile talep edilen nakden iadelerinde, iade talep dilekçesi ile Tebliğin ilgili bölümlerinde iade taleplerine ilişkin aranan belgelerin (YMM KDV İadesi Tasdik Raporu hariç) tamamlanması sonrasında, nakden iadesi talep edilen tutarın %120'si oranında (İTUS sertifikası sahibi mükellefler için %60'ı oranında) banka teminat mektubu verilmesi halinde, iade işlemi beş iş günü içinde gerçekleştirilir. İadeye ilişkin YMM raporunun iadenin yapıldığı tarihten itibaren altı ay içinde verilmemesi halinde, iade talebi sürenin sonunda ivedilikle incelemeye sevk edilir.
İadeye ilişkin YMM raporunun ibraz edilmesi halinde, KDVİRA, YMM raporuna ilişkin kontroller ile vergi dairesince yapılması gereken diğer kontroller iki ay içerisinde tamamlanır. İade hakkı doğuran işlem bazında yapılan bu kontroller sonucunda herhangi bir eksiklik/olumsuzluk tespit edilmemesi halinde, YMM raporunun ibraz edildiği tarihten itibaren en geç iki ay içinde teminat mektubu mükellefe iade edilir.
Ancak yapılan kontroller sonucunda eksiklik/olumsuzluk tespit edilmesi halinde, bu eksikliğin/olumsuzluğun giderilmesi için mükellefe 30 günlük süre verilir. Süresinde eksiklikleri/olumsuzlukları gidermeyen mükellefe 30 günlük ek süre verilir. Mükellefe verilen bu süreler, teminat mektuplarının iade edilmesine ilişkin iki aylık sürenin hesabında dikkate alınmaz. Bu süreler içinde eksikliklerin/olumsuzlukların giderilmemesi halinde haksız iade edilen tutar, gecikme faizi ve vergi ziyaı cezası ile birlikte mükelleften aranır."
İhlal Edilen Tebliğler - 2
24 Seri No'lu Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ
KDV İadesi Ön Kontrol Raporuna Dayalı İade Uygulaması
Aşağıdaki şartları sağlayan mükelleflerin, Ocak/2019 ve sonrasındaki işlemlerinden kaynaklanan, Tebliğin (IV/A-3) bölümünde belirlenen sınırı aşan ve işlem türü itibariyle YMM KDV İadesi Tasdik Raporu ile talep edilebilen nakden iade talepleri; standart iade talep dilekçesi, YMM KDV İadesi Tasdik Raporu ile Tebliğin ilgili bölümlerinde iade taleplerine ilişkin aranan belgelerin tamamının ibraz edilmesi kaydıyla KDVİRA sistemi tarafından sorgulanır. Sorgulama sonucunda üretilen “KDV İadesi Ön Kontrol Raporu”na göre iade talebinin olumsuzluk tespit edilmeyen kısmının %50’si KDV İadesi Ön Kontrol Raporunun oluşturulmasından itibaren on iş günü içinde mükellefe iade edilir.
Temennimiz bir an evvel vergi dairesinde yaşanan bu transfer sıkıntısı aşılır ve mükelleflerin KDV iadeleri mükelleflerin hesaplarına aktarılır. Mükelleflerin bu bağlamda ciddi bir finansal sıkıntısının giderilmesine ve ferahlamaya vesile olunacaktır. Son bir veya iki gündür güzel transfer sisteminin peyder pey aşıldığı ve nakit transferlerin yapılmaya başlandığı ama yeterli düzeyle değil, umarım bir an evvel rutin işleyişe döner.
Şahsi kanaatim şudur ki; bu sürecin bir kaç gün içerisinde çözüme kavuşacağını düşünmekle birlikte mükellefin sabırlı ve KDV iadelerine ilişkin ciddi planlama yapmamalarını önermekle birlikte, kamu tarafının ise bu süreçte mükellefin içinde bulunduğu durumu düşünerek ve daha itidalli davranması gerekmektedir.