Şanlıurfa'da pamuğun her parçası değerlendiriliyor

ŞANLIURFA (AA) - MEHMET FATİH ASLAN - Türkiye'de pamuk üretiminin önemli merkezleri arasında yer alan Şanlıurfa'da hasat edilen pamuk her parçasıyla ekonomiye katkı sağlıyor.

Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP) kapsamında sulu tarımın yaygınlaşmasının ardından ekim alanı artan pamuk, ülkenin özellikle tekstil sanayisinde söz sahibi olmasına büyük katkı veriyor. Türkiye'deki pamuk üretiminin yaklaşık yarısının gerçekleştirildiği Şanlıurfa'da pamuğa dayalı sanayi kolları da her geçen gün artıyor.

Hasat edilmesinin ardından çırçır fabrikalarına getirilen pamuğun lifi tekstil sektöründe kullanılmak üzere çiğidinden (çekirdek) ayrılıyor. Arta kalan çiğit ise çeşitli işlemlerden geçirilerek yağ ve hayvan yemi olarak küspeye dönüştürülüyor.

Bu aşamadan sonra çiğidin üzerinde kalan, yeterli lif uzunluğuna sahip olmadığı için iplik yapımında kullanılamayan liflerden elde edilen linter de ekonomiye kazandırılıyor.

Yüzde 80'in üzerinde saf selüloz içeren ham linter, başta değerli kağıtlar olmak üzere 250 endüstri kolunda ham madde olarak kullanılıyor. Şanlıurfa'da üretilen pamuğun son atığı olarak da nitelendirilen linter, İspanya, İngiltere ve Fransa gibi Avrupa ülkelerine ihraç ediliyor.

Şanlıurfa Sanayi ve Ticaret Odası (ŞUTSO) Başkanı İbrahim Halil Peltek, AA muhabirine, pamuğun yaklaşık 50 endüstriyel alanda kullanıldığını, bu nedenle önemli bir stratejik ürün olduğunu söyledi.

Pamuğun lifinden ayrıldıktan sonra geriye kalan çiğidinin de ekonomiye kazandırıldığını aktaran Peltek, "Pamuğun lifinden tekstil ürünleri, çiğidinden endüstriyel yağ, hayvan yemi olarak da küspe üretiliyor. Çiğitten elde edilen en önemli ürün ise linterdir. Linter, kimya sanayisinden savunma sanayisine kadar birçok alanda kullanılan bir ürün. Şanlıurfa'daki bir firmamız linter üretiminde şu anda Türkiye birincisi ve üretilen ürün yurt dışına ihraç ediliyor." dedi.

- "2 bin 500 ile 3 bin ton arasında linter ihraç ediyoruz"

Şanlıurfa Organize Sanayi Bölgesi'nde faaliyet gösteren Akyıl Pamuk Sanayi Ticaret AŞ Genel Müdürü Lütfi Badıllı, 2006 yılında 6 makineyle pamuk yağı üretimi üzerine kurdukları fabrikalarını büyüterek linter ve küspe de üreten bir işletmeye dönüştürdüklerini belirtti.

Pamuğu bölgenin "beyaz altını" olarak niteleyen Badıllı, şöyle devam etti:

"Biz fabrikamızda önce çiğidin üzerinde kalan yüzde 5 oranındaki kısa pamuğu üzerinden alıp linter üretiyoruz. Linteri alınan çiğidin daha sonra yağını çıkarıyoruz ve kalan kısmından ise hayvan yemi olarak küspe üretimi gerçekleştiriyoruz. Elde ettiğimiz linteri selüloz oranı çok yüksek olduğu için İngiltere, Fransa ve İspanya'ya gönderiyoruz. Bu ülkelerde değerli kağıt, barut ve makine sanayisinde kullanılıyor. Yılda 2 bin 500 ile 3 bin ton arasında linter üretimi yaparak bunun tamamının ihracatını gerçekleştiriyoruz. Fabrikamız linter üretiminde Türkiye'de birinci, dünyada ise üçüncü sırada yer alıyor."