Reflü, belirtileri tedavisi ve reflü diyeti

REFLÜ NEDİR?

Reflü, mide asidinin mideden yemek borusuna (özefagusa) geri gelerek midede yanma hissi oluşturmasıdır. Reflü bazen yemek borusunun arkasındaki yanmanın yanı sıra ağza gelen gıdaların ve acı suyun gelmesidir. Reflü, sıklıkla yemeklerden sonra olur. Ülkemizde de sıkça rastlanan bir hastalıktır. Ülkemizde yapılan bir çalışmada toplumun %20’sinde reflü hastalığı bulunmuştur.

REFLÜ BELİRTİLERİ NELERDİR?

Reflü belirtileri deyince ilk akla gelenler baharatlı, yağlı gıdalar, çikolata, alkol veya taze sıkılmış meyve suları tüketildiğinde artan şikayetlerdir. Mideden boğaza doğru yayılan ve daha ziyade yemekten sonra oluşan yanma, en sık görülen reflü belirtisidir. Reflünün en yaygın görülen belirtileri ekşime, yanma, geğirme, gaz, kusma, yutma güçlüğü, mide bulantısı ve ağıza acı su gelmesidir. Ancak reflü belirtileri sadece bunlarla sınırlı değildir. Mide içeriğinin sıklıkla yemek borusuna çarpması zamanla bu bölgedeki sinirlerde de tahribata neden olabilir. Reflü öksürüğe, ses kısıklığına, diş çürüklerine ve boğaz arısına neden olabilir.

REFLÜ NEDEN OLUR?

Baharatlı yiyecekler, asitli meyveler, sigara, kızartılmış besinler, alkol, kafein, nane ve hamilelik reflüye neden olur. Reflü nedenlerinin kökeninde yemek borusunun uzun bir süre, fazla miktarda mide asidik içeriği ile teması yatmaktadır. Mide asidik içeriğinin yemek borusu ile uzun süreli teması yemek borusunda hasara yol açar ve bu da yanma hissine sebep olur.

BEBEKLERDE REFLÜ

Bebeklerde reflü, besinler bebeğin midesinden geri döndüğünde görülmektedir. Reflü, sağlıklı bebeklerde günde birkaç kez görülebilir. Bebek durumdan rahatsız görünmüyorsa endişe edilecek bir boyutta değildir. Bazı durumlarda reflünün 18 aydan sonra devam etmesi alışılmadık bir durumdur. Uzman doktora danışmanız faydalı olacaktır.

ÇOCUKLARDA REFLÜ

Gastroözofageal reflü, mideden yemek borusuna mide asidinin, ince bağırsak, safra ya da pankreas içeriğinin, tüketilen gıdaların kaçmasıdır. 2 ila 19 yaş arasındaki çocuklar ve gençlerin reflüye sahip olmaları normal karşılanmaktadır. Çocuklarda veya gençlerde birkaç ay boyunca haftada 2 defadan fazla reflü görülebilir.

HAMİLELİKTE REFLÜ NASIL GÖRÜLÜR?

Hamilelikte mide asidinden kaynaklanan hazımsızlık ya da mide ekşimesi sıklıkla görülebilir. Bu durum bebeğin mideye baskı yapmasından ve hormonal değişikliklerden kaynaklanabilir. Beslenmeye dikkat ederek, yaşam tarzında yapılan birkaç değişikli hazımsızlığı ve mide ekşimesini hafifletmeye yardımcı olabilir.

REFLÜYÜ NE TETİKLER?

Stresli iş ve yaşam koşullarının yanı sıra modern şehir hayatıyla birlikte geleneksel yemek tarzı da şekil değiştirmiştir. Ev yemeklerinin giderek daha az tüketilmesi, saati değişen öğünler, hazır gıdalar ve fast food tarzı yiyecekler, kahve, çay, gazlı içecekler ve sigara tüketiminin artması, reflü oluşumunda önemli etkenlerdir.

REFLÜDEN KORUNMAK İÇİN NE YAPABİLİRİZ?

Reflü beslenme şeklini iyi seçildiğinde ve yaşam tarzına dikkat edildiğinde önlenebilir bir hastalıktır.

Reflüyü önlemek için bu adımlardan yararlanabilirsiniz:
Kilo kontrolünü sağlayın.
Yağlı, baharatlı, kafein ve gazlı içecek gibi reflüye neden olan gıdalardan uzak durun.
Daha küçük öğünler tercih edin.
Yemek yedikten hemen sonra en az üç saat uzanmayın. Yerçekimi asit geri akışının gelişmesine önlemeyi destekler.
Yatağınızın başını yükselterek mide asidinin midede tutulmasına yardımcı olun.
Sigara ve alkolden uzak durun.
Glutensiz beslenmeye dikkat edin.
Midenizi sıkmayacak bol giysiler tercih edin.

REFLÜ HASTALARI NASIL BESLENMELİDİR?

Reflü hastaları beslenmelerine dikkat ederek oluşabilecek semptomları azaltabilir. Yüksek lifli gıdalar tüketildiğinde tokluk hissi vererek fazla yeme olasılığını azaltır. Mide ekşimesini engellemeye yardımcı olur. Besinlerin asit seviyeleri reflüyü doğrudan etkiyebilir. Düşük Ph’a sahip olan besinlerin reflüye neden olma olasılığı yüksektir. Bunların dışında su içeren besinler mide asidini zayıflatabilir. Bu durum da reflü riskini azaltır.

REFLÜYE NE İYİ GELİR?

Doğru beslenme reflü sorunu olan kişilerin reflü olma ihtimali yoktur.

Reflüde uzak durulması ya da çok sınırlı miktarda tüketilmesi gereken yiyecek ve içecekler:

Kahve
Çikolata
Baharatlar
Gazlı içecekler
Sigara
Soğan
Sarımsak
Yağda kızartılmış yiyecekler
Alkol
Salça
Domates
Ekşili yiyecekler

Reflü şikayetlerini azaltan yiyecek ve içecekler:
Liften zengin gıdalar
Elma
Muz
Brokoli
Havuç
Fasulye
Kantaron yağı
Papatya çayı
Peynir

REFLÜ TEŞHİSİ NASIL KONULUR?

Reflü şikâyetleri artan kişilerin en çok merak ettiği konulardan biri de reflü tedavisi oluyor. Mide içeriğinin ağza gelmesi, yutma güçlüğü, görülen diğer reflü belirtilerdir. Ağrılı yutkunma, geğirti, hıçkırık, bulantı ve kusma ise daha ender ortaya çıkar. Bu belirtileri reflü tedavisine başlamak için yeterli bir sebep olarak görebiliriz.

REFLÜ TEDAVİSİ NASIL OLUR? REFLÜ NASIL GEÇER?

Reflü tedavisinde en önemli nokta yaşam tarzında değişiklik yapmaktan geçer. Birçok insan, yaşam tarzında değişiklik yaparak veya ilaçlarla reflüyü kontrol altında tutabilirken bazı hastalarda ise cerrahi girişim gerekmektedir. Reflü tedavisinde ilk aşama genellikle mide asidini baskılayan ilaçlar ve yaşam tarzında değişikliklerle yapılır. Obezite karın içi basıncını artırıp mideye yaptığı baskıyla reflüyü şiddetlendirir. Bu yüzden hasta; fazla kilolarından kurtulmalı, sigarayı bırakmalı, dar elbiseler giymemeli, yağlı yemeklerden veya kızartmalardan, domates salçasından, alkolden, çikolatadan, naneden, soğan ve sarımsaktan, kahveden uzak durmalıdır. Günümüzde reflü ameliyatları etkili bir şekilde yaygın olarak yapılmaktadır. Reflü ilaçlarının kullanımının işe yaramadığı durumlarda, yıllarca süren ilaç tedavisini tercih etmeyenlerde; reflüyle birlikte ilerlemiş mide fıtığı bulunanlarda reflü ameliyatı tercih edilebilir.

REFLÜ VE GASTRİT ARASINDAKİ FARKLAR NELERDİR?

Çoğu kişi reflü ve gastrit hastalıklarını birbiriyle karıştırabiliyor. Ancak reflü ve gastrit birbirinden ayrı rahatsızlıklar olup, kimi zaman kişide bu iki hastalığa birden de rastlanabilir. Gastrit, mide asitliğindeki artma ve mideyi asitten koruyan faktörlerin azalması sonucu ortaya çıkan mide veya oniki parmak bağırsağının iltihabıdır. Reflü ise mide içeriğinin (asidinin) patolojik şekilde mideden özefagusa (yemek borusuna) doğru geri kaçışıdır. Gastrit belirtileri arasında mide ağrısı, bulantı veya kusma, baş ağrısı, iştahsızlık, aniden çıkan ateş, baş dönmesi, dilde beyaz pas, yorgunluk görülürken, mideden boğaza doğru yayılan ve daha ziyade yemekten sonra oluşan yanma, reflünün en sık görülen belirtisidir.

REFLÜYLE İLGİLİ SIK SORULAN SORULAR

Reflü hastaları ne yememelidir?

Reflü hastaları mide asidini harekete geçirmemek için asitli içeceklerden, baharatlardan, domates, turunçgiller, soğuk ve sıcak besinlerden uzak durmalıdır.

Reflü diyeti nasıl yapılır?

Reflü şikâyetlerini en aza indirmek istiyorsanız, uzman bir doktor kontrolünde reflü diyetine başlayabilirsiniz. Her insanın duyarlılığı farklı olduğundan, hastanın fark ettiği tetikleyici gıdadan uzak kalması reflü diyeti için en iyi seçenektir. Reflü diyeti sırasında küçük lokmalarla beslenmek ve yemekten hemen sonra uyunmamak ‘’reflüye ne iyi gelir’’ sorusunun da cevabıdır. Uzanmak veya uyumak için yemeğin üzerinden en az 3 saat geçmelidir. Reflü diyeti sırasında uyurken belden üst kısmın daha yukarda olması yerçekimi ile reflünün oluşmasını engelleyebilir. Özellikle gece reflüsü olanlar buna dikkat edilmelidir. Baş altına konan yüksek yastıkların reflüye faydası yoktur. Bel kısmından itibaren yüksekte olacak şekilde ayarlanan yataklar da reflüye iyi gelebilir.

Reflü ilacı var mıdır?

Reflü hastalığının organik bir sebebi vardır. Genelde sadece yaşam tarzı değişikliği ile önlenemez. İlaç tedavisi çok önemli bir yer tutar. Medikal tedavide yer alan anti asit grubu reflü ilaçları yemek borusunu koruyarak ve mide asiditesini bastırarak tedaviye yardımcı olurlar. Reflü ilaçlarının kullanırken dikkat etmeniz gereken şey ise mutlaka doktor kontrolünde alınması gerektiğidir. İlaç tedavisi ile hastaların çoğunda gastroözefageal reflü hastalığının bulguları önlenebilir. Reflü ilaçlarının yanı sıra asidin yemek borusundan mideye aşağı doğru geçişini kolaylaştıran Prokinetik ilaçlar da tedavide yer alırlar.

Reflü krizi var mıdır?

Reflü krizi değil ancak reflü hastası olan kişi kalp krizi geçirdiğini düşünebilir. Yemeklerden sonra olan bazen gece uykudan uyandırabilen göğüs ortasında yanma ve ağrı, ağıza acı su gelmesi bu hastalığın tipik yakınmalarıdır. Ağrılar bazen o kadar çok şiddetli olabilir ki hasta kalp krizi geçirdiğini bile sanabilir. Mide suyu ve gıdalar boğaza, hatta ağza kadar ulaşabilir. Bu durumda boğaz ağrısı, ses kısıklığı, öksürük, ağız kokusu ve özellikle çocuklarda ağız-diş sorunlarına sebep olabilir. Öte yandan hastalığın nadir de olsa tipik yakınmalara yol açmadan kanama, yemek borusunda darlık veya yemek borusu kanseri ile karşımıza çıkabileceği de unutulmamalıdır.

Reflü ülsere neden olur mu?

Reflü bazı durumlarda ülsere neden olabilir. Klasik reflü belirtileri, hastanın reflü olma tanısını kuvvetlendirir. Daha rasyonel bulguların; endoskopik incelemeyle ve 24 saat süreyle yemek borusuna gelen mide asidinin bir cihaz yardımıyla ölçülmesi ile reflü olup olmadığı belirlenebilmektedir. Reflüye bağlı olarak kanama, ülser, yemek borusunda delinme veya darlık gelişebilmektedir.

Reflü kansere sebep olur mu?

Reflü kanser yapar mı endişesinin cevabı ise yeni uzman kontrolünden geçiyor. Reflünün halk arasındaki en korkulan komplikasyonu kanser gelişimidir. “Barrettözofagus” denilen hücresel bir dönüşüm buna zemin hazırlamaktadır. Barrettözofagus’un sıklığı reflülü hastalarda %3-20 arasında değişmektedir. Barrettözofagus’lu hastalardan yıllık kanser gelişme sıklığı ise %0,5 dolayındadır. Dolayısıyla reflü kanser yapar diyemeyiz. Ancak kontrollerin aksatılmaması gerekir.

Reflü yastığı işe yarar mı?

Reflü yastığı ya da reflü yatağı değil ama reflü şikayetlerinde yastığı yükseltmek yerini yatağın başını 30- 45 cm yükseltmek daha uygundur.

Mide reflüsü tedavis edilmezse ne olur?

Eğer reflü tedavi edilmezse ciddi komplikasyonlarla seyredebilir. Örneğin yemek borusunda darlık, kanama ve mukozada prekanseröz (kanser öncesi ) birtakım değişikliklere (barrett özefagusu) neden olabilir. Sizi ve doktorunuzu uyarması gereken semptomlar şunlardır; Yutma güçlüğü (disfaji), kanama, boğulma hissi, öksürük, ses kısıklığı, kilo kaybı

Reflüye iyi gelen yiyecekler hangileridir?

Reflü hastalığı olan kişiler kızartma, çikolata, yağlı yiyecekler gibi mideden geç atılan, midenin boşalmasını güçlendiren yiyecekler tüketmemelidir. Özellikle baharatlı gıdalar tüketirken dikkat edilmelidir. Aynı şekilde yemek borusunun daha fazla aside maruz kalmasına neden olabilecek turunçgiller, gazlı içecekler ve baharatlar gibi asidik yiyeceklerden de uzak durmak gerekir. Beslenme alışkanlıklarının yanında; kilo verme, sigarayı bırakma, yatak başının yükseltilmesi, yemekten sonraki 2-3 saat içinde uzanmama gibi yaşamsal önlemler de özofageal asit maruziyetini azaltabilmektedir.

Reflü hastaları yoğurt yiyebilir mi?

Reflü hastaları için yağ oranı düşük yoğurt tüketmek güvenli olabilir. Tam yağlı yoğurdun sindirimi zor olduğundan, semptomları tetiklememesi için tüketmemek faydalı olacaktır.

Reflü atağı ne kadar sürer?

Reflü atağından dolayı oluşan mide ekşimesinin süresi kişiden kişiye göre değişebilir. Bazı durumlarda reflü atağı dakikalarca ya da saatlerce sürebilir. İlk reflü atağı sona erdikten sonra, eğilme ya da yatma durumunda semptomlar tekrar ortaya çıkabilir.

Reflü için evde ne yapılabilir?

Reflü ataklarından kaçınmak için tüketilen besinler önem taşımaktadır. Belli besinleri tüketerek bu semptomlardan kaçınabilirsiniz.
Zencefil, alkali bir besin olduğundan sindirime yardımcı olur. Mide ekşimesi hissettiğinizde zencefil çayından yararlanabilirsiniz. Limon suyu asidik olsa da ılık su ve bal ile karıştırıldığında mide asidini dengelemede etkili olabilir. Reflü tedavisinde bu besinleri tüketmeden önce mutlaka uzman doktora danışınız.

Reflüye maden suyu iyi gelir mi?

Hidrojen karbonat bakımından zengin bir maden suyu, reflünün yarattığı mide ekşimesini azaltabilir. Maden suyu reflüye iyi gelir.

Bebeklerde reflü tanısı nasıl konulur?

Fizyolojik reflü hemen hemen her bebekte görülmektedir. Doğru tanı ve tedavisi uygulanırsa bebeğin reflüden kaynaklanan tüm rahatsızlıkları sonlandırılabilir. Tanı için bebeğe bir elektrot prop yutturulur. Aynı zamanda yemek borusunun mideye en yakın kısmına iki tane pH ölçer elektrot yerleştirilir. Bu şekilde günde kaç kez reflünün tekrar ettiği takip edilebilir ve asidik derecesi ölçülebilir. Bir diğer tanı yöntemi ise endoskopidir.

Bebeklerde reflü nasıl önlenir?

Bebeklere anestezi altında endoskopi yapmak çok da tercih edilen bir tanı yöntemi değildir. Bebeğe daha az zarar vermek amacıyla tedaviden teşhise gidilmesi tercih edilir. Eğer reflü olduğu düşünülüyorsa; mide asidini baskılayacak ilaçlar verilebilir. Midede şişkinlik, az kaka yapılması, sürekli geğirme mide hareketinin az olduğu gösterir. Bunun için mide hareketini artıracak ilaçlar verilebilir. Bebekler azar azar ve sık beslenmelidir. Yatmadan 2 saat önce emme işlemi kesilmelidir. Her emmeden sonra en az 45 dakika dik pozisyonda tutulmalıdır. Bebek reflü yastığı önlem için merak edilen bir konudur. Ancak bebeklerde reflü yastığı dışında, bebeğin uyurken de başının en az bir 30 derece yukarda olması önemlidir. Ek gıdaya geçmiş olan bebeklere mandalina, portakal ve alerji riski yüksek olan çilek, gazlı içecekler, kakao içeren çikolata, fındık, fıstık reflüyü tetiklediği için verilmemelidir.

Bebeklerde reflü tedavi edilmezse ne olur?

Bebeklerde gelişen reflünün türünün saptanması çok önemlidir. Her beslenmenin ardından, bir miktar kusan, kusmuğunda safra ve kan olmayan, gelişmesi iyi olan bebeklerde görülen reflü fizyolojiktir. Reflü bebeklerde pek çok probleme yol açmakta ve farklı hastalıklara da zemin hazırlayabilmektedir. Bebeklerde reflü tedavi edilmezse, kilo kaybı ve gelişme geriliğine neden olur. Yemek borusundaki tahrişe bağlı olarak ağrı ve iştahsızlığa yol açar. Uyku pozisyonundan kaynaklanan rahatsızlık nedeniyle huzursuzluk görülebilir. Uykuya dalma ve sürdürmede zorluk yaşar.