Konya’nın tarihi can çekişiyor! Taşlarını bile çaldılar

Siyaset Bilimci ve Araştırmacı Yazar Ömer Tokgöz gazetemiz Yeni Haber’e Meram İlçesi Gödene mahallesinde bulunan 129 yıllık tarihi Çelebi Çeşmesi hakkında açıklama yaptı. Tokgöz, Konya’nın kültürel ve tarihi mirası olan Çelebi çeşmesinin 1896 yılında yapıldığını ve maziden bugüne intikal eden önemli bir ecdat yadigarı olduğunu belirtti.

Çeşme, Mevlana dergahı yöneticisi Abdülvahit Çelebinin kız kardeşi Nesibe hanım adına yaptırılmıştır. Hatıp yolu üzerinden Hatunsaray ve Akören istikametine giden insanların ve yolcuların kullanması için yaptırılan tarihi çeşme restore edilmeyi bekliyor.

‘TAŞLARI ÇALINDI, YIKILDI’

Tokgöz’ün çeşme hakkında yaptığı araştırmalar ve açıklamaları şu şekilde;

“Konya'nın tatlı su kaynaklarıyla meşhur Meram Gödene Mahallesi'nde 1896 yılında Abdülvahid Çelebi tarafından yaptırılan tarihi çeşmeye faili meçhul kişilerce müdahale edilmiştir. Yasa dışı müdahale ile 129 yıllık tarihi çeşmenin orta ve üst kısmındaki taşları çalındı, yarıya kadar yıkıldı. Bununla da kalmayıp tarihi çeşmenin yetkili kamu kurumlarından izinsiz olarak başka yere taşındı.

Tarihi çeşmenin yerini 2022 yılı Aralık ayı içinde tespit ederek fotoğrafladığını ve kitabesini çözümlettim. Tarihi çeşmenin uğradığı bu saldırıları sosyal medyada dile getirdim. Yerel medyada çıkan haberlere rağmen 129 yıllık tarihi çeşme kaderine terkedilmiş olarak duruyor.

2022 yılı Aralık ayında yer tespiti yapılan tarihi yarısı yıkılmış vaziyette ayakta durmaya çalışıyor. Çeşmenin tatlı suyu ise yine Gödene tepesindeki organik memba kaynağından gelmektedir. Tarihi çeşmenin harika bir kitabesi ve Gödene taşından yapılmış kaidesi bulunuyor.

(https://www.yenihaberden.com/konyadaki-126-yillik-tarihi-cesme-yardim-bekliyor-1793101h.htm)

Yıkılmak üzere olan 129 yıllık tarihi Abdülvahid Çelebi çeşmesi kurtarılmayı bekliyor.

Tarihi çeşmeye kimliği belirsiz kişiler kadar inşaat firmalarının da zarar veriyor. 2007 yılında TOKİ konutları şantiyesi, Meram TOKİ konutları inşasına başlarken yol yapım çalışmaları ve su ihtiyacı için bu tarihi çeşmenin suyunu kesti ve şantiye için kullandı. İnşaat bitince ise çeşmenin suyunu tekrar bağlamadı.

Kimliği belirsiz insanlar ise çeşmenin yarısını yıktığı ve taşlarını çaldığı gibi üstüne birde kendi plaketini yazdırdı. Yerini değiştirip sanki şahsi mülkü imiş gibi iki hobi bahçesi arasına taşıyarak 2010 yılında yapılan yeni bir çeşme gibi gösterdi.

Çeşmenin banisi Abdülvahid Çelebi Kimdir?

Çeşmeyi yaptıran Abdülvahid Çelebi 1859 yılında Konya’da doğdu. Babası Mevlâna Dergâhı’nın önemli postnişinlerinden Mehmet Sait Hemdem Çelebi (ö. 1276/1858)’dir. Kardeşi Mustafa Saffet Çelebi’nin 1305/1887 yılında vefatı üzerine onun yerine dergah yönetimini üstlendi ve posta geçti.

Abdülvahit Çelebi, Mevlâna dergâhının yirmi dokuzuncu postnişinidir. Abdülvahit Çelebi, kalender meşrep, iyi kalpli ve cömertliği ile ün salmış, halk nazarında çok sevilen bir şeyhti. Konya halkından her ihtiyaç sahibinin kendisine başvurduğu, fukaraları görüp gözeten, her ay gizlice tanıdığı yoksulları dolaşıp onlara yardımda bulunan biriydi. Meram'da köprü tarafına çok güzel bir sema yapılan bahçe ve 2.Abdülhamit'in Yıldız Sarayı’ndan esinlenerek dillere destan çiçeklerle donanmış bir Yıldız Köşkü yaptırmıştır.

Abdülvahid çelebi Konya halkının hala Dede Bahçesi diye bildiği alanı ihya eden bir kişidir. Eski Fuar alanındaki ve bugün Kültür park içinde kalan Dede bahçesini mesire alanı, sebze ve meyve bahçesi ve büyük havuzla ihya ettirmiştir. Bahçeyi hem dergah mensuplarının sohbet, sema ve zikir yapmaları için hem de Konyalıların kullanımına açmıştır. Bahçe 1924 yılında dergahlar kapatılınca Hazineye devredilmiş ve 1927 yılında Konya Belediyesi tarafından satın alınıp kamerya, tenis kortu, dans pisti ve çınar ağaçları ile donatılmış ve ücretli girilen bir dinlenme tesisi olarak devam etmektedir. Yirmi yıl kadar Mevlâna Dergâhı’nda vazife yapan Abdülvahit Çelebi, 18 Şaban 1325/26 Eylül 1907 Perşembe günü vefat etmiştir.

Çelebi Çeşmesi Kitabesinde de şu yazıyor:

Postnişin Reşadetlü (doğru yolda giden, hak yolunun yolcusu dergah şeyhi) Abdülvahid Çelebi Efendi marifetiyle hemşiresi Hacı Nesibe Hanım merhumenin vasiyyetinden inşa buyurulan çeşme. Sene 1315, zilhicce

Siyaset Bilimci ve Araştırmacı Yazar Ömer Tokgöz Çelebi çeşmesine ait ve açık araziye boş yere akmakta olan memba kaynağını da yerinde incelediğini açıkladı. Meram Gödene TOKİ’de oturan 6 bin hane ve 20 bin kişilik nüfus göz önüne alındığında halkın bu tarihi çeşme ile ünsiyet kazanması lazımdır. Halkın tarihle bütünleşmesi için Çelebi çeşmesinin önemi bir kez daha ortaya çıkıyor değerlendirmesini yaparak:

• Çeşme yetkili kamu kurumları tarafından ivedilikle tamir edilmelidir. Çeşmeye tanıtım barkodu konulmalıdır.
• Çeşmenin orijinal memba suyu yöreden temin edilmektedir. Su kaynağı çeşmeden 1-2 km yukarıda Gödene tepesinde ve emekli konakları tarafındadır. Gödene tepesi eteklerinde boş yere akan tatlı su tekrar çeşmeye bağlanmalıdır.
• Çelebi çeşmesi bulunduğu Harman yeri mevkisinde âtıl vaziyettedir. Kimliği belirsiz kişiler tarafından tarihi çeşme iki hobi bahçesi arasına taşınmıştır. Çeşme bu konumdan çıkartılmalıdır. Çeşmenin sağlıklı bir şekilde kullanılması ve yeni saldırılara maruz kalmaması için Gödene parkı içinde emekli konakları tarafına veya yeni yapılmakta olan Gödene Seyirtepe cami tarafına taşınması hususu dikkate alınmalıdır.

Değerlendirmesini yaptı.