Mevlevi tarikatının resmi tacı: Sikke
Keçenin en önemli özelliklerinden bir tanesinin mistik boyutu olduğunu belirten Berberoğlu, eskiden özellikle Mevlevi dergâhlarında; güzel sanatlar, musiki, Mevlana öğretileri, şiir ve sikke yapıldığının bilgisini verdi.
‘DERVİŞLERİN GİYDİKLEDİ TAZE SİKKEDİR’
Dervişlerin, semazenlerin giydiklerine taze sikke denildiğine değinen Berberoğlu şöyle devam etti: “Sikke, iş gücünün dışında, psikolojik bir terapi ve tekamül aracı olarak da kullanılmıştır. Yani kısaca yünün, keçe ve sikke olana kadar geçirdiği aşamayla, insanın insanla kamil olana kadar geçirdiği aşamalar arasında muazzam benzerlikler vardır. Ve sofiler her keçi yapımında bunu kendilerine adapte etmişler. Artı yapılan ürünleri de hayatının her safhasında kullanmışlardır. Seccadeler yapmışlardır, tennurelerin içine koymuşlardır. Keçeyi farklı bir alan ve benzerlikler vermişlerdir.”
‘HIRKA VE SİKKE GÜVENLİ BİR LİMANDIR’
Mevlevi dedelerin hırka ve sikkenin içinde kendilerini güvenli bir limanda gibi hissettiklerini söyleyen Berberoğlu, “Aslında sikkenin anlamı ben Hz. Mevlana’nın şemsiyesi altındayım, onun yolundayım, onun kervanındayım. Onun bir işareti, bir nişanı olarak tekkeler kapandıktan sonra dahi Mevlevi dedelere evlerinde hırkalarını, sikkelerini giyer, namaz kılar onun içinde otururlarmış. Sikke Hz. Mevlana döneminde yoktu. Hz. Mevlana Şems gittikten sonra duman rengi bir şapka giyiyor. Yani, “Sen beni yaktın gittin” der gibi. Tarihte, Mevlevi sikkelerinin rengi kahverengi, toprak rengidir. “Biz topraktan geldik en sonunda da toprağa düşeceğiz” anlamını da içinde barındırır” şeklinde konuştu.
“SİKKE EGOSUNDAN ARINMIŞ İNSANI TEMSİL EDER”
Sikkenin tasavvufi anlamından bahseden Berberoğlu, “Sikkenin kelime anlamı hayvan bağlanan kazık demektir. Tasavvufi anlamı ise hayvani tarafı bağlanmış, egosundan arınmış insanı, kamili sembolize eder. Sikke görünüşte tek olan bir çifttir. Derviş bütün çift olan şeyleri teklik örtüsü içinde gizler. O kendisine çift diyenlere göre çift, tek diyenlere göre de tektir. O bu düsturu kulağına küpe değil, başına taç yapar. Onun için kesretle vahdet, iç içe girmiş sikke gibidir. Mevlevilerde sikke gerçekte bunu sembolize eder. Ayrıca sikke için; dervişin nefsinin mezar taşıdır diyenler olduğu gibi, günümüzde de Mevleviler bu sikkeyi, evlerinde her gün bir müddet giyerek, Hz. Mevlana’nın tasarrufu altında olduklarını tefekkür eder ve bunu pirin tasarrufunun bir sembolü olarak görürler” dedi.
‘RUHUMUZ BİLE BEDEN KALIBINDADIR’
Sikkenin yapılış aşamasından bahseden Berberoğlu, “Usta 2 çifti iç içe geçirir. Sonra bunu sikkenin şeklini verecek olan kalıba sokar. Bu kalıp, biçim, şekil kelimeleri bazılarına göre hoş olmayabilir. Ama unutulmamalı ki alemde her şey güzel ve estetik bir kalıp veya şekil içindedir. Soyut olarak gördüğümüz bazı şeyler bile... Ruhumuz bile beden kalıbındadır. Zihnin ve düşüncelerin belirlediği kalıp beyindir. Usta sikke olacak keçeyi kalıba yerleştirir. Usta artık keçe için, ayakaltında tepilme, yoğurulması gibi sert teknikleri uygulamaz. Keçenin, sikkenin kalıbının şeklini alması için, onu eliyle yavaşça okşamakta, adeta onu tebrik etmektedir. Bu işlem 10- 15 dakika sürer ve sonra ıslak olan keçe kalıbın üzerinde kurumaya bırakılır” diye aktardı. “Sikke artık Hz Mevlana’nın ruhbanına, dervişlerine, bir hediye olarak, aşk yolunun bir nişanesi olarak, dervişlerin başına taç olacaktır” diyen Berberoğlu, “Hani Hz. Mevlana “Taş vardır, kaldırım taşıdır ayaklar altında çiğnenir, taş vardır, padişahın tacını süsler” dediği gibi, sikkede artık padişahın tacı gibi olmuştur” şeklinde sözlerini noktaladı.
•SÜMEYRA KENESARI / YENİ HABER
